Στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής ο Αλ. Τσίπρας

Του Γιάννη Μακρυγιάννη

Με τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών να παραμένουν στην Αθήνα και να αρχίζουν να κλείνουν σιγά σιγά τουλάχιστον τα θεωρούμενα ως «εύκολα» θέματα της αξιολόγησης, καθίσταται σαφές τα τελευταία εικοσιτετράωρα ότι κοινή βούληση της ελληνικής πλευράς, αλλά και της τρόικας είναι να υπάρξει σαφής πρόοδος στις συζητήσεις και αποτύπωσή της, όχι μόνο στο Eurogroup της 20ης Μαρτίου, αλλά ακόμα και στο σημερινό euro-working-group των Βρυξελλών.

Σύμφωνα με όλες τις τελευταίες εξελίξεις, Αθήνα και δανειστές έχουν από μία «πρεμούρα», που οδηγεί σε πρόοδο τις διαπραγματεύσεις έστω και βήμα βήμα: Aπό τη μία πλευρά η κυβέρνηση θέλει να «απαντήσει» στο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, που αποδεδειγμένα πλέον βρίσκεται σε στασιμότητα αν όχι σε ύφεση, και να στείλει ένα μήνυμα σταθεροποίησης της κατάστασης, καθώς υπάρχει επιπλέον και ο φόβος για το τραπεζικό σύστημα. Από την άλλη οι δανειστές θέλουν επίσης να προχωρήσουν τα πράγματα και για τον επιπλέον λόγο ότι αρχίζει από τις 15 Μαρτίου ο εκλογικός κύκλος στην Ευρώπη, με τις κάλπες στην Ολλανδία, ενώ ακολουθεί και η Γαλλία τον Απρίλιο. Τουλάχιστον οι κυβερνήσεις των δύο αυτών χωρών, αλλά και οι παράγοντες της Κομισιόν και όχι μόνο θέλουν να δείξουν ότι υπάρχει πρόοδος και όχι αδιέξοδο στο ελληνικό ζήτημα, υπό το φόβο της κριτικής από τα ακροδεξιά κόμματα και τις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις, που εμφανίζονται ισχυρές και σε Ολλανδία και σε Γαλλία.

Ο στόχος να κλείσει η β' αξιολόγηση με την συμφωνία επί των προαπαιτουμένων και εξαιρώντας τα εργασιακά, παραμένει για το Eurogroup της 20ης Μαρτίου, αλλά σε κάθε περίπτωση θεωρείται ότι θα έχει ολοκληρωθεί έστω μέχρι την επόμενη συνεδρίαση στις 7 Απριλίου. Παράλληλα και στη συνέχεια θα γίνονται οι προβλεπόμενες νομοθετήσεις, ενώ θα ξεκινήσουν και οι συζητήσεις για τα υπόλοιπά θέματα της συνολικής συμφωνίας (μέτρα και πρωτογενή πλεονάσματα για μετά το 2018, μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος κλπ), ώστε να επιτευχθεί κι αυτή μέχρι τον Μάιο το αργότερο, που θεωρείται ένα καλό χρονικό σημείο ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος πιστωτικής ασφυξίας στη χώρα.

Στο κλίμα και το πεδίο των αμοιβαίων υποχωρήσεων αναμένεται να εκδηλωθούν και νέες πολιτικές πρωτοβουλίες από την Αθήνα. Είναι πιθανό για παράδειγμα να υπάρξει κατ' ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ αυτό το διήμερο στις Βρυξέλλες με την ευκαιρία της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Παράλληλα ο κύριος Τσίπρας έχει επαφές με παράγοντες όπως ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προκειμένου να αντιμετωπίζονται προβλήματα και εμπόδια της τεχνικής διαπραγμάτευσης.

Το αγκάθι με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο

Η διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν είναι πάντως μία ευθύγραμμη πορεία για την κυβέρνηση, ούτε αφήνει ανεπηρέαστη την ισορροπία των προσώπων. Οι πληροφορίες περί της ενίσχυσης του ρόλου που έχει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης στη διαπραγμάτευση πληθαίνουν, όπως και εκείνες περί απόστασης που υπάρχει ανάμεσα στο Μέγαρο Μαξίμου και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Το θέμα της μη ενημέρωσης του πρωθυπουργού για τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με την ελληνική οικονομία έριξε λάδι στη φωτιά που σιγοκαίει στις σχέσεις αυτές. Η απάντηση που έδωσε μάλιστα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος όταν ρωτήθηκε εάν γνώριζε για την ΕΛΣΤΑΤ ο κ. Τσακαλώτος («ρωτήστε τον ίδιο») προκάλεσε νέο κύκλο συζητήσεων, αφού θεωρήθηκε ως επιβεβαιωτική της ψυχρότητας των δύο πλευρών.

Ο κ. Τσακαλώτος παραμένει στις διαπραγματεύσεις, ωστόσο είναι χαρακτηριστικό ότι η θέση του περί «συμφωνίας πακέτου», δεν αποτελεί την κεντρική γραμμή της κυβέρνησης, η οποία έχει υιοθετήσει το σπάσιμο της συμφωνίας: πρώτα η β' αξιολόγηση, μετά η συζήτηση για το διάστημα πέραν του 2018. Η κυβέρνηση φαίνεται να κινείται στη γραμμή του κ. Χουλιαράκη (καλύτερα μία κακή συμφωνία τώρα, παρά μία χειρότερη τον Ιούνιο).

Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ως υπαρκτό το ενδεχόμενο να υπάρξει αλλαγή στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών μόλις έρθουν τα πολύ δύσκολα προς υπογραφή με αναβάθμιση του κ. Χουλιαράκη. Προς το παρόν πρόκειται μόνο για φήμες, όμως η προσεκτική στάση που τηρεί ο κ. Τσακαλώτος πότε με «εξαφανίσεις» κάποιων ημερών και πότε με την εύγλωττη σιωπή του, τροφοδοτούν κάθε είδους σχετικό σενάριο, σε συνδυασμό και με το πώς αντιμετωπίζει την υπόθεση το Μέγαρο Μαξίμου.