Σκηνές... 2004 στην τουριστική «άνοιξη» της Αθήνας

Της Στεφανίας Σούκη

To 2004 ήταν η Αττική Οδός και οι υπερσύγχρονες ολυμπιακές εγκαταστάσεις, το 2017 είναι το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και οι επενδύσεις που φέρνει η Cosco στο λιμάνι του Πειραιά, με το... βλέμμα και στη μεταμόρφωση του παραλιακού μετώπου που θα μπορούσε να φέρει η επένδυση του Ελληνικού εφόσον –φυσικά- προχωρήσει.

Η τουριστική «άνοιξη» της Αθήνας

με τη μεγάλη αύξηση στις αεροπορικές αφίξεις, το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα ξενοδοχεία αλλά και τις νέες υποδομές που θα μπορούσαν να «ωθήσουν» περαιτέρω τον προορισμό, θυμίζουν κάτι από τα παλιά και την... προολυμπιακή ευφορία. Αυτό που απεύχονται όμως οι τουριστικοί φορείς και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου είναι να μην επαναληφθούν τα λάθη του πρόσφατου παρελθόντος, αφού η Αθήνα, ως ολυμπιακή πόλη, δεν κατάφερε να «κεφαλαιοποιήσει» τα οφέλη από τη μεγάλη διοργάνωση του 2004, αν ληφθούν υπόψη οι εγκαταλελειμμένες πρώην λαμπερές ολυμπιακές εγκαταστάσεις και τα «λουκέτα» στα αθηναϊκά ξενοδοχεία.

«Ακόμη και με την άνοδο που σημειώνει ο προορισμός το τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να υπάρχει έντονη εποχικότητα στον προορισμό "Αθήνα", ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής και Αργοσαρωνικού, με αφορμή τη χθεσινή παρουσίαση των επιδόσεων αθηναϊκών ξενοδοχείων.

«Η σημερινή αύξηση της τουριστικής ζήτησης στην Αθήνα έχει πολλά κοινά στοιχεία με την προολυμπιακή Αθήνα, όπου η αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος και οι προσδοκίες για άνοδο έφεραν πολλές νέες ξενοδοχειακές κλίνες στην πρωτεύουσα, για να έρθουν σε διάστημα μικρότερο των έξι ετών τα "λουκέτα". Περιμέναμε όλοι τότε ένα διαφορετικό επίπεδο ζήτησης, ωστόσο αφήσαμε εκτός κάτι πολύ απλό: την στρατηγική του προορισμού. Ο κίνδυνος που εισπράξαμε την μεταολυμπιακή περίοδο, τον βλέπουμε ορατό και τώρα, χωρίς να υπάρχει σήμερα κανένα πλάνο, ούτε καν η διαχείριση της ιδέας ως προς το πώς θα πρέπει να εξελιχθεί ο προορισμός. Απλά εισπράττουμε τις αυξομειώσεις ως προς τις αφίξεις και τις πληρότητες χρονιά με τη χρονιά».

Ο κ. Βασιλικός επεσήμανε ότι ο προορισμός συνεχίζει να πηγαίνει στον "αυτόματο πιλότο", επηρεασμένος κυρίως από εξωγενείς παράγοντες αλλά και από μεμονωμένες προσπάθειες που γίνονται στο εσωτερικό της χώρας, είτε πρόκειται για τους δήμους, την Περιφέρεια, τους ιδιώτες κ.τ.λ.

«Παρόλο που οι προσπάθειες αυτές είναι περισσότερες και πιο ποιοτικές από ποτέ, δεν φτάνουν ώστε να χαράξουν μια ξεκάθαρη πορεία για το μέλλον του προορισμού.

»Δυστυχώς, παραμένουν ασύνδετες μεταξύ τους χωρίς συνολικό σχέδιο. Για παράδειγμα υπάρχει η προοπτική του κέντρου υποδοχής κρουαζιέρας στο λιμάνι την ίδια στιγμή που δεν έχουμε λεωφορεία που να μπορούν να παρκάρουν στην Ακρόπολη. Αν κοιτάξουμε τα τελευταία 15 χρόνια, θα δούμε πως και πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες επίσης υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον αλλά και επενδύσεις. Τι έγινε όμως στην συνέχεια; Δεν ακολουθήθηκε καμιά απολύτως στρατηγική για την ανάπτυξη της πόλης, με αποτέλεσμα η υπερπροσφορά που δημιουργήθηκε να μην είναι βιώσιμη. Επειδή βλέπουμε το ίδιο έργο να εξελίσσεται με επιπλέον συστατικό τον αθέμιτο ανταγωνισμό της "γκρίζας οικονομίας", είναι απόλυτη ανάγκη να υπάρξει ένα συνολικό πλάνο ανάπτυξης του προορισμού.

»Εχουν υπάρξει δείγματα συνεργασίας και μάλιστα πολύ καλής τον τελευταίο καιρό και θα πρέπει από την κρίση να πάρουμε το μάθημα και να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι οι φορείς εντός κι εκτός Δημοσίου.

»Αυτό δυστυχώς δεν έχει γίνει ποτέ και είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, γνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα. Είναι όμως το μόνο που μπορεί να εκτοξεύσει τον προορισμό στα επίπεδα του ανταγωνισμού, στα επίπεδα που του αξίζει...

»Οσον αφορά τις «γκρίζες μισθώσεις» κατοικιών σε τουρίστες μέσα από τις γνωστές ηλεκτρονικές πλατφόρμες οι ξενοδόχοι της Αθήνας δηλώνουν ότι δεν είναι αντίθετοι στη μεμονωμένη μίσθωση από ιδιοκτήτες ώστε να εξασφαλίσουν εξτρά εισόδημα- κάτι το οποίο, ούτως ή άλλως, ξεκίνησε ως διεθνής τάση. Ωστόσο, το 2016 τα κρεβάτια των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων κατοικιών (παρανόμων και μη) έφθασαν σχεδόν στο 75% της ξενοδοχειακής δυναμικότητας της Αθήνας και φέτος η αντίστοιχη αναλογία είναι πολύ πιθανό να φθάσει το 1 προς 1. «Οφείλει η Πολιτεία να μην αφήνει περιθώρια σε άνισο ανταγωνισμό- αρκεί να αναφέρουμε ότι τα 42 δωμάτια είναι ο μέσος όρος δυναμικότητας ξενοδοχείων στην Ελλάδα, ενώ τώρα υπάρχουν εταιρείες με γκρίζες μισθώσεις κατοικιών που διαχειρίζονται πάνω από 100 δωμάτια...», ανέφερε ο κ. Βασιλικός, με τον κλάδο να αναμένει –ακόμη- την Κοινή Υπουργική Απόφαση και τη διευκρινιστική εγκύκλιο από το υπουργείο Οικονομικών για την εφαρμογή των διατάξεων που θα έπρεπε- θεωρητικά- να είχαν τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές Φεβρουαρίου.

Οι τοποθετήσεις των ξενοδόχων της Αθήνας έρχονται ταυτόχρονα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την ανάληψη πρωτοβουλιών «με στόχο μία Αθήνα βιώσιμη και ασφαλή», σε συνέχεια και της χθεσινής συνάντησης του Πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα με τον δήμαρχο Γ. Καμίνη.

Οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις (σ.σ. για μία ακόμη φορά- είναι πρόσφατη η ....εμπειρία της Διπλής Ανάπλασης, της ανάπλασης της περιοχής των προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας, της μελέτης για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου κ.α.) έχουν να κάνουν με την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου, τη δημιουργία αστικού πάρκου στη λ. Αλεξάνδρας με κατεδάφιση του ιστορικού γηπέδου και συνένωση με τα προσφυγικά, την αναβάθμιση της πάρκου Γουδή κ.α..