Καταλαβαίνουν όντως οι παπαγάλοι τι λένε;

Αντιλαμβάνονται οι παπαγάλοι την έννοια των λέξεων που λένε ή απλώς παπαγαλίζουν; Ειδικοί απαντούν.

Στην άγρια ​​φύση, οι παπαγάλοι τσιρίζουν, κράζουν, σφυρίζουν και επικοινωνούν με τους άλλους παπαγάλους. Αυτά τα άκρως κοινωνικά πουλιά βασίζονται στα πολύπλοκα συστήματα επικοινωνίας τους για να βρουν τροφή και για να προειδοποιήσουν για πιθανούς κινδύνους, και έρευνες δείχνουν ότι χρησιμοποιούν ακόμη και κώδικες για να απευθύνονται ο ένας στον άλλον, παρόμοια με τον τρόπο που οι άνθρωποι αποκαλούν ο ένας τον άλλον με τα ονόματά τους.

Όταν όμως οι παπαγάλοι ζουν με τους ανθρώπους,

Όμως το ερώτημα που προκύπτει εδώ είναι αν οι παπαγάλοι καταλαβαίνουν πραγματικά τι λένε ή αν είναι απλώς ειδικοί στη μίμηση;

Η απάντηση εξαρτάται από τον κάθε παπαγάλο και από τον τρόπο εκπαίδευσής του, αν και η έρευνα δείχνει ότι οι παπαγάλοι έχουν μια εκπληκτική ικανότητα να κατανοούν την ανθρώπινη ομιλία και να χρησιμοποιούν λέξεις και φράσεις κατάλληλα.

«Τα πουλιά που εκπαιδεύονται κατάλληλα μπορούν να αποκτήσουν ένα εκπληκτικό λεξιλόγιο», δήλωσε στο Live Science η Irene Pepperberg, καθηγήτρια νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Η Pepperberg έχει αφιερώσει την καριέρα της εκπαιδεύοντας παπαγάλους στη χρήση της ανθρώπινης γλώσσας. Ο πιο διάσημος παπαγάλος της μελέτης της ήταν ο Alex, ένας αφρικανικός γκρίζος παπαγάλος, γνωστός για τις επικοινωνιακές του δεξιότητες.

Ο Άλεξ καταλάβαινε περισσότερες από 100 λέξεις για διαφορετικά αντικείμενα, ενέργειες και χρώματα. Μπορούσε να μετρήσει έως το έξι και είχε μια βασική κατανόηση της έννοιας του μηδενός. Όταν του δινόταν ένα αντικείμενο, μπορούσε να αναγνωρίσει το χρώμα, το σχήμα και το υλικό του, καθώς και να συγκρίνει με ακρίβεια πολλά αντικείμενα χρησιμοποιώντας όρους όπως «μεγαλύτερο» ή «μικρότερο» και «ίδιο» ή «διαφορετικό».

Ο Άλεξ εκπαιδεύτηκε χρησιμοποιώντας μια προσεκτική μεθοδολογία κατανόησης συγκεκριμένων λέξεων που αντιστοιχούσαν σε συγκεκριμένα αντικείμενα ή έννοιες. Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι ακόμη και οι μη εκπαιδευμένοι παπαγάλοι μπορούν να κατανοήσουν ορισμένα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης γλώσσας.

Η Erin Colbert-White, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Puget Sound, ισχυρίζεται ότι οι παπαγάλοι μπορούν σίγουρα να μάθουν λέξεις που αναφέρονται σε αντικείμενα του πραγματικού κόσμου. «Αν πείτε τη λέξη “φιστίκι” αρκετές φορές και τους δώσετε ένα φιστίκι, όπως ακριβώς συμβαίνει με ένα παιδί, θα μάθουν να ταυτίζουν τη λέξη με το αντικείμενο», λέει.

Για να ελέγξετε αν οι παπαγάλοι αντιλαμβάνονται πραγματικά ότι η λέξη «φυστίκι» αναφέρεται στο φιστίκι και όχι σε οποιοδήποτε είδος τροφής που τους δίνεται, η Colbert-White λέει ότι μπορείτε να περιμένετε μέχρι το πουλί να ζητήσει ένα φιστίκι και στη συνέχεια να του δώσετε μια διαφορετική τροφή. Εάν ο παπαγάλος ξέρει τι σημαίνει «φυστίκι», υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πετάξει την τροφή που του δόθηκε και να ξαναζητήσει ένα φιστίκι.

Η ερευνήτρια λέει ότι αυτός ο τύπος μάθησης εφαρμόζεται περισσότερο σε συγκεκριμένα αντικείμενα του πραγματικού κόσμου παρά σε αφηρημένες λέξεις ή φράσεις. Ωστόσο, οι παπαγάλοι μπορούν να καταλάβουν και πιο αφηρημένες λέξεις. «Μερικές φορές χρησιμοποιούν αυτές τις λέξεις ή φράσεις με τον κατάλληλο τρόπο, επειδή είναι έξυπνοι», λέει.

Για παράδειγμα, ένας παπαγάλος μπορεί να μάθει ότι οι άνθρωποι λένε «γεια» όταν μπαίνουν σε ένα δωμάτιο και στη συνέχεια να αρχίσουν να λένε «γεια» για να χαιρετήσουν τους ανθρώπους. Μπορεί να μην κατανοούν τη βαθύτερη έννοια της λέξης, αλλά ο ιδιοκτήτης του πιθανότατα θα βρει τη συμπεριφορά του παπαγάλου διασκεδαστική και θα τον ανταμείψει με περισσότερη προσοχή. Οι παπαγάλοι σχηματίζουν ισχυρούς δεσμούς με τους ιδιοκτήτες τους και ανταποκρίνονται πολύ στα σχόλιά τους, ενισχύοντας έναν κύκλο μάθησης όπου ο παπαγάλος εκπαιδεύεται να χρησιμοποιεί λέξεις στο σωστό πλαίσιο.

Σε ένα άλλο παράδειγμα, η Pepperberg περιγράφει τον Alex να μαθαίνει να λέει τη λέξη «Λυπάμαι». Οι αφρικανικοί γκρίζοι παπαγάλοι είναι γνωστοί για την άτακτη φύση τους και ο Alex συχνά έσπαγε ή μασούσε αντικείμενα στο εργαστήριο. Όταν έσκισε σημαντικά έγγραφα, γράφει η Pepperberg στο βιβλίο της με τίτλο: « Alex & Me » (Harper, 2008), εκείνη αναστατώθηκε και άρχισε να του φωνάζει. Ο Άλεξ απάντησε «Λυπάμαι», μια φράση που η επιστήμονας πιστεύει ότι την έμαθε από αυτήν.

Το ίδιο ισχύει και για τη φράση «Σ' αγαπώ». Για έναν παπαγάλο, «αυτό που σημαίνει το “σ' αγαπώ” δεν είναι αυτή η αφηρημένη έννοια της αγάπης», είπε η Colbert-White, αλλά μάλλον σημαίνει πως «έχω μάθει πως όταν το λέω αυτό, με προσέχουν, παίρνω στοργή, συνδέομαι με το αφεντικό μου».

Τελικά, κάθε παπαγάλος έχει τη δική του μοναδική ικανότητα να κατανοεί την ανθρώπινη ομιλία. Μερικοί παπαγάλοι μπορεί και να μη μιλήσουν ποτέ, ειδικά αν έχουν κάποιον άλλο παπαγάλο να ανταγωνίζονται στην ομιλία, λέει η Colbert-White.

Η Pepperberg πιστεύει ότι είναι καιρός οι άνθρωποι να αναγνωρίσουν περισσότερο τις έμφυτες επικοινωνιακές τους δεξιότητες, αντί να τους αναγκάζουν απλώς να μαθαίνουν τη γλώσσα τους.