Έφηβοι και νεαροί ενήλικες με καρκίνο: θεραπευτικές προκλήσεις και προβληματισμοί

Γράφει η Ελένη Δανά
Παιδίατρος- Ογκολόγος
Αναπλ. Διευθύντρια Ογκολογικού Κέντρου Παιδιών & Εφήβων ΜΗΤΕΡΑ

Οι έφηβοι και νεαροί ενήλικες με καρκίνο αποτελούν μια ξεχωριστή πληθυσμιακή ομάδα για την ογκολογία, με ιδιαίτερες θεραπευτικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες και η φροντίδα τους αποτελεί πρόκληση, για όλους τους επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται μαζί τους.

Τι κάνει όμως τον καρκίνο σε αυτήν την ηλικία διαφορετικό; Πρωταρχικά η χρονική συγκυρία κατά την οποία η ζωή του νέου συναντιέται μαζί του. «Ω νεότητα, πληρωμή του ήλιου, αιμάτινη στιγμή που αχρηστεύει

το θάνατο», γράφει ο Ο. Ελύτης. Ο καρκίνος είναι διαφορετικός όταν έρχεται να απειλήσει την «άνοιξη» της ανθρώπινης ζωής, την πιο άτρωτη εποχή της. Αλλά και βιολογικά διαφέρει σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα σε σχέση με τα μικρότερα παιδιά ή τους μεγαλύτερους ενήλικες, ως προς τους ιστολογικούς τύπους, την απάντηση στη θεραπεία, την πρόγνωση.

Στη βιβλιογραφία, ως έφηβοι και νεαροί ενήλικες με καρκίνο ορίζονται οι ασθενείς 15-29 ετών (στην Ευρώπη) ή 15-39 ετών (στην Αμερική). 6% όλων των νέων περιπτώσεων καρκίνου ετησίως αφορούν αυτή την ομάδα. Η επίπτωση των διαφορετικών τύπων καρκίνου βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ «παιδιατρικών» και «ενηλίκου τύπου» νεοπλασμάτων και η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εξαρτάται αντίστοιχα από την επιλογή «παιδιατρικών» ή «ενηλίκου τύπου» θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Κι ενώ η ογκολογία (παιδιατρική και ενηλίκων) έχει να καμαρώνει τα τελευταία χρόνια για τη σημαντική αύξηση της επιβίωσης των ασθενών της, στη συγκεκριμένη ομάδα η πρόγνωση είναι λιγότερο καλή.

Τι κάνει τελικά την πρόγνωση χειρότερη; Η καθυστέρηση στη διάγνωση είναι ο πιο σημαντικός λόγος. Οι νέοι νιώθουν άτρωτοι και καθυστερούν να απευθυνθούν στο γιατρό ενώ οι γιατροί υποεκτιμούν την πιθανότητα καρκίνου σε αυτές τις ηλικίες. Επιπλέον, η μειωμένη ασφαλιστική κάλυψη στη συγκεκριμένη φάση ζωής οδηγεί σε μειωμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Αλλά και μετά τη διάγνωση, η θεραπεία μπορεί να καθυστερήσει, καθώς ο ασθενής παραπέμπεται και χάνεται ανάμεσα στα παιδιατρικά τμήματα (για τα οποία είναι «πολύ μεγάλος») και στα τμήματα ενηλίκων (για τα οποία είναι «πολύ μικρός»). Οι υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης είναι περιορισμένες και, για τις περιπτώσεις αποτυχίας της κλασικής θεραπείας, η πρόσβαση σε κλινικές μελέτες για τον συγκεκριμένο πληθυσμό είναι διεθνώς εξαιρετικά περιορισμένη.

Στην ερώτηση αν υπάρχει τρόπος να ξεπεραστούν τα εμπόδια και να βελτιωθεί η φροντίδα αυτών των ασθενών, η απάντηση είναι θετική. Η αναγνώριση των μοναδικών και ξεχωριστών αναγκών τους, από τη διάγνωση μέχρι και μετά το τέλος της θεραπείας, είναι το πρώτο βήμα, με ιδιαίτερη μέριμνα στην κοινωνική και ψυχοσυναισθηματική στήριξη, στη διατήρηση της γονιμότητας, στην ανακουφιστική φροντίδα. Η προσέγγιση δεν μπορεί παρά να είναι διεπιστημονική, με συνεχή επικοινωνία και διακίνηση της επιστημονικής γνώσης ανάμεσα στους παιδιάτρους ογκολόγους και στους ογκολόγους ενηλίκων, ανάμεσα στις βαθμίδες υγείας, ανάμεσα στους γιατρούς, τους ασθενείς και τους γονείς τους. Η χρηματοδότηση και η ενίσχυση πρωτοβουλιών για στοχευμένη έρευνα είναι ένα ακόμα βήμα.

Τέλος, καίριας σημασίας είναι η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου, ως προς το όριο ηλικίας, πάνω ή κάτω από το οποίο ο νεαρός ασθενής υποχρεούται να νοσηλευτεί σε ογκολογικό τμήμα ενηλίκων ή παίδων αντίστοιχα. Πέρα από το τυπικό ενός αριθμού, κάθε ασθενής έχει δικαίωμα να θεραπεύεται στο κέντρο που μπορεί και ξέρει να τον φροντίσει καλύτερα, κι εκεί όπου η οικογένεια εμπιστεύεται και επιλέγει.

Όμιλος ΥΓΕΙΑ: Τα πάντα για την Ογκολογία

Ο Όμιλος ΥΓΕΙΑ ηγείται στην ολοκληρωμένη διαχείριση των ογκολογικών ασθενών, προσφέροντας τις πιο σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές ιατρικές υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα παρέχει συνεχή και ολοκληρωμένη υποστήριξη του ογκολογικού ασθενή και της οικογένειάς του.
Όλα τα τμήματα και οι κλινικές των Νοσοκομείων του Ομίλου ΥΓΕΙΑ βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία, προκειμένου να παρέχουν ολοκληρωμένη ογκολογική φροντίδα, από το στάδιο της πρόληψης, της πρώιμης διάγνωσης έως την εξειδικευμένη θεραπεία, παρακολούθηση και την παρηγορητική-ανακουφιστική αντιμετώπιση των ογκολογικών ασθενών. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Ογκολογικό Συμβούλιο γίνεται εξατομίκευση της θεραπευτικής προσέγγισης, με στόχο την καλύτερη ποιότητα ζωής και την ίαση.
Οι πλέον οργανωμένες ογκολογικές κλινικές, τα υπερσύγχρονα τμήματα απεικόνισης, διάγνωσης και θεραπείας, το state-of-the-art Κέντρο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, το μοναδικό στην Ελλάδα Τμήμα Ακτινοχειρουργικής Εγκεφάλου γ-Knife και το Ογκολογικό Κέντρο Παίδων και Εφήβων σε συνδυασμό με τον τελευταίας γενιάς τεχνολογικό εξοπλισμό και το κορυφαίο επιστημονικό & νοσηλευτικό προσωπικό, συνθέτουν τον Τομέα Ογκολογίας του Όμιλου ΥΓΕΙΑ.

Εκδήλωση «All About Oncology», την Τέταρτη 14 Νοεμβρίου και ώρα 17:30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Ο Όμιλος ΥΓΕΙΑ, σας προσκαλεί στην εκδήλωση «All About Oncology» την Τέταρτη 14 Νοεμβρίου και ώρα 17:30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στην Αίθουσα Χρ. Λαμπράκη, όπου θα παρουσιάσει το ευρύ φάσμα υπηρεσιών που διαθέτει στον Τομέα της Ογκολογίας.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, κορυφαίοι στον τομέα τους επιστήμονες θα αναπτύξουν όλες τις νεότερες εξελίξεις στον Τομέα της Ογκολογίας.

Είσοδος Ελεύθερη .

Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο 210 6867229.