Στα όρια η «κόντρα» μεταξύ του Λευκού Οίκου και της κυβέρνησης Νετανιάχου

Την έντονη δυσαρέσκειά της κυβέρνησης Ομπάμα απέναντι στην κυβέρνηση του Ισραήλ εξέφρασε ανώτερος αξιωματούχος, σχετικά με την αποδοχή από πλευράς του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ρεπουμπλικανικής πρόσκλησης για ομιλία στο Κογκρέσο σχετικά με το Ιράν χωρίς να προηγηθεί πρότερη επαφή με τον Λευκό Οίκο.

Αυτό εξόργισε τον εσώτερο κύκλο του Αμερικανού προέδρου, κάτι που προκύπτει από τον ασυνήθιστα οξύ επικριτικό τόνο που υιοθέτησε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης, που δήλωσε στους New York Times ότι ο Ισραηλινός πρέσβης, Ρον Ντέρμερ, που «ενορχήστρωσε» την πρόσκληση, έχει επανειλημμένα θέσει την πολιτική μοίρα του Νετανιάχου πάνω από τις σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των ΗΠΑ.

Ο αξιωματούχος που προέβη στη δήλωση αυτή δεν κατονομάστηκε, και ο Λευκός Οίκος δεν προέβη σε σχόλια. Η εν λόγω δήλωση αποτελεί απόρροια της συνεννόησης μεταξύ του Ντέρμερ και του Τζον Μπένερ, ρεπουμπλικάνου προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, προκειμένου να γίνει η ομιλία, που έχει προγραμματιστεί για τον Μάρτιο. Αναμένεται να ρίξει λάδι στη φωτιά της αντιπαράθεσης μεταξύ του Λευκού Οίκου, των Ρεπουμπλικανών και του Ισραηλινού πρωθυπουργού για το θέμα της πρόσκλησης, η οποία έχει οδηγήσει σε νέο χαμηλό τις σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Ισραήλ και απειλεί να αμαυρώσει τη μακρά παράδοση διμερούς υποστήριξης προς το Ισραήλ στο Κογκρέσο.

Από πλευράς του, ο Ντέρμετ δήλωσε στους Times ότι δεν μετανιώνει που «ενήργησε με τρόπο που προωθεί τα συμφέροντα της χώρας του», προσθέτοντας ωστόσο ότι δεν ήταν σκοπός του να εξοργίσει τον Λευκό Οίκο και ότι άφησε την ευθύνη για την ενημέρωση της κυβέρνησης Ομπάμα στον Μπένερ.

Ο Ντέρμερ προώθησε στον Νετανιάχου την πρόσκληση του Μπένερ χωρίς να ενημερώσει ανώτερους αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον ή στην Ιερουσαλήμ, ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι σημείωσαν ότι ο Ντέρμερ, σε συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών, Τζον Κέρι, πριν τη σχετική ανακοίνωση, δεν αναφέρθηκε στη συνάντηση. Ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε την πρόσκληση παράβαση διπλωματικού πρωτοκόλλου και ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος Ομπάμα δεν θα συναντήσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό κατά την επίσκεψη του δεύτερου στις ΗΠΑ. Η επίσημη θέση είναι ότι η απόφαση για αυτό έχει να κάνει με την πολιτική που υπαγορεύει ότι αποφεύγονται συναντήσεις με ηγέτες όταν αυτοί βρίσκονται κοντά σε εκλογές, για να μην δίνεται η εντύπωση απόπειρας άσκησης επιρροής. Ωστόσο, όπως τονίζεται στο δημοσίευμα των New York Times, η πολιτική αυτή έχει αγνοηθεί στο παρελθόν.

O πρόεδρος Ομπάμα, μιλώντας στο CNN, δήλωσε ότι δεν συναντάται με τον Νετανιάχου «απλά επειδή η γενικότερη πολιτική μας είναι ότι δεν έχουμε συναντήσεις με οποιονδήποτε ξένο ηγέτη δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές τους. Νομίζω ότι είναι ανάρμοστο, και ισχύει για κάποιους από τους πιο στενούς συμμάχους μας». Ως παράδειγμα χρησιμοποίησε τον προγραμματισμό της επίσκεψης του Ντέιβιντ Κάμερον στην Ουάσιγκτον.

Όσον αφορά στον Ντέρμερ, ο Ντάνιελ Κούρτζερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ έχει πει ότι είναι περισσότερο «πολιτικός πράκτορας» (political operative) παρά πρέσβης. «Αυτό που έκανε ήταν εντελώς απαράδεκτο από διπλωματικές πλευράς» σημείωσε σχετικά.

Υπενθυμίζεται πως το ταξίδι του Νετανιάχου λαμβάνει χώρα εν μέσω διαπραγματεύσεων με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Από πλευράς του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, οι σχέσεις του οποίου με τον Μπαράκ Ομπάμα είναι τεταμένες, έχει υπερασπιστεί την προγραμματισμένη ομιλία του ως ηθική υποχρέωση και στρατηγική αναγκαιότητα., υποστηρίζοντας ότι προτεραιότητά του είναι να πείσει τις ΗΠΑ και τις άλλες διεθνείς δυνάμεις να μην διαπραγματευτούν συμφωνία με το Ιράν που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το Ισραήλ.