Lp(a): Η «άγνωστη» χοληστερίνη που μπορεί να επηρεάζει την καρδιά σας

10:52 13/6/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η κληρονομική χοληστερίνη που αποτελεί παγίδα για την καρδιά.

Στη μεγάλη και συχνά μπερδεμένη λίστα των ειδών χοληστερίνης – TC, HDL, LDL – ένα νέο όνομα αρχίζει να ξεχωρίζει: η λιποπρωτεΐνη(a), ή πιο απλά, Lp(a). Αν και ανακαλύφθηκε το 1963 από έναν Νορβηγό γιατρό, μόλις πρόσφατα άρχισε να τραβά την προσοχή των ειδικών σε θέματα καρδιαγγειακής υγείας.

Γιατί είναι σημαντική η Lp(a);

Η Lp(a) μοιάζει δομικά με την LDL – την αποκαλούμενη

«κακή» χοληστερόλη – και συμβάλλει στη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες. Όμως, έχει επιπλέον φλεγμονώδεις ιδιότητες που την καθιστούν ιδιαίτερα επικίνδυνη. Όπως εξηγεί η καρδιολόγος Δρ. Tamara Horwich του UCLA, τα υψηλά επίπεδα Lp(a) σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών, καρδιακής ανεπάρκειας και θρομβώσεων.

Η γενετική παγίδα

Σε αντίθεση με άλλες μορφές χοληστερόλης, η Lp(a) δεν επηρεάζεται ουσιαστικά από τη διατροφή, την άσκηση ή τις κοινές φαρμακευτικές αγωγές όπως οι στατίνες. Ο Δρ. Wesley Milks από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο σημειώνει ότι τα επίπεδα Lp(a) καθορίζονται σε ποσοστό περίπου 90% από τη γενετική. Έτσι, ένα άτομο μπορεί να έχει απολύτως φυσιολογικά επίπεδα άλλων λιπιδίων, αλλά να διατρέχει αυξημένο κίνδυνο λόγω υψηλής Lp(a).

Το φαινόμενο είναι συχνότερο απ’ όσο νομίζουμε: έως και 20% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει αυξημένα επίπεδα. Μάλιστα, οι γυναίκες – ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση – τείνουν να εμφανίζουν υψηλότερες τιμές από τους άνδρες.

Πότε και πώς να την ελέγξετε

Η Lp(a) ανιχνεύεται με ειδική εξέταση αίματος που δεν συμπεριλαμβάνεται στον κλασικό λιπιδαιμικό έλεγχο και δεν απαιτεί νηστεία. Οι ειδικοί συνιστούν κάθε ενήλικας να ελέγχει τα επίπεδά της τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Τα φυσιολογικά επίπεδα κυμαίνονται κάτω από 30 mg/dL, ενώ τιμές άνω των 50 mg/dL θεωρούνται υψηλές.

Υπάρχει θεραπεία;

Προς το παρόν, δεν υπάρχει εγκεκριμένο φάρμακο που να μειώνει άμεσα την Lp(a). Γι’ αυτό, η στρατηγική επικεντρώνεται στη συνολική μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου: έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, μείωση της LDL, διακοπή καπνίσματος, φυσική δραστηριότητα, υγιεινή διατροφή (όπως η μεσογειακή) και διαχείριση του σωματικού βάρους.

Σε περιπτώσεις όπου η Lp(a) είναι ιδιαίτερα υψηλή, οι γιατροί μπορεί να λάβουν υπόψη τη χορήγηση στατινών ή και ισχυρότερων φαρμάκων, όπως οι αναστολείς PCSK9, που φαίνεται να μειώνουν τα επίπεδα Lp(a) κατά 20-25%. Επιπλέον, πολλά υποσχόμενες θεραπείες που βασίζονται σε RNA βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών.

Η αναγνώριση της Lp(a) ως ξεχωριστού παράγοντα κινδύνου αναδεικνύει τη σημασία της εξατομικευμένης ιατρικής. Όπως τονίζει ο καρδιολόγος Δρ. Ahmet Afsin Oktay από το Πανεπιστήμιο Rush, η μέτρηση της Lp(a) επιτρέπει στους γιατρούς να προσαρμόζουν καλύτερα τις συστάσεις τους με βάση τα γενετικά δεδομένα κάθε ατόμου.

Η γνώση για την Lp(a) αυξάνεται γρήγορα, αλλά για την ώρα, η πρόληψη μέσα από έναν υγιεινό τρόπο ζωής παραμένει η πιο αποτελεσματική ασπίδα προστασίας της καρδιάς.

Πηγή: TIME

#ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ #ΚΑΡΔΙΑ

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords