Νοτιοανατολική Ασία και ΝΑΤΟ: Μια πολυπαραγοντική εξίσωση

Σύνοδος του ΝΑΤΟ 29 Ιουνίου 2022 Ο Μπάιντεν με τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας (αριστερά) και τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας (δεξιά)

Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ισπανία, στις 29-30 Ιουνίου, κατέδειξε με τον πλέον εμφατικό τρόπο την στρατηγική σύνδεση που υπάρχει μεταξύ Ευρώπης και Ινδο-Ειρηνικού

Ωκεανού.

Στο σημερινό περίπλοκο περιβάλλον ασφάλειας, οι αυξανόμενες απειλές από την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα στη νοτιοανατολική Ασία, έχουν οδηγήσει κράτη-συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια σύμπλευση με στόχο τη σύνδεση της βορειοατλαντικής συμμαχίας με την ευαίσθητη περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού.

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ινδικός και Ειρηνικός Ωκεανός, αποτελεί σήμερα το κέντρο βάρους του στρατηγικού τους ενδιαφέροντος, κάτι που αποτυπώνεται και από τις συμμαχίες που έχουν συνάψει. Συγκεκριμένα, η Αυστραλία με το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Η.Π.Α., έχουν δημιουργήσει τη συμφωνία ασφαλείας AUKUS, η Νέα Ζηλανδία και η Αυστραλία, αποτελούν μέρος της συμμαχίας ανταλλαγής πληροφοριών «Five Eyes», που περιλαμβάνει επίσης τη Βρετανία, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ παράλληλα η Ιαπωνία και η Αυστραλία είναι μέλη της ομάδας QUAD (Quadrilateral Security Dialogue), μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ινδία. 

Στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, Ιαπωνία-Νότιος Κορέα-Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία, συμμετείχαν στην υπουργική σύνοδο, όπου και συμφώνησαν να εντείνουν τον πολιτικό διάλογο και την πρακτική συνεργασία σε διάφορους τομείς, στοχεύοντας στη στενότερη συνεργασία προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις συλλογικά.

Παράλληλα, στη σύνοδο κορυφής στην Ισπανία, όπου για πρώτη φορά συμμετείχαν η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, πραγματοποίησαν τετραμερή σύνοδο μαζί με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, πριν από τη συνάντηση των ηγετών της συμμαχίας. Στόχος της συνάντησης αυτής, ήταν η συμφωνία ενίσχυσης της μεταξύ τους συνεργασίας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας ισχυρός συνασπισμός έναντι των αποσταθεροποιητικών απειλών στην νοτιοανατολική Ασία. 

Παρά τις διαφορές που έχουν Ιαπωνία και Νότια Κορέα, φαίνεται ότι γίνεται μια προσπάθεια επιδιόρθωσης των δεσμών μεταξύ των δυο κρατών, καθώς ο κοινός «εχθρός» τους οδηγεί στη συνύπαρξη και την ολοένα και περισσότερο διασύνδεση τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες και κατ’ επέκταση με το ΝΑΤΟ.

Στη τριμερή συνάντηση με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, συμφώνησαν ότι ο εξωτερικός κίνδυνος που συνθέτουν Κίνα και Βόρεια Κορέα, έχουν οδηγήσει τους ηγέτες των δυο χωρών (Φούμιο Κισίντα και Γιουν Σουκ-Γέολ αντίστοιχα) σε μια σύμπραξη με φόντο το NATO.  Χαρακτηριστική είναι και η πρόθεση του Λευκού Οίκου να ενισχύσει τις θέσεις και τις συμμαχίες του, με τις χώρες της Ασίας και συγκεκριμένα με τα δυο αυτά κράτη, κάτι που αποτυπώθηκε και από την επιλογή να αποτελούν τους σταθμούς στην επίσκεψη του στην Ασία.

Οι πυρηνικές και πυραυλικές δοκιμές τηςΒόρειας Κορέας, καθώς και οι μονομερείς προσπάθειες αλλαγής του status quo (με τη βία), στη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής και Νότιας Ασίας από την Κίνα (Ταϊβάν, Νησιά Σολομώντα, Νήσοι Σενκάκου), αποτελούν σοβαρές απειλές όχι μόνο για την κορεατική χερσόνησο και την νοτιοανατολική Σινική θάλασσα, αλλά και για την ευρύτερη ανατολική Ασία και τον κόσμο.

Παρά την ευαίσθητη ισορροπία που προσπαθεί να διατηρήσει η Νότια Κορέα με την Κίνα, στόχος και των δυο χωρών (θα πρέπει να) είναι ένας ελεύθερος και ανοιχτός Ινδο-Ειρηνικός Ωκεανός (συμπεράσματα τελευταίας συνόδου ομάδας QUAD), στον οποίο δεν θα έχουν θέση οι αυτοκρατορικές και αποσταθεροποιητικές δυνάμεις. 

Μέχρι σήμερα, η κατάσταση φαίνεται να παραμένει ρευστή, καθώς τα νέα διεθνή και περιφερειακά προβλήματα οδηγούν σε μια εντεινόμενη πάλη μεταξύ μεγάλων και μεσαίων δυνάμεων, η οποία οδηγεί σε νέες συμμαχίες, συμπράξεις και αντιπαλότητες.

Καταλήγοντας, παρά το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί μια καθαρά στρατιωτική συμμαχία ενώ οι «ρυθμίσεις ασφαλείας» στον Ινδο-Ειρηνικό Ωκεανό υπό την ηγεσία των Η.Π.Α., αποτελούν χαλαρά πλαίσια συνεργασίας, η γεωπολιτική των δύο αυτών κρατών, φαίνεται ότι θα επηρεάσει άμεσα τα μακροπρόθεσμα στρατηγικά συμφέροντα τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και του ΝΑΤΟ.

Συνεπώς, η στενή σύνδεση των Ηνωμένων Πολιτειών με τις δύο αυτές χώρες μπορούν να ανοίξουν την πόρτα στην αμεσότερη συνεργασία με τα κράτη του ΝΑΤΟ ή και να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των κρατών-συμμάχων στην Ασία, υπό την παρασκηνιακή ενίσχυση της Αμερικής. 

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕΕλληνοτουρκικά και ΝΑΤΟ: Ούτε Θερμοπύλες, ούτε ΒατερλώΔΝΤ: Πιθανή παγκόσμια ύφεση το 2023