Tα κόλπα για τη νομιμοποίηση του «μαύρου» χρήματος

Τις δαιδαλώδεις διαδρομές που ακολουθεί το «μαύρο χρήμα» προκειμένου να νομιμοποιηθεί, περιγράφει «οδηγός» της ΑΑΔΕ, με τον οποίο εφιστά την προσοχή στους ελεγκτές της αλλά και στους υπαλλήλους των τραπεζών, χρηματιστηριακών εταιρειών, καθώς και σε δικηγόρους και συμβολαιογράφους.

Στην χθεσινή συνάντηση που είχε ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής με εκπροσώπους των φορέων, τους ενεχυρίασε

και έναν «οδηγό» με τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι, στην προσπάθειά τους να νομιμοποιήσουν χρήμα, το οποίο προέρχεται από παράνομες δραστηριότητες.

Ειδικότερα τα στάδια που ακολουθούνται είναι τα ακόλουθα:

Νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες

Μετατροπή ή μεταβίβαση περιουσίας εν γνώσει ότι προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα (π.χ. τρομοκρατία, ναρκωτικά, δωροδοκία, απάτη, σωματεμπορία, λαθρεμπορία, φοροδιαφυγή)

Απόκρυψη ή συγκάλυψη της αλήθειας αναφορικά με τη φύση, προέλευση και διάθεση περιουσίας εν γνώσει του γεγονότος ότι προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα

Απόκτηση, κατοχή ή χρήση περιουσίας εν γνώσει, κατά το χρόνο κτήσης, ότι προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα

Χρησιμοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα με την τοποθέτηση σε αυτόν ή τη διακίνηση μέσω αυτού εσόδων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες.

Στάδια νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες

Στάδιο τοποθέτησης: Το ρευστό χρήμα διοχετεύεται και αναμειγνύεται µε νόμιμα κεφάλαια ή απλά κατατίθεται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Με την ολοκλήρωση της φάσης αυτής τα έσοδα των εγκληματικών ενεργειών δεν έχουν πλέον μορφή ρευστού χρήματος.

Στάδιο διαστρωμάτωσης: Στόχος σε αυτό το στάδιο είναι η απόκρυψη της εγκληματικής προέλευσης των προϊόντων. Τα χρήματα μεταφέρονται και διαιρούνται συχνά μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών χωρών, ατόμων ή εταιρειών.

Στάδιο ενσωμάτωσης:
Α) Δικαιολόγηση: Δημιουργία μιας φαινομενικά νόμιμης προέλευσης των προϊόντων παράνομης δραστηριότητας π.χ. αγορά και πώληση ακίνητης περιουσίας, επινόηση κερδών από τυχερά παίγνια, κληρονομιές κ.λ.π., υποτιμολόγηση, υπερτιμολόγηση
Β) Επένδυση: Χρήση προϊόντων παράνομης δραστηριότητας για ίδιο όφελος, π.χ. κατανάλωση (τρόπος ζωής, κοσμήματα, οχήματα) και επένδυση (π.χ. ακίνητη περιουσία, αξιόγραφα, χρηματοδότηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων).

Μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, όλοι οι φορείς που εποπτεύονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για ξέπλυμα χρήματος, θα πρέπει να αποστείλουν σ' αυτήν παρατηρήσεις και απορίες σχετικά με όλες τις αποφάσεις και τις εγκυκλίους που έχουν δοθεί για το νέο νόμο. Οι φορείς θα πρέπει να ενημερώσουν τα μέλη τους στην Περιφέρεια - κάτι για το οποίο θα συμβάλει με την αποστολή κλιμακίων υπαλλήλων και η ΑΑΔΕ. Ακόμη θα πρέπει να ορίσουν εκπρόσωπό τους ο οποίος θα συνεργάζεται και θα επικοινωνεί με τους αρμόδιους υπαλλήλους της ΑΑΔΕ.

Αυτό ζήτησε από τους εκπροσώπους των φορέων ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής, σε συνάντηση που είχε μαζί τους σήμερα, προκειμένου να τους ενημερώσει για το νέο νόμο περί ξεπλύματος μαύρου χρήματος και τις υποχρεώσεις που θεσπίζονται με αυτόν. Πρόκειται για φορείς οι οποίοι εποπτεύονται για το συγκεκριμένο θέμα από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και είναι: Το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ο.Ε.Ε.), ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.), η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (Κ.Ε.Ε.Ε.), η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (Ε.Σ.Ε.Ε.), ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων και Δικύκλων (Σ.Ε.Α.Α.), ο Σύνδεσμος Εμπόρων Εισαγωγέων Αυτοκινήτων Ελλάδος (Σ.Ε.Ε.Α.Ε.), η Ομοσπονδία Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος (Ο.Μ.Α.Σ.Ε.), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων, Κοσμηματοπωλών, Ωρολογοπωλών (Π.Ο.Β.Α.Κ.Ω.) και το Σωματείο Αρχαιοπωλών και Εμπόρων Έργων Τέχνης της Ελλάδος

Ο Γ. Πιτσιλής επισήμανε στην ομιλία του, πως οι φορείς θα πρέπει να τηρούν τα μέτρα πρόληψης, να αποστέλλουν τις αναφορές στις Αρχές, να φυλάσσουν αρχεία και στοιχεία και να τηρούν τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, έως το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η διαδικασία της ενημέρωσης από την ΑΑΔΕ, όλων των εμπλεκόμενων φορέων για τις υποχρεώσεις τους σε ό,τι αφορά τους ελέγχους για ξέπλυμα χρήματος, ενώ από το 2019 θα ξεκινήσουν οι έλεγχοι της Αρχής σε λογιστές, μεσίτες και εμπόρους, για να διαπιστωθεί αν τηρούν τις διατάξεις της νομοθεσίας. Σε διαφορετική περίπτωση, οι υπόχρεοι αντιμετωπίσουν πρόστιμα έως 1 εκατ ευρώ αλλά και ποινές φυλάκισης.

Σύμφωνα με την παρουσίαση που έγινε από τον Γ. Πιτσιλή προς τους εκπροσώπους των φορέων, τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται πριν από κάθε συναλλαγή είναι τα ακόλουθα:

α) Εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη.

β) Εξακρίβωση της ταυτότητας του πραγματικού δικαιούχου.

γ) Αξιολόγηση και ανάλογα με την περίπτωση τη συλλογή πληροφοριών για το αντικείμενο και τον σκοπό της επιχειρηματικής σχέσης.

δ) Άσκηση συνεχούς εποπτείας όσον αφορά την επιχειρηματική σχέση, με ενδελεχή εξέταση των συναλλαγών που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια αυτής.

ε) Τήρηση ενημερωμένων εγγράφων, δεδομένων ή πληροφοριών.

στ) Άρνηση σύναψης της συναλλαγής σε περίπτωση αδυναμίας συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη

Στους εκπροσώπους των φορέων παρουσιάστηκαν οι ύποπτες συναλλαγές για ξέπλυμα χρήματος που είναι οι εξής:

* Απροθυμία πελάτη να προσκομίσει κατά τη σύναψη της συναλλαγής τα προβλεπόμενα έγγραφα επαλήθευσης της ταυτότητάς του.

* Εκπρόσωπος νομικού προσώπου που επιχειρεί να πραγματοποιήσει συναλλαγή για λογαριασμό του νομικού προσώπου, αρνείται να δώσει τα προβλεπόμενα έγγραφα πιστοποίησης και επαλήθευσης της ταυτότητας του νομικού προσώπου.

* Επιμονή του πελάτη για διενέργεια και πληρωμή σε μετρητά, συναλλαγών μεγάλης αξίας.

* Χρησιμοποιείται προσωπικός λογαριασμός του ιδιοκτήτη ή του υπαλλήλου εταιρείας, αντί του εταιρικού λογαριασμού, για τη διενέργεια συναλλαγών της εταιρείας, με σκοπό την απόκρυψη πωλήσεων ή άλλων εταιρικών γεγονότων.

* Πραγματοποιούνται αγορές αγαθών μεγάλης αξίας, όπως σκαφών αναψυχής, πολυτελών αυτοκινήτων ή έργων τέχνης, από πρόσωπα εγκατεστημένα σε περιοχή εξωχώριων δραστηριοτήτων ή χώρα χαμηλής φορολογίας, των οποίων ο πραγματικός δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο, με δηλούμενο εισόδημα που δεν δικαιολογεί τις αγορές αυτές.

* Δικηγόρος φέρεται να χρησιμοποιεί προσωπικούς του λογαριασμούς για συναλλαγές φυσικών ή νομικών προσώπων που εκπροσωπεί.

* Ασυνήθης νευρικότητα στη συμπεριφορά προσώπων κατά τη διεξαγωγή συναλλαγής.

* Επαναλαμβανόμενες όμοιες συναλλαγές για ποσά λίγο κάτω από το ελάχιστο όριο, για το οποίο απαιτείται εφαρμογή μέτρων δέουσας επιμέλειας.

* Συχνή αλλαγή διεύθυνσης του πελάτη, που δεν δικαιολογείται από την επαγγελματική του δραστηριότητα.

* Περιπτώσεις πελατών, των οποίων αλλάζει συνεχώς η εμφάνιση και η συμπεριφορά, υποδηλώνοντας αλλαγή του βιοτικού τους επιπέδου.

* Το τηλέφωνο του σπιτιού ή της επιχείρησης του πελάτη είναι απενεργοποιημένο.

* Η ύπαρξη υπόνοιας ή η διαπίστωση ίδρυσης εικονικών επιχειρήσεων από τον πελάτη.

* Αγοραπωλησία ακινήτου εμφανίζεται να έχει πραγματοποιηθεί χωρίς να έχει τηρηθεί ο απαιτούμενος από το νόμο τύπος, π.χ. με ιδιωτικό συμφωνητικό

* Από τα στοιχεία του ακινήτου που αναφέρονται στο συμβόλαιο μεταβίβασης, προκύπτει ότι το ακίνητο έχει περιέλθει στην κυριότητα του πωλητή πολύ πρόσφατα (διαδοχικές αγοραπωλησίες ακινήτων).

Οι ποινικές κυρώσεις που προβλέπει ο νόμος είναι οι ακόλουθες:

- Φυλάκιση μέχρι δύο έτη, σε περιπτώσεις:

α) Παράλειψης αναφοράς ύποπτης ή ασυνήθους συναλλαγής.

β) Παρουσίασης ψευδών ή παραπλανητικών στοιχείων.

Οι διοικητικές κυρώσεις για τα νομικά πρόσωπα είναι οι εξής:

1) Πρόστιμο σε βάρος του νομικού προσώπου ή της οντότητας μέχρι ένα εκατομμύριο ευρώ.

2) Πρόστιμο σε βάρος των μελών Δ.Σ., του Διευθύνοντος Συμβούλου, των διευθυντικών στελεχών ή άλλων υπαλλήλων του νομικού προσώπου ή της οντότητας, μέχρι ένα εκατομμύριο ευρώ.

3) Απομάκρυνση των ανωτέρω προσώπων από τη θέση τους.

4) Δημόσια ανακοίνωση που αναφέρει το νομικό πρόσωπο ή την οντότητα και την φύση της παράβασης.

5) Οριστική απαγόρευση άσκησης ορισμένων δραστηριοτήτων του νομικού προσώπου ή της οντότητας.

6) Οριστική ή προσωρινή ανάκληση ή αναστολή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της άδειας λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της οντότητας ή απαγόρευση της άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Οι διοικητικές κυρώσεις για τα φυσικά πρόσωπα είναι οι ακόλουθες:

1) Πρόστιμο μέχρι ένα εκατομμύριο ευρώ

2) Δημόσια ανακοίνωση που αναφέρει το φυσικό πρόσωπο και την φύση της παράβασης

3) Οριστική ή προσωρινή απαγόρευση της άσκησης της επιχειρηματικής ή επαγγελματικής τους δραστηριότητας Οι αποφάσεις επιβολής των κυρώσεων, δημοσιεύονται όταν γίνουν αμετάκλητες, με ανάρτησή τους για χρονικό διάστημα πέντε ετών στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της αρμόδιας εποπτικής αρχής.