Φθινοπωρινή μετανάστευση της κελαϊδότσιχλας: νέες συνθήκες, νέα δεδομένα

Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον ένα γεγονός που εξελίσσεται και η φύση σταδιακά αλλάζει και προσαρμόζεται. Η αύξηση της θερμοκρασίας επιδρά και στα πτηνά με αποτέλεσμα να ξεκινούν νωρίτερα την επιστροφή τους στις περιοχές αναπαραγωγής. Αυτό έχει αποδειχθεί σε πληθώρα ερευνών στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.

Πρώιμη άφιξη στις περιοχές αναπαραγωγής οδηγεί σε πρώιμη αναπαραγωγή, οι νεοσσοί μεγαλώνουν νωρίτερα και αυτό μπορεί να επιτρέψει την πρόωρη αποχώρηση κατά τη φθινοπωρινή μετανάστευση. Η εξέλιξη αυτή

Ορισμένοι ερευνητές εκτιμούν ότι η φθινοπωρινή μετανάστευση των πτηνών θα μπορούσε να καθυστερήσει λόγω του ότι οι συνθήκες γίνονται ευνοϊκότερες βορειότερα, αλλά κάποιες έρευνες τούς διαψεύδουν και δείχνουν μια πρώιμη έναρξη της φθινοπωρινής μετανάστευσης. Πρόσφατα Πολωνοί ερευνητές προσπάθησαν να απαντήσουν το παραπάνω ερώτημα ερευνώντας τη γνωστή κελαϊδότσιχλα.

Η κελαϊδότσιχλα μεταναστεύει κατά τη διάρκεια της νύχτας με μια μέση ταχύτητα 52km/h. Σε μια νύχτα μπορεί να διανύσει περίπου 300km και πραγματοποιεί στάσεις για ξεκούραση και τροφοληψία.

Έχει εκτιμηθεί πως διανύει κατά μέσο όρο μια συνολική απόσταση των 2.500km (Μόσχα-Αθήνα σε ευθεία 2.200km). Φτάνει ωστόσο νότια μέχρι το Χαρτούμ του Σουδάν διαχειμάζοντας εκατέρωθεν του Νείλου, όπως και στα δυτικά παράλια της Ερυθράς Θάλασσας μέχρι το Τζιμπουτί. Νοτιοδυτικά μεταναστεύει μέχρι τους Κανάριους Νήσους και τη Μαυριτανία (Εικόνα 1).

Εικόνα 1. Γεωγραφική εξάπλωση της κελαϊδότσιχλας. Μπλε: διαχείμαση, πράσινο: επιδημητικοί πληθυσμοί και διαχείμαση, κίτρινο: αναπαραγωγή.

Η έρευνα διεξήχθη με βάση τα δεδομένα σταθμών δακτυλίωσης στις πολωνικές ακτές της Βαλτικής. Τσίχλες συλλαμβάνονταν κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο από το 1975 έως το 2014, και αυτό συσχετίστηκε με μακροχρόνιες αλλαγές της θερμοκρασίας στους τόπους αναπαραγωγής και στους μεταναστευτικούς διαδρόμους.

Ο χρόνος της εαρινής μετανάστευσης δεν έδειξε κάποια μακροπρόθεσμη τάση πρωίμισης, αλλά ωστόσο οι τσίχλες ανταποκρίνονταν στις περιβαλλοντικές συνθήκες σε ετήσια βάση. Όσο πιο ζεστές ήταν οι θερμοκρασίες τον Απρίλιο, τόσο νωρίτερα συνέβη η εαρινή μετανάστευση.

Όσον αφορά την έναρξη της φθινοπωρινής μετανάστευσης διαπιστώθηκε μια μικρή πρωίμιση κατά 5 ημέρες μεταξύ 1975 και 2014. Όταν ήταν θερμότερος ο Απρίλιος και ο Ιούλιος στις περιοχές αναπαραγωγής, τα νεαρά πουλιά ξεκίνησαν νωρίτερα τη φθινοπωρινή μετανάστευση.

Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτό είναι ένα συνδυασμένο αποτέλεσμα της πρώιμης μετανάστευσης και της αναπαραγωγής των ενηλίκων, με αποτέλεσμα τα νεαρά να ετοιμάζονται γρηγορότερα για τη φθινοπωρινή μετανάστευση κατά τη διάρκεια των ζεστών καλοκαιριών.

Βρέθηκε όμως και κάτι άλλο. Η διάρκεια της φθινοπωρινής μετανάστευσης παρατάθηκε, πιθανώς λόγω της πρώιμης μετανάστευσης των νεαρών πτηνών από την πρώτη γέννα και την καθυστερημένη μετανάστευση των νεαρών από τη δεύτερη γέννα που επιτυγχάνονται από τα θερμότερα καλοκαίρια. Όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκότερες η τσίχλα καταφέρνει να αναθρέψει και δεύτερη νεοσσιά.

Τα δεδομένα αυτά δείχνουν υψηλή προσαρμοστικότητα του είδους και ότι μπορεί να ευνοηθεί από την κλιματική αλλαγή. Πράγματι καταγράφεται πληθυσμιακή αύξηση της κελαϊδότσιχλας στη Βόρεια Ευρώπη. Αυτό βέβαια δε σημαίνει μεγαλύτερη αφθονία και στην Ελλάδα, καθότι όπως είναι γνωστό οι ήπιοι χειμώνες αφήνουν άδεια τα κυνηγοτόπια.

Του Δρος Χρήστου Κ. Σώκου για το iHunt.gr

The post Φθινοπωρινή μετανάστευση της κελαϊδότσιχλας: νέες συνθήκες, νέα δεδομένα appeared first on iHunt.