Γιορτή των Τριών Ιεραρχών – Κλειστά τα σχολεία σήμερα

Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών, οι οποίοι τιμώνται σήμερα 30 Ιανουαρίου, αποτελεί αργία για όλα τα σχολεία της χώρας. Φέτος δεν θα πραγματοποιηθούν εορταστικές εκδηλώσεις στα δημοτικά σχολεία και στα νηπιαγωγεία, σε αντίθεση με την περσινή χρονιά που με εγκύκλιο από το υπουργείο Παιδείας είχαν πραγματοποιηθεί σχετικές εκδηλώσεις.

Το υπουργείο Παιδείας ορίζει τα εξής:

«Η εορτή των Τριών Ιεραρχών (Τετάρτη 30 Ιανουαρίου) αποτελεί ημέρα αργίας για τις σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 32 του Σχεδίου Νόμου για το Παν. Δυτικής Αττικής.

Παράλληλα, καταργήθηκε η περίπτ. δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 3 του π.δ. 79/2017 (Α΄ 109, διόρθ. σφάλμ. Α΄112) η οποία όριζε ότι στις σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κατά την ημέρα αυτή πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις».

Παράλληλα, η κείμενη νομοθεσία ορίζει ρητά ότι η ίδια ημέρα αποτελεί ημέρα αργίας για τις σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Κλειστά και τα φροντιστήρια

Όπως αναφέρεται σε έγγραφο του υπουργείου Παιδείας, «αργία για τα Φροντιστήρια και Κέντρα Ξένων Γλωσσών η θρησκευτική εορτή των Τριών Ιεραρχών».

Συγκεκριμένα:

«Κατά τις ημέρες αργίας και κατά την Καθαρή Δευτέρα, την εορτή του Αγίου Πνεύματος, την 17 Νοέμβρη και την 30 Ιανουαρίου, κάθε έτους, οι καθηγητές δεν προσφέρουν τις υπηρεσίες τους δικαιούμενοι των αντίστοιχων αποδοχών τους, βάσει του προγράμματος».

Πώς καθιερώθηκε η γιορτή

Με την ονομασία Τρεις Ιεράρχες αναφέρονται Τρεις Επιφανείς Άγιοι και Θεολόγοι της Ορθόδοξης Χριστιανικής Θρησκείας, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός ή Θεολόγος.

H γιορτή των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε στα μέσα του 11ου αιώνα και στα χρόνια του Κωνσταντίνου Θ’ Μονομάχου ή του Αλέξιου Α’ Κομνηνού από τον Μητροπολίτη Ευχαΐτων Ιωάννη Μαυρόποδα, ο οποίος συνέθεσε τμήμα της Ακολουθίας για τους Τρεις Αγίους της Εκκλησίας. Οι απαρχές της εορτής πρέπει να εντοπισθούν σε μια περίοδο «διανοητικού αναβρασμού».

Είναι η εποχή που ο Κωνσταντίνος Θ’ Μονομάχος αναδιοργάνωνε τη Νομική Σχολή της Κωνσταντινούπολης η οποία κατάρτιζε τα μελλοντικά στελέχη της Βυζαντινής διοίκησης, στελεχώνοντας την Σχολή με λόγιους όχι αριστοκρατικής καταγωγής: σε αυτούς συμπεριλαμβάνονταν ο Μιχαήλ Ψελλός, ο Ιωάννης Ξιφιλίνος και ο Ιωάννης Μαυρόπους. Οι μεταρρυθμίσεις που ο Κωνσταντίνος Θ’ προωθούσε και με τις οποίες ταυτίστηκε ο Ψελλός και η ομάδα του τους εξανάγκασε έναν-έναν σε παραίτηση στη συνέχεια. Πράγματι, οι συνεχείς επιθέσεις εκ μέρους του παλιού δικαστή Οφρυδά ήταν μια έκφραση δυσαρέσκειας για τον τρόπο στέρησης του ελέγχου της νομικής εκπαίδευσης εκ μέρους των καθημερινών εργατών του νόμου, της συντεχνίας των συμβολαιογράφων.

Τα πνευματικά ενδιαφέροντα των Ψελλού και Ιωάννη Ιταλού και ο προσανατολισμός τους στην θύραθεν σκέψη προκάλεσε την αντίδραση της Εκκλησίας, η οποία επιθυμεί να ελέγξει την εκπαίδευση και να την απαλλάξει από τα όποια περιττά της στοιχεία.

Οι τρεις Άγιοι εμφανίζονται μαζί το 1066 στο Ψαλτήριο Θεοδώρου και σε όλη τη διάρκεια του 11ου αιώνα όλο και πιο συχνά σε εικονογραφημένα χειρόγραφα. Στα Ευχάιτα πρέπει να καθιερώθηκε για πρώτη φορά η εορτή όταν ήταν εκεί ο Μαυρόποδας Μητροπολίτης. Η Μνήμη των Τριών Ιεραρχών έρχεται να συμβολίσει μεταφορικά την Αγία Τριάδα και τον ρόλο των Τριών Πατέρων στη διαμόρφωση του Τριαδικού Δόγματος και να υποδηλώσει τα όρια προσέγγισης του ελληνικού φιλοσοφικού στοχασμού.

Στην εκπαίδευση

Οι διαδικασίες καθιέρωσης της γιορτής ως εκπαιδευτικής συνδέονται με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, όταν σε συνεδρίαση του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου στις 9 Αυγούστου του 1841, η οποία πραγματοποιήθηκε με αφορμή τον θάνατο του καθηγητή του ιδρύματος Δημήτριου Μαυροκορδάτου και δωρεάς στο Πανεπιστήμιο Αθηνών της οικίας του θανόντος από τον πατέρα του, θέλησαν να τον τιμήσουν. Τελικά προκρίθηκε η καθιέρωση μνημοσύνου υπέρ των ευεργετών του Πανεπιστημίου κατά την Εκκλησιαστική Εορτή των Τριών Ιεραρχών. Ο πρώτος Εορτασμός – μνημόσυνο πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1842.

Η πραγματική θεσμοθέτηση της εορτής όμως θα καθυστερήσει: θα πραγματοποιηθεί το 1911 όταν το ανώτατο αυτό ακαδημαϊκό ίδρυμα θα αποκτήσει τον καινούργιο οργανισμό του και μέσα σ΄ αυτόν θα προσδιορίσει και τις εορτές του.