Οι έλληνες γονείς πιο εθισμένοι στα social media από τα παιδιά τους

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι η εξάρτηση στο διαδίκτυο, ενώ δεύτερο το διαδικτυακό bullying, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, Γιώργο Κορμά.

Παρόλο που ο ίδιος επισημαίνει στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, «Πρακτορείο 104,9 FM» με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου ότι οι έλληνες γονείς είναι πιο εθισμένοι στα social media από τα παιδιά, έρευνες δείχνουν

Πρόβλημα η εξάρτηση

Μέσα στο 2017 η Γραμμή Βοήθειας Help-line.gr δέχτηκε 1.640 κλήσεις από τις οποίες το 33% αφορούσε στην εξάρτηση από το διαδίκτυο. Το ίδιο ισχύει και στην Ευρώπη γενικότερα με βάση τα στατιστικά δεδομένα της Γραμμής Βοήθειας από 33 χώρες τις Γηραιάς Ηπείρου.

Δεύτερο σε αριθμό κλήσεων στην ειδική γραμμή στην Ελλάδα κατατάσσεται το πρόβλημα του διαδικτυακού εκφοβισμού (σ.σ cyber bullying) με ποσοστό 20%. Έπεται το ζήτημα της ιδιωτικότητας που αγγίζει επίσης το 20%.

Γονείς πιο εθισμένοι από τα παιδιά τους στα social media

Σημαντικότατος όμως αναδεικνύεται στη σημερινή εποχή και ο ρόλος των κηδεμόνων, σύμφωνα με τον κ. Κορμά. Στοιχεία ιδιαίτερα ανησυχητικά προκύπτουν, όπως λέει, από νέα έρευνα που παρουσιάζεται από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, ενόψει της εφαρμογής του ευρωπαϊκού κανονισμού στα τέλη Μαΐου του 2018, βάσει του οποίου οι γονείς θα πρέπει να δίνουν τη συγκατάθεσή τους όταν τα παιδιά τους, έως 16 ετών, επιθυμούν να έχουν πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα.

«Βλέπουμε ότι οι γονείς που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο έχουν αφήσει τα παιδιά τους κάτω των 13 ετών να μπουν στα κοινωνικά δίκτυα σε ποσοστό 53%, ένα τεράστιο ποσοστό» σημειώνει ο κ. Κορμάς, ενώ ταυτόχρονα μεταφέρει έτερη διαπίστωση που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων που αφορά τις διαδικτυακές συνήθειες των ίδιων των γονέων.

«Οι γονείς χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα σε ποσοστό της τάξης του 60%, μεγαλύτερο από αυτό των παιδιών τους» τονίζει ο έλληνας ειδικός ενώ αναφέρει πως πρόκειται «για συγκλονιστικό δεδομένο, γιατί καταλαβαίνει κάποιος ότι το πρότυπο είναι πολύ σημαντικό σε αυτές τις ηλικίες».

Ταυτόχρονα όμως, και παρά τη δική τους συμπεριφορά σε ό,τι αφορά τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το ιδιότυπο -σύμφωνα με τον κ. Κορμά- είναι πως απαντώντας σε αντίστοιχο ερώτημα, οι ίδιοι γονείς είναι που ανησυχούν σε ποσοστό άνω του 80% ότι η προσωπικότητα των παιδιών τους αλλάζει μέσα από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων.

Υπαρκτή η ανάγκη για δημιουργία βοηθητικών «εργαλείων»

Πρόκειται για κάτι που συμβαίνει «ενδεχομένως επειδή δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες που έχουν, ανάγκες για παρέα, κοινωνικότητα, δραστηριότητες, ενδεχομένως γιατί έχουν γονατίσει από την κρίση και τη στεναχώρια και δεν έχουν το ψυχικό σθένος να ανταποκριθούν σε αυτό που χρειάζεται για να μεγαλώνεις σήμερα ένα παιδί», προσθέτει ο κ. Κορμάς για να σημειώσει πως «οι γονείς χρειάζονται κάποια βοήθεια, κάποιο εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν ώστε να βοηθήσουν σε αυτή τη διαδικασία» της χρήσης των social media από τα παιδιά τους.

Αναφερόμενος τέλος «στο ποσοστό του 37% των Ελλήνων», που δεν έχουν ανεπτυγμένες τις ψηφιακές τους δεξιότητες, ο κ. Κορμάς σημείωσε πως ο ψηφιακός αναλφαβητισμός παραμένει σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση της σχέσης των παιδιών της ελληνικής κοινωνίας με τον ψηφιακό κόσμο του διαδικτύου, καθώς πρόκειται για «τεράστιο νούμερο, που μας κατατάσσει στην 26η θέση στις 28 χώρες στην Ευρώπη».

Υπέρμετρη χρήση από μικρά παιδιά

Σταθερή αύξηση του ποσοστού των παιδιών που κάνουν «εξεζητημένη και υπέρμετρη» χρήση του διαδικτύου, σε βαθμό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως εθισμός, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, σε ολοένα μικρότερες ηλικίες, που μπορεί να φτάνουν ακόμη και αυτή των 10 ετών, διαπιστώνεται από έρευνες που πραγματοποίησε η Β’ πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο.

Η πανελλαδική έρευνα, που διενεργήθηκε το διάστημα από το 2008 έως το 2014, διαπιστώνει αύξηση του ποσοστού υπέρμετρης χρήσης του διαδικτύου κατά 5-6%, σε ηλικίες από 12 ετών και πάνω, αλλά επίσης και σε ηλικίες από 12 ετών και κάτω, μέχρι την ηλικία των 10 ετών.

Σύμφωνα με τον ψυχίατρο και επιστημονικό συνεργάτη της Β’ πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΑΠΘ, Γιώργο Φλώρο, η αύξηση παρατηρήθηκε ακόμη και σε μικρές νησιωτικές περιοχές, όπως η Κως, ή περιφερειακές πόλεις, όπως η Λάρισα, ενώ αφορά εξίσου και ενήλικες.

Πάντως, για τους γονείς που έχουν διαπιστώσει ότι τα παιδιά τους είναι εθισμένα στο διαδίκτυο, ή οι ίδιοι αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα, ανέφερε ότι μπορούν να απευθυνθούν σε υπάρχουσες δομές, όπως στην Παιδοψυχιατρική Κλινική του «Ιπποκράτειου» νοσοκομείου, όπου λειτουργεί ειδικό εξωτερικό ιατρείο. Αντιστοίχως, για φοιτητές λειτουργεί συμβουλευτικός σταθμός στην φοιτητική Λέσχη του ΑΠΘ, ενώ για ενήλικες γενικότερα, το τμήμα Αποκατάστασης Εξαρτημένων Ατόμων «Ιανός» στο νοσοκομείο «Παπανικολάου».

«Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη. Οι γονείς θα πρέπει να θέσουν σαφή όρια από νωρίς, να μην αντιμετωπίζουν το διαδίκτυο και τις ψηφιακές συσκευές ως “νταντά” που ησυχάζει τα παιδιά, καθώς αυτό μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες και στο μέλλον. Πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας ότι το διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι η μοναδική μας διασκέδαση, όποια ηλικία και να έχουμε.

Θα πρέπει να διοχετεύουμε τη δημιουργικότητά μας σε άλλους τρόπους. Συνήθως καταφεύγουμε στο διαδίκτυο αν αντιμετωπίζουμε κάποια στρεσογόνα κατάσταση στη ζωή μας, για να ξεφύγουμε όπως λέμε, αλλά αυτό είναι μία μη παραγωγική λύση, δεν αντιμετωπίζει ούτε το πρόβλημα ούτε μας δίνει μία πραγματική διέξοδο», επεσήμανε.

Επικίνδυνη χρήση του διαδικτύου

Στη διάρκεια των τριών χρόνων λειτουργίας του δικτύου, οι σχολικοί σύμβουλοι που επισκέπτονταν τα σχολεία, διαπίστωσαν αρκετές «επικίνδυνες» περιπτώσεις χρήσης του διαδικτύου από μαθητές, που οφείλονταν κυρίως στην άγνοιά τους για νομικά ζητήματα, ή στον τρόπο αντιμετώπισης του συγκεκριμένου «εργαλείου».

«Το βλέπουν περισσότερο σαν παιχνίδι και δεν γνωρίζουν τις συνέπειες για κάποιες χρήσεις, ή τους κινδύνους από τη μη ορθή χρήση», είπε ο σχολικός σύμβουλος Πληροφορικής Κεντρικής Μακεδονίας, Ζαχαρίας Μανουσαρίδης και πρόσθεσε ότι χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Facebook, όπου διαπιστώθηκε ότι το 70% των μαθητών που διαθέτουν σελίδα είναι κάτω των 14 ετών, αν και κάτι τέτοιο απαγορεύεται.

«Βλέπουμε ότι έχουν σελίδα στο Facebook ακόμη και μαθητές δημοτικού. Ανοίγουν τον λογαριασμό με στοιχεία των γονιών τους, οι οποίοι δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τα παιδιά τους ή θεωρούν ότι δεν είναι κάτι κακό. Στις μεγάλες πόλεις, όπως η Θεσσαλονίκη, το ποσοστό αυτό φτάνει το 100%», είπε ο κ. Μανουσαρίδης.

Το συνηθέστερο «ατόπημα» νεαρών χρηστών είναι η χρήση κωδικών που μπορούν να «σπάσουν» εύκολα, κάτι που οι μαθητές δεν είχαν σκεφτεί μέχρι τώρα, ή περιστατικά εκφοβισμού μέσα από κακόγουστα αστεία, ή ανάρτηση επικίνδυνων φωτογραφιών.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)