Προσωπικός αριθμός: «Κίνδυνοι από παράνομη χρήση του σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής ταυτότητας»

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων ανάβει «πράσινο φως» για τον Προσωπικό αριθμό, όπως υπογραμμίζει στην επίσημη γνωμοδότησή της, που προέκυψε μετά από την ενημέρωση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Ωστόσο, η γνωμοδότηση αυτή (με ημερομηνία Ιανουαρίου 2025) περιλαμβάνει σημαντικές πληροφορίες και συστάσεις προς όλους μας, ενώ προκαλεί εντύπωση η επαναλαμβανόμενη παρατήρηση, ότι οι πολίτες πρέπει να αντιληφθούν τους κινδύνους που συνεπάγεται η κοινοποίηση του αριθμού από αμέλεια ή λόγω κλοπής - ειδικότερα από τη στιγμή που ο Προσωπικός Αριθμός σε πρώτη φάση θα αναγράφεται

στα δελτία ταυτότητας.

Από την ίδια γνωμοδότηση, προκύπτει πρόθεση της Πολιτείας να ψηφιοποιηθεί στο μέλλον ο Προσωπικός Αριθμός με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην αναγράφεται πάνω στα δελτία ταυτότητας, αλλά να είναι «κρυμμένος» μέσα σε αυτά.

Πάντως, στο «δια ταύτα» η Αρχή Προστασίας Δεδομένων «κρίνει ότι η προτεινόμενη διάταξη, εφόσον συνοδεύεται από μέτρα μετριασμού των κινδύνων όπως αναφέρονται παραπάνω, δεν προσκρούει στις διατάξεις για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα».

1. Η αρχική παραδοχή ήταν ότι ο Προσωπικός Αριθμός δεν θα αναγράφεται στις ταυτότητες

«Η αξιολόγηση ως επαρκούς του επιπέδου προστασίας της χρήσης του ΠΑ ως δεδομένου προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της παραπάνω αναφερόμενης επεξεργασίας (τήρηση της αρχής της ελαχιστοποίησης), είχε διενεργηθεί με την παραδοχή ότι δεν αναγράφεται σε κάποιο δημόσιο έγγραφο. Πλέον, με την εισαγωγή της προτεινόμενης διάταξης, ο ΠΑ αναγράφεται υποχρεωτικά στο Δελτίο Ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών (εφεξής ΔΤ) και αποθηκεύεται στο ενσωματωμένο ηλεκτρονικό μέσο αποθήκευσης του ΔΤ, με σκοπό την παροχή Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και την διευκόλυνση των πολιτών σε συναλλαγές τους με το Δημόσιο. Συνεπώς, προκύπτουν τα εξής ζητήματα...» αναφέρει αρχικά η γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων.

2. Κίνδυνοι από παράνομη χρήση του ΠΑ - Αποκάλυψη σε τρίτους συνεπάγεται και αποκάλυψη του ΑΦΜ

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων στέκεται επίμονα στον κίνδυνο να «διαρρεύσει» ο Προσωπικός Αριθμός μας, είτε από αντίγραφα της ταυτότητάς μας (εφόσον θα αναγράφεται σε αυτήν) που μπορεί να κυκλοφορήσουν άσκοπα, είτε μετά από κλοπή/απώλεια αστυνομικής ταυτότητας:

«...προκύπτει ο κίνδυνος να λαμβάνουν γνώση του ΠΑ, καθώς και
να τηρούν αντίγραφα του ΔΤ στα οποία περιέχεται ο ΠΑ τρίτοι, με αποτέλεσμα να
είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του υποκειμένου των δεδομένων (π.χ.
ως στοιχείο ενέργειας υποκλοπής ταυτότητας), ενώ κίνδυνοι ανακύπτουν και από
πιθανή παράνομη χρήση του ΠΑ σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής του ΔΤ.
Επισημαίνεται εξάλλου ότι, από τον τρόπο δημιουργίας του, τυχόν αποκάλυψη
του ΠΑ ενός προσώπου σε τρίτους συνεπάγεται αυτομάτως και αποκάλυψη και
του ΑΦΜ αυτού».

3. Να γίνουν «συντονισμένες και εντατικές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, ώστε να καταστεί γνωστό στους πολίτες και στους φορείς»

Στην γνωμοδότηση γίνεται αναφορά σε προληπτικά μέτρα προστασίας των πολιτών, «η Αρχή υπογραμμίζει ωστόσο, ότι παρά τα μέτρα αυτά, παραμένει κίνδυνος αποκάλυψης του ΠΑ, ιδίως σε συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών. Συνεπώς η σχετική νομοθέτηση πρέπει να συνδυαστεί με κατάλληλες συντονισμένες και εντατικές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, ώστε να καταστεί γνωστό στους πολίτες και στους φορείς ότι δεν πρέπει να τηρείται αντίγραφο του φυσικού ΔΤ.

4. Στο μέλλον δεν θα είναι απαραίτητη η αναγραφή του Προσωπικού Αριθμού στις ταυτότητες

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων εμφανίζεται στο πλαίσιο της γνωμοδότησης βέβαιη ότι είναι σκόπιμο στο μέλλον να πάψει να αναγράφεται ο αριθμός πάνω στα δελτία ταυτότητας των πολιτών και υπογραμμίζει ότι «ο εφοδιασμός του συνόλου των φορέων του δημοσίου με τον αναγκαίο ηλεκτρονικό εξοπλισμό που θα επιτρέπει την ανάγνωση του ηλεκτρονικού μέσου αποθήκευσης των ΔΤ, δεν θα είναι πλέον απαραίτητη η αναγραφή του ΠΑ στα ΔΤ και συνεπώς συστήνεται η επαναξιολόγηση της διάταξης περί υποχρεωτικής αναγραφής του ΠΑ στο ΔΤ».