«Τι μάνα είναι αυτή που αφήνει το παιδί της;»: ένα από τα πιο βολικά ξεσπάσματα της κοινωνίας

Οι ειδήσεις εγκατάλειψης βρεφών –όχι τώρα, από καταβολής Τύπου- πηγαίνουν χέρι – χέρι μ’ αυτό που λέμε «οργή λαού». Και με κλισέ, απλοϊκά ξεσπάσματα που όλα κινούνται στο μοτίβο του «τι μάνα είναι αυτή που παρατάει το παιδί της», «ντροπή και σ’ αξίωσε ο Θεός να γίνεις μάνα» ή ακόμη χειρότερα «κοίτα πού τα δίνει ο Θεός τα παιδιά και τόσες κοπέλες κάνουν αγώνα για να αποκτήσουν ένα παιδάκι».

Μόνο που τα παιδιά δεν τα δίνει ο Θεός, τουλάχιστον όχι με την υπεραπλουστευμένη έννοια με την οποία τον χρησιμοποιούν τα

Ναι, είναι ανατριχίλα σκέτη η είδηση ότι μια 19χρονη άφησε το μωρό της σ’ ένα καρότσι σούπερ μάρκετ. Όπως πριν από λίγα χρόνια η είδηση ότι μια άλλη κοπέλα πέταξε το μωρό της στον φωταγωγό. Κι όπως τόσες άλλες ειδήσεις με θλιβερές πρωταγωνίστριες νεαρές γυναίκες που με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο ξεφορτώθηκαν (η σωστή λέξη, όσο κι αν πονάει, είναι αυτή) τα παιδιά τους, λίγες ώρες μετά τον ερχομό τους στον κόσμο.

Και πάντα πίσω από αυτές τις γυναίκες υπάρχει μια πικρή, περίεργη, συχνά πολύπλοκη οικογενειακή ιστορία: καμιά τους δεν αισθανόταν ασφαλής στο οικογενειακό περιβάλλον, καμιά δεν ένιωσε ούτε για μια στιγμή ότι θα μπορούσε να μην κουβαλήσει το βάρος μόνη της, ότι θα είχε την απαιτούμενη στήριξη για να πράξει όπως θα έπρεπε και όχι όπως φοβόταν.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, συνήθως η οικογένεια είναι κριτής, μπορεί και δήμιος και σίγουρα όχι βοηθός, όχι σύμβουλος, όχι εκεί, δίπλα της, δίπλα σ’ αυτήν που ετοιμάζεται να αφήσει το μωρό της στα σκαλιά κάποιας πολυκατοικίας ή να κάνει κάτι ακόμη χειρότερο. Είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας, που κυρίως ξέρει να κουνάει το δάχτυλο δημοσίως και να τινάζει τον γιακά ιδιωτικώς.

Σαν έναν γνωστό τηλεψυχολόγο που έλεγε χθες με επιτιμητικό ύφος: «Πόσων ετών ήταν η κυρία; 19; Α, 19 είναι ολόκληρη γυναίκα, είναι κυρία των πράξεων της».

Μάλιστα.

19 χρονών, όλοι το ξέρουν αυτό, δεν ξέρεις τι σου γίνεται (ειδικά, αν μιλάμε για τα σημερινά 19, της καλοπέρασης, της φυγοπονίας, των selfie και της ζωής που μοιάζει βγαλμένη από το Instagram, αλλά –μάντεψε- δεν είναι, του σκληρού bullying, του αλόγιστου «κρα», ειδικά όταν κάνεις λάθος και δεν έχεις από πού να πιαστείς).

Καλά – καλά δεν ξέρεις το κορμί σου. Τη συναισθηματική σου κατάσταση. Τις αντοχές και την πνευματική σου ευστάθεια. Ξέρεις, όμως, τι ξύλο θα φας (κάποτε κυριολεκτικά, κάποτε μεταφορικά) αν τα πράγματα στραβώσουν και είσαι τελείως μόνη. Μόνο που η «κυρία ετών 19» δεν το έκανε μόνη της το παιδάκι που φίλησε δυο φορές πριν το αφήσει στο καρότσι του σούπερ – μάρκετ, καθαρό και φαγωμένο.

Παρ’ όλα αυτά την κοινωνική κατακραυγή, τους επαγγελματίες κριτές και τους σημαιοφόρους της ηθικής  –όπως τόσες άλλες πριν από αυτήν, όπως ποιος να ξέρει πόσες μετά- μόνη της θα τα αντιμετωπίσει. Όπως και τη δικαιοσύνη, και τον στιγματισμό μετά από αυτήν και οτιδήποτε θα κάνει από εδώ και πέρα ως κυρία των πράξεών της.

Με λίγα λόγια, ας αντισταθούμε λίγο στην επιθυμία μας να κουνάμε το δάχτυλο, κάθε φορά που σκάνε τέτοιες ειδήσεις, γιατί πρόκειται για το δάχτυλο που μας βγάζει το μάτι.

Ας δούμε λίγο πιο βαθιά σ’ αυτό που λέγεται «νέα γυναίκα, σήμερα», ποια είναι, τι φοβάται, γιατί υποχωρεί σε σχέσεις που δεν μπορεί να υποστηρίξει, γιατί αναλαμβάνει να σηκώσει βουβά, βάρη που είναι για περισσότερους από έναν και μετά ας της δώσουμε το χέρι για λίγη βοήθεια.

Ας τολμήσουμε να εξηγήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό κάθε λίγους μήνες. Κοινωνίες που εξηγούν την ειδησεογραφία τους, που αναλύουν το «γιατί» συμβαίνει κάτι -με συγκεκριμένη συχνότητα, με επανάληψη που προβληματίζει- είναι οι κοινωνίες που πάνε παρακάτω και δεν μένουν με την πέτρα του αναθέματος στο χέρι.

Κι ας ψάξουμε και για τον έτερο της υπόθεσης, τον πατέρα. Αυτός –και το μερίδιο ευθυνών του- που να ‘ναι άραγε στην ειδησεογραφία και στις σημειώσεις των επαγγελματιών κριτών;

Ας τον βρούμε λίγο και αυτόν και εκεί ίσως καταλάβουμε γιατί η γυναίκα (και πρωτίστως η «κακή μάνα») θα είναι πάντα ο εύκολος στόχος. Και κυρίως γιατί προβλήματα που κρύβονται πίσω από τις ειδήσεις εγκατάλειψης βρεφών δεν λύνονται ποτέ. Ποτέ, όμως.