Το «φρένο» στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη κι ο «Ιταλός ασθενής» πυκνώνουν τα σύννεφα πάνω από την Ελλάδα

του Διαμαντή Σεϊτανίδη

Η ανάπτυξη των χωρών της ζώνης του ευρώ επιβραδύνθηκε απροσδόκητα ακόμα περισσότερο κι έφτασε στους χαμηλότερους ρυθμούς της τελευταίας τετραετίας, δημιουργώντας πρόσθετη ανησυχία, κυρίως σε ευάλωτες οικονομίες, όπως η ελληνική.

Το ΑΕΠ στην ΕΕ αυξήθηκε κατά μόλις 0,2% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018, δηλαδή έπεσε στο μισό του προηγούμενου τριμήνου. Η ανάπτυξη σε δύο από τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης - τη Γερμανία και την Ιταλία - τράβηξε «χειρόφρενο», ενώ το κλίμα μεταξύ των καταναλωτών

και των επιχειρήσεων έπεσε τον Οκτώβριο στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου ενάμιση έτους.

Η ευρωπαϊκή επιβράδυνση έρχεται σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καθώς ο ίδιος ο πρόεδρος Mario Draghi αναγνώρισε την περασμένη εβδομάδα ότι η ζώνη του ευρώ έχασε τη δυναμική της.

Ισχυρό πλήγμα δέχθηκαν και οι αποδόσεις των ομολόγων στη Ευρώπη. Στην Ιταλία, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου ενισχύθηκε στο 3,427% από 3,339% εχθές, σημειώνοντας άνοδο +2,64% ενώ και το ελληνικό 10ετές σκαρφάλωσε ξανά στο 4,3%.

Τα σύννεφα πάνω από την οικονομία της ευρωζώνης οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην επιβράδυνση των εξαγωγών, οι οποίες πληρώνουν τον εμπορικό πόλεμο. Από την άλλη μεριά, η εγχώρια ζήτηση παρέμεινε σταθερή, ενώ ενισχύθηκε η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, πράγμα που αποτελεί σημάδι ότι η ευρωπαϊκή ανάπτυξη μπορεί να ξαναπάρει μπροστά κατά τους επόμενους μήνες.

Ως τότε, υπάρχουν πολλά προβλήματα προς επίλυση: Η σύγκρουση των Βρυξελλών με τη Ρώμη μπορεί να αποδειχθεί ανεξέλεγκτη. Οι Ιταλοί αποδεικνύονται απρόθυμοι να συμμορφωθούν προς "τας ευρωπαϊκάς υποδείξεις" με αποτέλεσμα η αβεβαιότητα να αυξάνεται.

Η συμπεριφορά των ιταλικών ομολόγων έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει ευθέως εκείνη των ελληνικών. Η άνοδος του εγχώριου προϊόντος που καταγράφεται στο τρίτο τρίμηνο της χρονιάς, προήλθε για ακόμα ένα τρίμηνο κυρίως από τη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της Ελλάδας. Ο εμπορικός πόλεμος, όμως, που πλήττει την Ευρωζώνη, κάθε άλλο παρά ανέγγιχτη αφήνει την ελληνική οικονομία, που μαζί με την αύξηση των εξαγωγών, είδε να αυξάνονται και οι εισαγωγές της.

Η αύξηση του ιταλικού ΑΕΠ κατά 0,2% το προηγούμενο τρίμηνο αποδείχθηκε προσωρινή, καθώς το τρίτο τρίμηνο η ανάπτυξη μηδενίστηκε κι έτσι η Ιταλία μένει με τη χαμηλότερη απόδοση μεταξύ των μεγάλων οικονομιών της ζώνης του ευρώ.

Τα ιταλικά ομόλογα έπεσαν κι οι αποδόσεις ανέβηκαν. Η απόδοση του διετούς αυξήθηκε κατά 7 μονάδες βάσης στο 1%. Κι αυτό που επίκειται, είναι μια δημοπρασία στην οποία το ιταλικό δημόσιο θα διαθέσει πενταετή και δεκαετή ομόλογα.

Η στατιστική υπηρεσία Istat στην προκαταρκτική της έκθεση ανέφερε ότι οι βιομηχανικοί τομείς συρρικνώθηκαν λόγω της αδύναμης απόδοσης.

Η κυβέρνηση της Ιταλίας αναζητά μια σημαντική ώθηση από το οικονομικό της πρόγραμμα, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης, επιτρέποντας σε χιλιάδες εργαζομένους να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα. Αντιμετωπίζει όμως ένα συνεχές "όχι" από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ελληνική οικονομία νιώθει "στην πλάτη της" την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής ανάπτυξης και τη στασιμότητα της ιταλικής οικονομίας. Κι η "ευλογημένη" για την Ελλάδα περίοδος του τουρισμού, πέρασε για φέτος...