Τα πολιτικά άκρα στην ίδια γραμμή

Η διερεύνηση της τραγωδίας στα Τέμπη πυροδότησε μία ακόμη αχρείαστη κρίση στο πολιτικό σύστημαΗ συζήτηση για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής μετατράπηκε σε πεδίο συγκρούσεων, με αφορμή τις κομματικές πρωτοβουλίες που ζητούν να ελεγχθούν για ποινικές ευθύνες (σε αντίθεση με το Μάτι) ανώτατα κυβερνητικά στελέχη. Το θέμα εξετράπη σε εμφύλιο για την Κεντροαριστερά και τους διεκδικητές της λεγόμενης αντισυστημικής ψήφου όταν δύο ανταγωνιστικά σχήματα (του ΣΥΡΙΖΑ και... της Μαρίας Καρυστιανού) συγκρούστηκαν για το ποια πρόταση θα τεθεί σε ψηφοφορία. Η κατάσταση εξελίχθηκε σε τραγέλαφο από την αιφνιδιαστική στροφή του Στέφανου Κασσελάκη, ο οποίος μετακινήθηκε από τη στήριξη της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ σε εκείνη της Καρυστιανού, δημιουργώντας ένα «λαϊκίστικο μέτωπο» με ιδιαίτερα ακραίες απαιτήσεις.Κάτω από την πρόταση Καρυστιανού συγκροτήθηκε ένα ετερόκλητο μέτωπο που έφερε στην ίδια «στέγη» τα δύο άκρα (Πλεύση, Κίνημα Δημοκρατίας, Νίκη, Ελληνική Λύση και τα απομεινάρια της Χρυσής Αυγής). Από τη μία ακροδεξιούς βουλευτές, που με προηγούμενες πολιτικές τους θέσεις είχαν διακριθεί για εθνικιστικές τους απόψεις, και από την άλλη ακραίους αριστερούς, συμπεριλαμβανομένης της Ζωής Κωνσταντοπούλου, που... ασκείται στις καρδούλες προς τα αριστερά και τα δεξιά. Η πρόταση των πολιτικών άκρων φέρνει στο προσκήνιο και πρωτοφανείς ακρότητες. Για παράδειγμα, κατηγορούν τον πρωθυπουργό για εσχάτη προδοσία, ζητούν την παραπομπή 11 πολιτικών για 9 κακουργήματα (ανθρωποκτονία από ενδεχόμενο δόλο κ.λπ.) και διατηρούν μια ρητορική που υποδαυλίζει τον διχασμό. Η συνεργασία βουλευτών τόσο διαφορετικών ιδεολογικών καταβολών υπογραμμίζει ότι, όταν υπάρχει κοινός στόχος, να «ρίξουμε τον Μητσοτάκη», οι ακραίοι συσπειρώνονται, δηλητηριάζοντας την κοινωνία, ενσπείροντας τον διχασμό, υπονομεύοντας κάθε δυνατότητα πολιτικού διαλόγου και οποιασδήποτε θεσμικής συνεννόησης για τα μεγάλα εθνικά θέματα.Το άμεσο θύμα της υπόθεσης είναι πάντως ο ΣΥΡΙΖΑ. Η ξαφνική απομάκρυνση του Στέφανου Κασσελάκη προκάλεσε κύμα απόλυτης αμηχανίας και εσωκομματικής δυσαρέσκειας. Στο εσωτερικό δημιουργήθηκε ρήγμα μεταξύ όσων πίστευαν ότι έπρεπε να συνταχθούν με τον πιο σκληρό αντιπολιτευτικό λόγο και όσων ήθελαν να αποφύγουν συνεργασίες πάνω σε ένα εθνικό τραύμα. Με δεδομένες τις ήδη φθίνουσες δημοσκοπικές τάσεις του κόμματος, η αποτυχία να στηριχθεί το δικό του αίτημα για την Προανακριτική μετέτρεψε τον ΣΥΡΙΖΑ σε «δέκτη κατηγοριών» για ανικανότητα στη διαχείριση κρίσεων.Οσο ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να καταλάβει πόσο απέχει από το όριο του 3%, το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρνει να δώσει στίγμα σκληρής και διαφορετικής αντιπολιτευτικής γραμμής. Απέτυχε να κεφαλαιοποιήσει τη γενική απογοήτευση των κεντροαριστερών ψηφοφόρων, δείχνοντας ότι παραμένει εγκλωβισμένο σε μια «αντιπολίτευση» που δεν του επιτρέπει να εκφράσει καθαρό αφήγημα. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε ως «μοναχικός παίκτης», χωρίς ρόλο-κλειδί στον πολιτικό διάλογο των ημερών.Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επιχείρησε να μετατρέψει το πλήγμα από την τραγωδία σε ευκαιρία «ηρεμίας» και «υπευθυνότητας». Κατέθεσε πρόταση Προανακριτικής ελεγχόμενης εμβέλειας (μόνο κατά του Κ. Καραμανλή) για να δείξει έμπρακτη διάθεση λογοδοσίας. Παράλληλα, άσκησε σκληρή κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ και στο λαϊκίστικο μέτωπο, κατηγορώντας τους ότι εκμεταλλεύονται ένα εθνικό σοκ και αναμένει την ψηφοφορία, ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξουν διαρροές που θα υπονομεύσουν τον σχεδιασμό της.Η τοξικότητα που αναπτύχθηκε γύρω από την Προανακριτική, με τις ακραίες κατηγορίες των... δύο άκρων περί «εσχάτης προδοσίας», μεταφέρεται στον πολίτη, διχάζοντας την κοινωνία και απομακρύνοντας την πλειοψηφία από την υπόθεση. Η μακρόχρονη αντιπαράθεση γύρω από μια Προανακριτική, χωρίς ξεκάθαρο αποτέλεσμα, απειλεί να καθηλώσει την κοινοβουλευτική ατζέντα σε μια διαδικασία-παρωδία, όπου η απονομή της Δικαιοσύνης υποχωρεί μπροστά στις διαμάχες. Οι βαριές κατηγορίες για «εσχάτη προδοσία» και η συνεπαγόμενη στοχοποίηση πολιτικών υπονομεύουν την αξιοπιστία των δημοκρατικών θεσμών και στέλνουν αρνητικά μηνύματα, εν μέσω μιας κρίσιμης περιόδου για τη χώρα. Είναι ανάγκη ο πολιτικός διάλογος να περάσει από τη ρητορική των ακραίων καταγγελιών στην υπευθυνότητα, αλλά και την ειλικρινή λογοδοσία.