Εβρεξε ή χιόνισε ποτέ στον Αρχαίο Αρη; Τι αποκαλύπτει η νέα μελέτη

Φωτογραφία Αρχείου.

Μια νέα μελέτη από γεωλόγους του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ αναπαριστά έναν Άρη που ήταν πιο ζεστός και υγρός στο παρελθόν, σε αντίθεση με την ψυχρή και άγονη επιφάνεια που παρατηρούμε σήμερα.

Τα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας υποδεικνύουν ότι οι ισχυρές βροχοπτώσεις ενδεχομένως συνέβαλαν στη διαμόρφωση εκτεταμένων δικτύων κοιλάδων και καναλιών, τα οποία επηρέασαν το τοπίο του Άρη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, προσφέροντας νέες πληροφορίες σε μια μακροχρόνια συζήτηση στον τομέα της

πλανητικής επιστήμης.

Η ομάδα ερευνητών, υπό την ηγεσία της Amanda Steckel, η οποία απέκτησε το διδακτορικό της στις γεωλογικές επιστήμες στο CU Boulder το 2024, δημοσίευσε τα αποτελέσματά της στις 21 Απριλίου στο Journal of Geophysical Research: Planets.

«Αν χρησιμοποιήσετε το Google Earth για περιοχές όπως η Γιούτα και κάνετε σμίκρυνση, θα παρατηρήσετε πολλές ομοιότητες με τον Άρη», δήλωσε η Steckel, η οποία τώρα εργάζεται στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια.

Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι υπήρχε τουλάχιστον κάποιο νερό στην επιφάνεια του Άρη περίπου 4,1 έως 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Ωστόσο, το ζήτημα της προέλευσης αυτού του νερού παρέμενε αναπάντητο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο αρχαίος Άρης ήταν πάντα κρύος και ξηρός, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι είχε κάποιες πιο θερμές και υγρές περιόδους. Τότε, ο νεαρός ήλιος του ηλιακού συστήματος ήταν μόνο περίπου στο 75% της φωτεινότητας που έχει σήμερα, και είναι πιθανό οι πάγοι να κάλυπταν τα υψίπεδα γύρω από τον ισημερινό του Άρη, λιώντας περιστασιακά για σύντομες περιόδους.

Στη νέα μελέτη, η Steckel και οι συνεργάτες της εξέτασαν τις θεωρίες για το αν το κλίμα του Άρη ήταν ζεστό και υγρό ή ψυχρό και ξηρό στο παρελθόν. Η ομάδα χρησιμοποίησε υπολογιστικές προσομοιώσεις για να κατανοήσει πώς το νερό μπορεί να έχει επηρεάσει τη διαμόρφωση της επιφάνειας του Άρη. Διαπίστωσαν ότι η βροχόπτωση από χιόνι ή βροχή ήταν πιθανόν υπεύθυνη για τη δημιουργία των κοιλάδων και των καναλιών που διακρίνονται ακόμη στον Άρη σήμερα.

«Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις οποιοδήποτε είδος οριστικής δήλωσης», είπε ο Steckel. “Αλλά βλέπουμε αυτές τις κοιλάδες να ξεκινούν από ένα μεγάλο εύρος υψομέτρων. Είναι δύσκολο να το εξηγήσουμε αυτό ότι έγινε μόνο με πάγο.”

Οι δορυφορικές εικόνες του Άρη σήμερα εξακολουθούν να αποκαλύπτουν τα δακτυλικά αποτυπώματα του νερού στον πλανήτη.

Γύρω από τον ισημερινό, για παράδειγμα, απέραντα δίκτυα καναλιών εξαπλώνονται από τα υψίπεδα του Άρη, που διακλαδίζονται σαν δέντρα και αδειάζουν σε λίμνες και, ενδεχομένως, σε έναν ωκεανό.

Το ρόβερ Perseverance της NASA, το οποίο προσγειώθηκε στον Άρη το 2021, εξερευνά επί του παρόντος τον κρατήρα Jezero, τη θέση μιας τέτοιας αρχαίας λίμνης. Κατά τη διάρκεια του Noachian, ένας ισχυρός ποταμός χύθηκε σε αυτήν την περιοχή, εναποθέτοντας ένα δέλτα στην κορυφή του δαπέδου του κρατήρα.

Για να μελετήσουν αυτό το αρχαίο παρελθόν, αυτός και ο Steckel, ο οποίος τώρα υπηρετεί στην επιστημονική ομάδα Perseverance, δημιούργησαν, ουσιαστικά, μια ψηφιακή έκδοση ενός τμήματος του Άρη.

Η ομάδα βασίστηκε σε μια προσομοίωση ή μοντέλο υπολογιστή, που αναπτύχθηκε αρχικά για μελέτες της γης από τον συν-συγγραφέα της μελέτης Gregory Tucker, καθηγητή στο Τμήμα Γεωλογικών Επιστημών στο CU Boulder.

Ο Matthew Rossi, ερευνητής στο Συνεταιριστικό Ινστιτούτο Έρευνας στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες (CIRES) στο CU Boulder, υπηρέτησε επίσης ως συν-συγγραφέας.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το λογισμικό για να μοντελοποιήσουν την εξέλιξη του τοπίου σε συνθετικό έδαφος που μοιάζει με τον Άρη κοντά στον ισημερινό του. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ομάδα πρόσθεσε νερό σε αυτό το έδαφος από την πτώση της βροχόπτωσης. Σε άλλες περιπτώσεις, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν τήξη πάγου. Στη συνέχεια, στην προσομοίωση, άφησαν το νερό να ρέει για δεκάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Τα σενάρια παρήγαγαν πολύ διαφορετικούς πλανήτες: Στην περίπτωση της τήξης των πάγων, αυτές οι κοιλάδες σχηματίστηκαν σε μεγάλο βαθμό σε υψηλά υψόμετρα, περίπου γύρω από την άκρη του αρχαίου πάγου. Στα παραδείγματα βροχοπτώσεων, οι κεφαλές ποταμών του Άρη ήταν πολύ πιο διαδεδομένες, σε υψόμετρα που κυμαίνονταν από κάτω από τη μέση επιφάνεια του πλανήτη πάνω από 3.352 μέτρα ύψος.

Στη συνέχεια, η ομάδα συνέκρινε αυτές τις προβλέψεις με πραγματικά δεδομένα από τον Άρη που ελήφθησαν από τα διαστημόπλοια Mars Global Surveyor και Mars Odyssey της NASA. Οι προσομοιώσεις που περιελάμβαναν βροχόπτωση ευθυγραμμίστηκαν πιο στενά με τον πραγματικό Κόκκινο Πλανήτη.

Οι ερευνητές σπεύδουν να επισημάνουν ότι τα αποτελέσματα δεν είναι η τελική λέξη για το αρχαίο κλίμα του Άρη – συγκεκριμένα, το πώς ο πλανήτης κατάφερε να παραμείνει αρκετά ζεστός για να υποστηρίξει το χιόνι ή τη βροχή δεν είναι ακόμα σαφές. Όμως ο Brian Hynek, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας στο Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής και Διαστημικής Φυσικής (LASP) στο CU Boulder είπε ότι η μελέτη παρέχει στους επιστήμονες νέες γνώσεις για την ιστορία ενός άλλου πλανήτη: του δικού μας.

«Μόλις σταμάτησε η διάβρωση από το νερό που ρέει, ο Άρης σχεδόν πάγωσε στο χρόνο και πιθανώς εξακολουθεί να μοιάζει πολύ με τη Γη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια», είπε.

Πηγή: Eurekalert

Related...Ο πλανήτης όπως τον γνωρίζαμε «αλλάζει»: Επιστήμονες προτείνουν νέο ορισμόΒρέθηκε πλανήτης πολύ μεγάλος για το άστρο του: Ανατρέπονται επιστημονικά μοντέλαΦαίδρα: O πλανήτης που θα ρήμαζε τη Γη - Θα την έκανε ακατοίκητο νεκρό πλανήτη