Εβδομαδιαίο χάπι για τη σχιζοφρένεια δείχνει πολλά υποσχόμενο σε κλινική δοκιμή τελικού σταδίου

Ένα νέο χάπι μακράς δράσης που λήφθηκε σε μορφή κάψουλας μία φορά την εβδομάδα για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας, όταν συγκρίθηκε με τη συνιστώσα καθημερινή χορήγηση σε μια κλινική δοκιμή τελικού σταδίου έδειξε τα ίδια θεραπευτικά αποτελέσματα.

Η χορηγούμενη από του στόματος μορφή του φαρμάκου ρισπεριδόνη , που πωλείται με την εμπορική ονομασία Risperdal και με άλλες, είναι ένα αντιψυχωσικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας και της διπολικής διαταραχής. Δρα εξισορροπώντας τα επίπεδα ντοπαμίνης και σεροτονίνης, των χημικών ουσιών

του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση της διάθεσης, της συμπεριφοράς και της σκέψης. Οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν το φάρμακο από το στόμα μία φορά την ημέρα. Υπάρχουν επίσης ενέσιμες εκδόσεις που μπορούν να χορηγούνται κάθε δύο εβδομάδες, κάθε μήνα ή κάθε δύο μήνες, αλλά απαιτούν χορήγηση από πάροχο υγειονομικής περίθαλψης και δεν είναι πάντα αποδεκτές από τους ασθενείς.

Μια κλινική δοκιμή Φάσης 3 που συνέκρινε την αποτελεσματικότητα μιας κάψουλας ρισπεριδόνης που χορηγείται μία φορά την εβδομάδα και αναπτύχθηκε από την βιοτεχνολογική εταιρεία Lyndra Therapeutics, του ΜΙΤ με τη συνιστώσα ημερήσια έκδοση του φαρμάκου έδωσε πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, με προφανή οφέλη για τους ασθενείς.

«Μετατρέψαμε κάτι που πρέπει να λαμβάνεται μία φορά την ημέρα, σε μία φορά την εβδομάδα, από το στόμα, χρησιμοποιώντας μια τεχνολογία που μπορεί να προσαρμοστεί για μια ποικιλία φαρμάκων», λέει ο Giovanni Traverso, αναπληρωτής καθηγητής μηχανολογίας στο MIT και συγγραφέας της μελέτης. «Η δυνατότητα σταθερής παροχής ενός φαρμάκου για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, από ένα εύκολο στη χορήγηση σύστημα, διασφαλίζει ότι οι ασθενείς λαμβάνουν τα φάρμακά τους».

Το εργαστήριο του Traverso ξεκίνησε την ανάπτυξη της κάψουλας που μελετήθηκε σε αυτή τη δοκιμή πριν από περισσότερα από 10 χρόνια, στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης προσπάθειας για να γίνει η λήψη φαρμάκων ευκολότερη για τους ασθενείς. Η κάψουλα έχει περίπου το μέγεθος μιας πολυβιταμίνης και, μόλις καταποθεί, διαστέλλεται σε σχήμα αστεριού που τη βοηθά να παραμείνει στο στομάχι μέχρι να απελευθερωθεί όλο το φάρμακο.

Η συσκευή περιέχει έξι βραχίονες που μπορούν να διπλωθούν για να χωρέσει μέσα στη μια κάψουλα. Η κάψουλα διαλύεται όταν η συσκευή φτάσει στο στομάχι, επιτρέποντας στους βραχίονες να πεταχτούν έξω. Μόλις οι βραχίονες ανοίξουν, η συσκευή γίνεται πολύ μεγάλη για να περάσει από τον πυλωρό (την έξοδο του στομάχου) επομένως επιπλέει μέσα στο στομάχι καθώς τα φάρμακα απελευθερώνονται αργά από τους βραχίονες. Μετά από περίπου μια εβδομάδα, οι βραχίονες σπάνε μόνοι τους και κάθε τμήμα εξέρχεται από το στομάχι και αποβάλλεται από το πεπτικό σύστημα. Στη συγκεκριμένη κλινική δοκιμή, η κάψουλα φορτώθηκε με ρισπεριδόνη.

Οι ερευνητές της δοκιμής στρατολόγησαν 83 κλινικά σταθερούς συμμετέχοντες (75% άνδρες, 25% γυναίκες, με μέση ηλικία 49 έτη) με σχιζοφρένεια ή σχιζοσυναισθηματική διαταραχή, ενώ εκείνοι παρέμειναν σε νοσηλευτική μονάδα για πέντε εβδομάδες. Κάποιος με σχιζοσυναισθηματική διαταραχή βιώνει τόσο σχιζοφρένεια όσο και διαταραχή της διάθεσης, όπως κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή. Μετά από μια επταήμερη περίοδο χορήγησης κανονικών δόσεων ρισπεριδόνης (2 mg ή 6 mg), οι συμμετέχοντες/σες έλαβαν πέντε ισοδύναμες δόσεις ρισπεριδόνης βραδείας αποδέσμευσης από το στόμα της Lyndra, είτε 15 mg είτε 45 mg, αντίστοιχα. Τα κύρια τελικά σημεία της δοκιμής ήταν τα συγκρίσιμα επίπεδα ρισπεριδόνης στο αίμα μεταξύ των εκδόσεων άμεσης αποδέσμευσης και μακράς δράσης του φαρμάκου.

Από τους 83 συμμετέχοντες που συμμετείχαν, 47 ολοκλήρωσαν την πενθήμερη μελέτη και 44 συμπεριλήφθηκαν σε μια λεπτομερή ανάλυση των επιπέδων του φαρμάκου στο αίμα τους. Εξετάζοντας τα χαμηλότερα, υψηλότερα και μέσα επίπεδα της ουσίας σε διάστημα πέντε εβδομάδων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το νέο φάρμακο διατήρησε σταθερές συγκεντρώσεις ρισπεριδόνης στο αίμα, πολύ παρόμοιες με την κανονική ρισπεριδόνη.

«Η εβδομαδιαία χορήγηση του LYN-005 παρείχε βραδεία αποδέσμευση ρισπεριδόνης σε θεραπευτικές συγκεντρώσεις με παρόμοια βιοδιαθεσιμότητα με τη ρισπεριδόνη άμεσης αποδέσμευσης», ανέφεραν οι ερευνητές. «Οι ασθενείς παρέμειναν κλινικά σταθεροί και δεν προέκυψαν μη αναμενόμενα σήματα ασφάλειας. Αυτό προσφέρει μια νέα τεχνολογία χορήγησης φαρμάκων από το στόμα μακράς δράσης για τη σχιζοφρένεια και τη σχιζοσυναισθηματική διαταραχή».

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι παρενέργειες από τη θεραπεία ήταν ελάχιστες. Μερικοί ασθενείς εμφάνισαν ήπια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και δυσκοιλιότητα νωρίς στη μελέτη, αλλά αυτά δεν κράτησαν πολύ. Τα αποτελέσματα, που δείχνουν αποτελεσματικότητα της κάψουλας και λίγες παρενέργειες, αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό ορόσημο σε αυτήν την προσέγγιση χορήγησης φαρμάκων, λέει ο Traverso.

«Αυτό πραγματικά καταδεικνύει αυτό που είχαμε υποθέσει πριν από μια δεκαετία, δηλαδή ότι μια μόνο κάψουλα που παρέχει μια αποθήκη φαρμάκων εντός του γαστρεντερικού σωλήνα θα μπορούσε να είναι δυνατή», λέει. «Εδώ αυτό που βλέπετε είναι ότι η κάψουλα μπορεί να επιτύχει τα επίπεδα φαρμάκου που είχαν προβλεφθεί, αλλά και να ελέγξει τα συμπτώματα σε μια σημαντική ομάδα ασθενών με σχιζοφρένεια».

Οι ερευνητές ελπίζουν τώρα να πραγματοποιήσουν μεγαλύτερες μελέτες φάσης 3 πριν υποβάλουν αίτηση για έγκριση από τον FDA για αυτήν την προσέγγιση χορήγησης ρισπεριδόνης. Προετοιμάζονται επίσης για δοκιμές φάσης 1 χρησιμοποιώντας αυτήν την κάψουλα για τη χορήγηση άλλων φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των αντισυλληπτικών.

«Είμαστε ενθουσιασμένοι που αυτή η τεχνολογία, η οποία ξεκίνησε στο MIT, έχει φτάσει στο σημείο των κλινικών δοκιμών φάσης 3», λέει ο Robert Langer, καθηγητής του Ινστιτούτου David H. Koch στο MIT, ο οποίος ήταν ένας από τους συγγραφείς της αρχικής μελέτης για την αστεροειδή κάψουλα και είναι συνιδρυτής της Lyndra Therapeutics. Ο ίδιος στο παρελθόν είχε μιλήσει για πρώτη φορά στο Dnews για αυτές τις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Psychiatry .

#ΧΑΠΙ #ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ