Το ράλι στις ευρωπαϊκές μετοχές, η Ένωση Αποταμιεύσεων και τα ρίσκα για τους Ευρωπαίους συνταξιούχους (γράφημα)

Οι ευρωπαϊκές μετοχές στο πρώτο τρίμηνο του 2025 έχουν τη μεγαλύτερη υπεραπόδοση έναντι των αμερικανικών των τελευταίων 25 ετών, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να αναρωτιούνται εάν η εξέλιξη αυτή είναι ευκαιριακή ή αποτυπώνει μια αλλαγή της μακροχρόνιας τάσης.Από την αρχή του χρόνου ο δείκτης βαρόμετρο του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης S&P 500 χάνει 4,9%, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός Stoxx 600 κερδίζει 6,2%, ο γερμανικός DAX γράφει +12,2%, ο ιταλικός MIB είναι στο +12,7% και ο γαλλικός CAC στο +7,1%.Η μια θεωρία είναι ότι τα προβλήματα της αγοράς των ΗΠΑ είναι συγκυριακά, οφείλονται στην αβεβαιότητα που προκάλεσαν οι δασμοί Τραμπ και τη «θολούρα» που υπάρχει ως προς την κατάσταση που θα διαμορφωθεί σε βάθος χρόνου.Η άλλη θεωρία είναι ότι το σοκ Τραμπ έχει πυροδοτήσει σειρά εξελίξεων στην Ευρώπη, η οποία θα οδηγήσει σε ένα κύμα μαζικών επενδύσεων στον αμυντικό κλάδο, το οποίο θα ενισχύσει γενικότερα την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τις ευρωπαϊκές εταιρείες.Ένα από τα βασικά εργαλεία για να γίνει αυτό είναι η δημιουργία της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει στόχο να δημιουργήσει μια ενιαία και ομογενοποιημένη κεφαλαιαγορά, μέσω της οποίας οι αποταμιεύσεις των Ευρωπαίων θα διοχετεύονται σε επενδύσεις επί ευρωπαϊκού εδάφους.Εάν ο στόχος επιτευχθεί, θα απελευθερωθούν σημαντικά κεφάλαια, τα οποία εφόσον επενδυθούν στην Ευρώπη μέσα από μια αναβαθμισμένη και πιο ενοποιημένη κεφαλαιαγορά, δημιουργούν, θεωρητικά τουλάχιστον, καλύτερες προοπτικές για τις ευρωπαϊκές μετοχές.Μέχρι σήμερα, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κινούνται σαν «υποκατάστημα» του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης και κατά κανόνα ακολουθούσαν την τάση από τις ΗΠΑ και προς τα κάτω και προς τα πάνω.Αυτό φαίνεται και στη συγκριτική απόδοση χαρτοφυλακίων τα τελευταία 25 χρόνια που φαίνεται στο παρακάτω γράφημα.. Εάν 10.000 ευρώ είχαν τοποθετηθεί το 2010 στον γερμανικό δείκτη Dax θα είχαν γίνει σήμερα 40.281 ευρώ. Τα 10.000 ευρώ θα είχαν γίνει 30.111 ευρώ εάν είχαν τοποθετηθεί στον ευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 Αλλά η απόδοσή των 10.000 ευρώ  θα ήταν πολλαπλάσια και θα έφτανε στα 93.483 ευρώ εάν είχαν επενδυθεί στον αμερικανικό δείκτη S&P500.Είναι σαφές ότι οι διακυμάνσεις των τελευταίων 3 μηνών δεν είναι αρκετές για να ανατρέψουν μια κατάσταση η οποία έχει εμπεδωθεί τις τελευταίες δεκαετίες και οφείλεται στην υπεροχή της ενοποιημένης αμερικανικής κεφαλαιαγοράς έναντι των κατακερματισμένων ευρωπαϊκών, αλλά και στην «βασιλεία» του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.Οι αμερικανικές μετοχές, τα ομόλογα ΗΠΑ και το δολάριο είναι μέχρι σήμερα η αφρόκρεμα των επενδυτικών προϊόντων και αυτό εξηγεί την υπεραπόδοση των αμερικανικών τίτλων.Μια εξέλιξη, όμως,  που ίσως είναι προάγγελος αλλαγών, είναι η πρόθεση του μεγαλύτερου ολλανδικού συνταξιοδοτικού ταμείου APG Asset Management να εκμεταλλευτεί τις αλλαγές στην ολλανδική νομοθεσία και τις εξελίξεις στην Ευρώπη, προκειμένου να αναλάβει μεγαλύτερο ρίσκο και να διοχετεύσει ένα μέρος από τα διαθέσιμά του σε ευρωπαϊκές μετοχές στον κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας, σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής του Ronald Wuijster στους Financial Times.Τα σχέδια των Ολλανδών συνδέεται και με τις νομοθετικές αλλαγές που έγιναν το 2023, για τη μετάβαση από το αναδιανεμητικό συνταξιοδοτικό σύστημα στο ανταποδοτικό, που σημαίνει ότι τα συνταξιοδοτικά ταμεία δεν εγγυώνται πλέον σταθερό εισόδημα συνταξιοδότησης στα μέλη, αλλά δίνουν παροχές ανάλογα με την απόδοση των διαθεσίμων που επενδύονται.Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι ναι μεν σημαντικά κεφάλαια θα διοχετευθούν σε επενδύσεις και σε μετοχές, αλλά το ρίσκο της υπόθεσης θα πέσει στις πλάτες των Ευρωπαίων συνταξιούχων και αποταμιευτών.Η ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών είναι ένας στόχος που συζητείται επί δεκαετίες, αλλά ουδέποτε προχώρησε, καθώς κάθε σχέδιο σκόνταφτε στις επιμέρους εθνικές επιδιώξεις όπου κάθε μεγάλη χώρα ήθελε να πριμοδοτήσει τη δική της κεφαλαιαγορά. Η Γερμανία ήθελε να πάρει τα σκήπτρα το χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, η Γαλλία ήθελε να βάλει στο επίκεντρο το Παρίσι και, βέβαια, παλαιότερα το Λονδίνο μπλόκαρε κάθε προσπάθεια που θα ανταγωνιζόταν τη θέση του City, ως δεύτερου, μετά τη Νέα Υόρκη, παγκόσμιου χρηματιστηριακού κέντρου.Τώρα πλέον, στην εποχή των Τραμπονόμικς, η Ε.Ε. διαπιστώνει ότι έχει το «μαχαίρι στο λαιμό», καθώς οι Ευρωπαίοι είναι μεν από τους μεγαλύτερους αποταμιευτές παγκοσμίως, αλλά επενδύουν τα χρήματά τους… στις ΗΠΑ.Τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αποταμιεύουν 1,4 τρισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, σχεδόν διπλάσια από τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια που αποταμιεύουν στις ΗΠΑ, ωστόσο 300 δισεκατομμύρια ευρώ από αυτές τις αποταμιεύσεις φεύγουν κάθε χρόνο σε αγορές εκτός ΕΕ, κυρίως στις ΗΠΑ.Το ευρωπαϊκό σχέδιο πλέον είναι να διοχετευθούν οι ευρωπαϊκές καταθέσεις ύψους 10 τρισεκατομμυρίων ευρώ,σε παραγωγικές επενδύσεις, όπως η πράσινη ενέργεια, η τεχνολογική καινοτομία, η άμυνα και οι υποδομές, μέσα από τον εκσυγχρονισμό της κεφαλαιαγοράς και την βελτίωση της πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και τις καινοτόμες εταιρείες που παραδοσιακά βασίζονται στην τραπεζική χρηματοδότηση.Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει να ενοποιηθούν οι κανόνες που διέπουν τις κεφαλαιαγορές, αλλά και να προχωρήσει η τραπεζική ένωση, η οποία προς το παρόν «κολλάει» στην ευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων, έτσι ώστε να περιοριστεί ο κατακερματισμός της αγοράς, από τις διαφορετικές εθνικές ρυθμίσεις, τα φορολογικά συστήματα και τα εποπτικά πλαίσια.Το σχέδιο είναι αρκετά φιλόδοξο, ιδιαίτερα εάν αναλογιστεί κάποιος τον πολιτικό κατακερματισμό που υπάρχει σήμερα στην Ε.Ε. και θα κριθεί στην πράξη, όπου άλλωστε θα φανεί και εάν θα αλλάξει η μακροχρόνια τάση των χρηματιστηριακών δεικτών.Διαβάστε ακόμηΓερμανία vs Κίνα: Οι πιέσεις στην οικονομία και οι στρατηγικές αντίδρασηςΜε δασμούς έως 50% απειλεί τη Ρωσία ο Τραμπ – Δηλώνει «πολύ θυμωμένος» με τον Πούτιν (tweet)Νέο πλαίσιο ΦΠΑ: Πώς το ΥΠΟΙΚ περιορίζει τη φοροδιαφυγή με επιχειρήσεις «φαντάσματα»Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα