Πόσο ψηλός ήταν ο Γολιάθ; Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν το εκπληκτικό ύψος του βιβλικού γίγαντα

O Γολιάθ είναι μια βιβλική φιγούρα, τόσο γιγαντιαία που το όνομά του έχει γίνει συνώνυμο του τεράστιου μεγέθους.

Ο Γολιάθ είναι πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης και κατά τα λεγόμενά της ήταν Φιλισταίος “γίγαντας” καταγόμενος από τη Γεθ. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, το ύψος του ήταν περίπου 2,5 μέτρα. Φορούσε περικεφαλαία στο κεφάλι του και αλυσιδωτό θώρακα, από χαλκό και σίδηρο, που το βάρος του ήταν περίπου 53,5 κιλά. Είχε χάλκινες περικνημίδες στα πόδια του και χάλκινη ασπίδα στους ώμους του.

Το δόρυ του ήταν χοντρό και μεγάλο, σαν το αντί του αργαλειού και η σιδερένια λόγχη του ζύγιζε περίπου 6,5 κιλά.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που βασίζονται στην αφήγηση της Βίβλου, το ύψος του ποικίλλει από τα μη εντυπωσιακά 1,82 μ. έως τα τερατώδη τρία μέτρα. Πόσο μεγάλος όμως ήταν αυτός ο βιβλικός γίγαντας στην πραγματικότητα;

David faces Goliath in this 1888 lithograph by Osmar Schindler.
The story is told in the Bible's Books of Samuel. pic.twitter.com/lqXr5T6uz6

— Bibliophilia (@Libroantiguo) August 24, 2016

Αν και μπορεί να φαίνεται παράξενο, οι επιστήμονες λένε ότι δεν υπήρχε τίποτα υπερφυσικό στο πανύψηλο ανάστημα του Γολιάθ. Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει τα λείψανα άλλων «γιγάντων» που χρονολογούνται από το 2700 π.Χ. – περίπου την εποχή της βιβλικής μάχης.

Αν όντως υπήρχε, αυτοί οι τεράστιοι άνθρωποι πιθανότατα υπέφεραν από μια σπάνια γενετική πάθηση που τους έκανε να μεγαλώνουν σε φαινομενικά αδύνατα μεγέθη.

Και, δυστυχώς για τους Φιλισταίους, αυτή η κατάσταση μπορεί επίσης να εξηγεί γιατί ο Γολιάθ αποδείχθηκε τελικά τόσο εύκολο να σκοτωθεί.

Πόσο ψηλός λέει η Βίβλος ότι ήταν ο Γολιάθ;

Στη Βίβλο, το βιβλίο του Σαμουήλ αφηγείται την ιστορία της μεγάλης μάχης μεταξύ των Φιλισταίων και των Ισραηλιτών.

Μας λένε ότι ο πρωταθλητής των Φιλισταίων είναι ένας πολεμιστής που ονομάζεται Γολιάθ και προκαλεί τους Ισραηλίτες σε μονομαχία.

David hoists the severed head of Goliath by Gustave Doré, 1866. pic.twitter.com/M5kqp1FGVb

— Archaeology & Art (@archaeologyart) October 9, 2022

Ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτό το τμήμα δίνεται επίσης μια εξαιρετικά λεπτομερής περιγραφή της φυσικής εμφάνισης του Γολιάθ.

Η Βίβλος λέει ότι το ύψος του είναι «έξι πήχες και ένα άνοιγμα» και ότι φοράει χάλκινη πανοπλία που ζυγίζει «πέντε χιλιάδες σίκλους».

Ωστόσο, οι περισσότεροι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι αυτή η εκτίμηση είναι πολύ μεγαλύτερη. Παρόλο που η μέτρηση έξι πήχες και ένα άνοιγμα έγινε καθιερωμένη μετάφραση, οι παλαιότερες εκδόσεις της Βίβλου δείχνουν μια διαφορετική μέτρηση.

Για παράδειγμα, οι ελληνικές Εβδομήκοντα, μια μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης στα ελληνικά που γράφηκε μεταξύ του πρώτου και του τρίτου αιώνα π.Χ., δίνουν το ύψος του Γολιάθ ως τέσσερις πήχες και ένα άνοιγμα.

Αυτή είναι η εκδοχή του ύψους του Γολιάθ που οι βιβλιοδίφες θεωρούν γενικά σωστή.

Τι σημαίνουν αυτά τα αρχαία μέτρα;

Ενώ πρόκειται για πολύ περισσότερες πληροφορίες από όσες λαμβάνουμε για οποιαδήποτε άλλη βιβλική μορφή, οι ακριβείς μετατροπές για αυτές τις αρχαίες μονάδες δεν είναι σαφείς.

Ο Clyde Billington, ένας βιβλικός μελετητής και εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Βιβλικής Αρχαιολογίας, δήλωσε στη MailOnline: «Η αρχαία πήχης ήταν η απόσταση από τον αγκώνα μέχρι την άκρη του μεσαίου δακτύλου. Ένα άνοιγμα είναι το πλάτος του χεριού, για παράδειγμα, όπως μετριέται σήμερα το ύψος ενός αλόγου. Αυτό διέφερε από άτομο σε άτομο και μόνο στην Αίγυπτο το μεσοποτάμιο κύβιτο τυποποιήθηκε στις 20,66 ίντσες (52,5 cm)».

David and Goliath!
Harry nailed it . pic.twitter.com/mLq5TDwVgg

— Serve (@SimpleBasicFact) January 22, 2025

Με βάση τις αιγυπτιακές μονάδες, με έξι πήχες και ένα άνοιγμα, ο Γολιάθ θα είχε τις απολύτως παράλογες διαστάσεις των 3,28 μέτρων.

Ακόμα και αν χρησιμοποιούσαμε την πιο ακριβή μέτρηση των τεσσάρων πήχεων και ένα άνοιγμα, αυτό θα έκανε τον Γολιάθ περίπου 7 πόδια και 5 ίντσες (2,26 μέτρα).

Ωστόσο, οι αρχαιολόγοι πιστεύουν τώρα ότι οι αρχαίοι Ισραηλίτες θα χρησιμοποιούσαν ένα διαφορετικό σύστημα μέτρησης.

Αν και οι ερευνητές δεν έχουν βρει κανένα λείψανο που να ανήκει στον Γολιάθ, η γενέτειρα του γίγαντα, η Γαθ, είναι σίγουρα ένα πραγματικό μέρος.

Γνωστή πλέον με το αραβικό της όνομα Tell es-Safi, η Γαθ ήταν συνεχώς κατεχόμενη από το 5000 π.Χ. περίπου μέχρι την εκδίωξη του πληθυσμού της κατά τη διάρκεια του αραβοϊσραηλινού πολέμου του 1948.

Η ανακάλυψη αιχμών βελών και αποδεικτικών στοιχείων παραγωγής όπλων στην περιοχή ευθυγραμμίζεται με τη βιβλική αφήγηση για την εισβολή των Ισραηλιτών στη Γαθ τον 9ο αιώνα π.Χ..

David Vs. Goliath: A Different Perspective

THE OVERVIEW
– The Israelites were locked in a heated battle with the Philistines.
– The Philistines proposed that to avert further unnecessary bloodshed, the battle be settled by Single Combat between a champion from each camp. pic.twitter.com/gcsRunwj8l

— unkuJack (@Jack3669) August 4, 2018

Ωστόσο, ήταν η ανασκαφή των τειχών της πόλης που θα μπορούσε να αποτελέσει το κλειδί για την κατανόηση του ύψους του Γολιάθ.

Μετρώντας εκατοντάδες αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, οι ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Jeff Chadwick, του Πανεπιστημίου Brigham Young, επεξεργάστηκαν τις μονάδες που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι αρχιτέκτονες. Αυτό αποκάλυψε ότι ο αρχαίος πήχης ισοδυναμούσε με 54 εκατοστά (21,65 ίντσες), ενώ ένα άνοιγμα ήταν 22 εκατοστά (8,66 ίντσες).

Χρησιμοποιώντας αυτές τις μονάδες, το ύψος του Γολιάθ είναι 2,38 μέτρα (7 πόδια και 10 ίντσες). Δεδομένου ότι το μέσο ύψος ενός ανθρώπου της Εποχής του Χαλκού ήταν 160 εκατοστά, ο Γολιάθ θα φαινόταν σαν πραγματικός γίγαντας στους συγχρόνους του.

Το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι αυτό ήταν πραγματικά το πραγματικό ύψος του Γολιάθ πέρα από τη μοναδική βιβλική πηγή.

Στην πραγματικότητα, ο καθηγητής Chadwick πιστεύει ότι αυτή η μέτρηση μπορεί να λειτουργεί περισσότερο ως λογοτεχνικό μέσο παρά ως ακριβής περιγραφή.

Σε μια παρουσίαση στις Αμερικανικές Σχολές Ανατολικών Ερευνών, ο καθηγητής Chadwick επεσήμανε ότι 2,38 μέτρα, ή τέσσερις πήχες και ένα άνοιγμα, τυχαίνει επίσης να είναι το ακριβές πάχος των τειχών της Γαθ.

Ο καθηγητής Chadwick είπε: «Φαίνεται σαν ένα κατάλληλο λογοτεχνικό μέσο, να χαρακτηρίσουμε τον Γολιάθ ως τόσο μεγάλο όσο ένα τείχος πόλης». Αν αυτό ισχύει, τότε οι συγγραφείς της Βίβλου μπορεί να προσπαθούσαν να πουν ότι ο Γολιάθ ήταν εξαιρετικά ψηλός αντί να δώσουν το ακριβές ύψος του.

Υπάρχουν πράγματι γίγαντες;

Ακόμη και αν αυτή δεν είναι ακριβής μέτρηση, υποδηλώνει ότι ο Γολιάθ ήταν αρκετά ψηλός ώστε να θεωρείται κυριολεκτικά γίγαντας από τους αρχαίους Ισραηλίτες.

Και οι επιστήμονες πιστεύουν τώρα ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύουν ότι είχαν δίκιο.

Ο καθηγητής Patrick Morrison, γενετιστής από το νοσοκομείο Belfast City, δήλωσε στη MailOnline ότι ο Γολιάθ και άλλοι ιστορικοί γίγαντες πιθανότατα έπασχαν από μια σπάνια γενετική πάθηση που επηρεάζει την υπόφυση.

Sure, David killed Goliath…

But that's nothing compared to what happened after he became king.

His story is actually a masterclass in how power corrupts and why even the 'man after God's own heart' wasn't immune… (thread) pic.twitter.com/ZexLWrDdjx

— Nick Di Fabio (@NickDiFabio1) January 14, 2025

Ο καθηγητής Morrison λέει: «Η υπόφυση παράγει περίπου έξι ορμόνες και μία από αυτές είναι η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη. Αυτή είναι κάτι που ενεργοποιείται γύρω στην εφηβεία για να σας κάνει να μεγαλώσετε και μετά κλείνει ξανά».

Ωστόσο, σε ορισμένους ανθρώπους, οι όγκοι διαταράσσουν τα φυσιολογικά κυκλώματα ελέγχου αφήνοντας την υπόφυση «σαν θερμοστάτη που έχει κολλήσει στη θέση on».

Καθώς δεν υπάρχει τίποτα που να σταματά την παραγωγή της ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης, το σώμα συνεχίζει να μεγαλώνει, οδηγώντας τελικά σε μια κατάσταση που ονομάζεται ακρομεγαλικός γιγαντισμός. Εάν αυτό εκδηλωθεί κατά την ενηλικίωση, η ανάπτυξη περιορίζεται συνήθως στα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι.

Αλλά, αν οι όγκοι εμφανιστούν ενώ κάποιος διανύει την εφηβεία πριν σταματήσουν να αναπτύσσονται τα οστά του, μπορεί να οδηγήσει σε γιγαντισμό. Κανονικά αυτή η ανάπτυξη θα σταματούσε με την απελευθέρωση των σεξουαλικών ορμονών στο τέλος της εφηβείας.

Αλλά επειδή αυτά απελευθερώνονται επίσης από την υπόφυση, τίποτα δεν εμποδίζει κάποιον με ακρομεγαλικό γιγαντισμό να γίνει ψηλότερος – εφόσον έχει τροφή να φάει και παραμένει υγιής.

Κοιτάζοντας πίσω στο ιστορικό αρχείο υπάρχουν πολλά παραδείγματα ατόμων με γιγαντιαίο ανάστημα.

Το παλαιότερο αποδεδειγμένο παράδειγμα είναι ο Sa-Nakht, ένας αρχαίος Αιγύπτιος φαραώ από το 2700 π.Χ., ο οποίος πιστεύεται ότι ήταν 1,987 μ.

Ομοίως, ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι ένας σκελετός ύψους 2,02 μ. (6 πόδια 8 ίντσες) από τη Ρώμη του τρίτου αιώνα μ.Χ. έπασχε από γιγαντισμό. Στην έρευνά του, ο καθηγητής Morrison διαπίστωσε ότι περίπου το 10% των περιπτώσεων γιγαντισμού προκαλούνται από ένα συγκεκριμένο γονίδιο που ονομάζεται AIP.

Αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό στα δυτικά των Βρετανικών Νήσων, όπου περίπου ένας στους 1.000 ανθρώπους φέρει το γονίδιο AIP. Στη Βόρεια Ιρλανδία, όλοι όσοι έχουν αυτό το γονίδιο το αποκτούν από έναν κοινό πρόγονο που έζησε πριν από περίπου 2.500 χρόνια.

Σε αυτούς περιλαμβάνεται και ο αποκαλούμενος «ιρλανδικός γίγαντας» Charles Byrne, ο οποίος έζησε στο Λονδίνο κατά τη δεκαετία του 1780 και είχε ύψος 2,31 μέτρα. Χρησιμοποιώντας DNA που λήφθηκε από ένα από τα δόντια του Byrne, ο καθηγητής Morrison έδειξε ότι ο ίδιος έφερε το γονίδιο AIP, το οποίο ήταν υπεύθυνο για το υπέροχο ύψος του.

Ο καθηγητής Morrison λέει ότι η βιβλική αφήγηση είναι γεμάτη από ενδείξεις ότι ο Γολιάθ πολύ πιθανόν να είχε επίσης αυτή την πάθηση. Σε μια εργασία που δημοσιεύθηκε το 2014, ο καθηγητής Morrison επισημαίνει ότι τα βιβλία Σαμουήλ και Χρονικά υποδηλώνουν ότι ο αδελφός του Γολιάθ και οι τρεις γιοι του είχαν όλοι γιγαντιαίο ανάστημα. «Όταν το ψάξαμε, διαπιστώσαμε ότι εδώ υπάρχει μια ολόκληρη οικογένεια» λέει ο καθηγητής Morrison, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύει η Daily Mail.

Αυτό υποδηλώνει ότι ο γιγαντισμός του Γολιάθ μεταβιβάστηκε γενετικά- όπως ακριβώς διαπιστώνουμε σήμερα στις οικογένειες που φέρουν το γονίδιο AIP.

Αν όντως είχε ακρομεγαλικό γιγαντισμό, ο καθηγητής Morrison λέει ότι ο Γολιάθ ήταν πιθανώς περίπου 2,13 μέτρα ψηλός.

Αν ήταν πολύ ψηλότερος από αυτό, ο Γολιάθ πιθανότατα θα είχε πεθάνει από καρδιακή ανεπάρκεια πολύ πριν φτάσει στο πεδίο της μάχης.

Μήπως το ύψος του Γολιάθ τον εμπόδιζε;

Επιπλέον, αν ο Γολιάθ είχε όντως όγκο της υπόφυσης που προκλήθηκε από το γονίδιο AIP, αυτό θα εξηγούσε γιατί αποδείχθηκε τόσο εύκολο για τον Δαβίδ να τον σκοτώσει.

«Το μειονέκτημα με πολλούς από αυτούς τους υποφυσιακούς γίγαντες είναι ότι η υπόφυση βρίσκεται ακριβώς στη βάση του εγκεφάλου σας, σχεδόν ανάμεσα στα δύο μάτια σας», λέει ο καθηγητής Morrison.

«Αν μεγαλώσει, συμπιέζει τα νεύρα για την όρασή σας, οπότε χάνεται η πλευρική σας όραση».

Εάν ο Γολιάθ ήταν στο τέλος της δεκαετίας των 20 του, ο όγκος αυτός θα μπορούσε να είναι πολύ προχωρημένος, αφήνοντάς τον με πολύ μικρή περιφερειακή όραση. Στη Βίβλο, ο Γολιάθ περιγράφεται ως οδηγούμενος στη μάχη από έναν φορέα ασπίδας, ο οποίος μπορεί να έπρεπε να τον κατευθύνει προς την κατεύθυνση του εχθρού. Οι γίγαντες με υποφυσιακό αδένα υποφέρουν επίσης συχνά από σοβαρές παθήσεις και πασχίζουν να κρατήσουν το βάρος των ογκωδών άκρων τους.

David et Goliath, peint par le Caravage vers 1600, conservé au musée du Prado à Madrid pic.twitter.com/Y1HaoqFaJo

— Troian (@Troian_Leroy) December 28, 2022

Ο τεράστιος όγκος αίματος που απαιτείται για να διατηρήσουν τους μύες τους σε λειτουργία σημαίνει ότι τα αιμοφόρα αγγεία σπάνε υπό την πίεση, οδηγώντας σε κιρσώδη έλκη που είναι εξαιρετικά επιρρεπή σε μολύνσεις.

Αυτός ο πρόσθετος όγκος αίματος ασκεί επίσης τεράστια πίεση στην καρδιά, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότεροι ακρωτηριασμένοι γίγαντες πεθαίνουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Ακόμη και στη δεκαετία του 1960, με πολύ πιο προηγμένη ιατρική περίθαλψη από αυτή που θα λάμβανε ο Γολιάθ, μια μελέτη του 2010 εκτιμά ότι το 50% των γιγάντων πέθαινε πριν από την ηλικία των 50 ετών και το 89% πριν από τη συμπλήρωση των 60 χρόνων.

Ο καθηγητής Morrison επισημαίνει ότι πολλοί γίγαντες δυσκολεύονται να σηκώσουν τα χέρια τους πάνω από το κεφάλι τους, πόσω μάλλον να κρατήσουν ένα τεράστιο δόρυ.

David with the Head of Goliath, 1610, by Caravaggio pic.twitter.com/jx5kAEetOZ

— soli (@solisolsoli) March 19, 2024

Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, ο όγκος θα προκαλούσε επίσης αποδυνάμωση του κρανίου, καθιστώντας την πρόσκρουση μιας καλά τοποθετημένης πέτρας ακόμη πιο θανατηφόρα.

Έτσι, ενώ ο Γολιάθ μπορεί να έμοιαζε με τρομερό εχθρό, στην πραγματικότητα θα ήταν αρκετά αδύναμος.

«Υποψιαζόμαστε ότι αυτό που έκανε ο Δαβίδ με τη σφεντόνα του είναι ότι πήγε γύρω από το σημείο όπου ο Γολιάθ δεν μπορούσε να τον δει και τον χτύπησε στο πλάι του κεφαλιού. Στη συνέχεια, ενώ εκείνος στριφογύριζε προσπαθώντας να δει τι συνέβη, ο Δαβίδ πιθανότατα απλά του έκοψε το κεφάλι – οπότε είναι πραγματικά θέμα μυαλού εναντίον μυών».