Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το βρετανικό δημοψήφισμα

Ποιο το ερώτημα στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι ψηφοφόροι - Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου - Ποιος είναι υπέρ και ποιος κατά του Brexit - Οι επιπτώσεις για Βρετανία και Ε.Ε. και η πιθανή αντίδραση των αγορών

Μετά από χρόνια μάχης και επιθετικής ανταλλαγής απόψεων, έφθασε η στιγμή της απόφασης εάν τελικά η Βρετανία θα μείνει ή θα φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο πρωθυπουργός Ντ. Κάμερον έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα το Σάββατο, όταν ανακοίνωσε ότι το δημοψήφισμα

θα γίνει στις 23 Ιουνίου, μετά από διαπραγματεύσεις διάρκειας 11 ωρών με τους υπόλοιπους ηγέτες της Ένωσης, για το πως η Γηραιά Αλβιόνα και η υπόλοιπη Ευρώπη θα κατορθώσουν να μείνουν και να εργαστούν μαζί.

Οι σχέσεις της Βρετανίας με την Ε.Ε. δεν ήταν ποτέ απόλυτα αρμονικές. Τα όσα κέρδισε ο κ. Κάμερον στις διαπραγματεύσεις έχουν γίνει πρώτο θέμα όχι μόνο στα βρετανικά ΜΜΕ αλλά στα ΜΜΕ όλης της υφηλίου.

Ποιος μπορεί να ψηφίσει

Πριν από τρία χρόνια ο κ. Κάμερον, δεχόμενος πολύ ισχυρές πιέσεις από τους ευρωσκεπτικιστές του Συντηρητικού Κόμματος αλλά και τον Νέϊτζελ Φάρατζε του Ανεξάρτητου Κόμματος της Βρετανίας, δεσμεύθηκε να επαναδιαπραγματευθεί τη σχέση Βρετανίας και ΕΕ και ότι κατόπιν θα υπάρξει δημοψήφισμα για την αποδοχή ή όχι αυτής της νέας σχέσης.

Το βασικό ερώτημα της 23ης Ιουλίου θα είναι εξαιρετικά απλό: «Η Βρετανία θα πρέπει να μείνει ή να φύγει από την Ε.Ε.;». Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του «Μένουμε μέλη της Ε.Ε.» ή του «Εγκαταλείπουμε την Ε.Ε.».
Δικαίωμα ψήφου έχουν οι Βρετανοί και Ιρλανδοί πολίτες, καθώς και οι Βρετανοί πολίτες που ζουν εκτός Γηραιάς Αλβιόνας για λιγότερα από 15 χρόνια.

Οι πολίτες χωρών της Κοινοπολιτείας που ζουν στη Βρετανία – προερχόμενοι από Καναδά, Ν. Ζηλανδία, Αυστραλία και Ινδία – θα έχουν, επίσης, δικαίωμα ψήφου. Δικαίωμα ψήφου έχουν και οι πολίτες από Μάλτα, Κύπρο και Ιρλανδία, αλλά κανένας άλλος.

Όλοι θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.

Βέβαια υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα: το δημοψήφισμα θα γίνει κατά τη διάρκεια του δημοφιλέστερου μουσικού φεστιβάλ της Βρετανίας, του Glastonbury αλλά και ενώ έχει ξεκινήσει το Ευρωπαϊκό Κύπελλο Ποδοσφαίρου, Euro 2016.

Υποστηρικτές και αντίθετοι

Το δημοψήφισμα έχει διαιρέσει πολιτικά κόμματα και επιχειρηματική κοινότητα.

Ο κ. Κάμερον τόνισε τον Δεκέμβριο ότι θα επιτρέψει ακόμη και σε υπουργούς της κυβέρνησής τους να ταχθούν κατά της παραμονής στην Ε.Ε., παρά τις ανησυχίες ότι μία τέτοια στάση μπορεί να οδηγήσει σε διαίρεση το Συντηρητικό Κόμμα.

Υπάρχουν υπουργοί της κυβέρνησης, όπως ο υπουργός Δικαιοσύνης Michael Gove και η υπουργός Εργασίας Priti Patel που έχουν ταχθεί υπέρ της θέσης του δημάρχου του Λονδίνου, Boris Johnson για έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε.

Μάλιστα κάποιοι υποστηρίζουν ότι το Brexit θα καταστήσει πιο ασφαλή τη Βρετανία, η οποία τώρα είναι εκτεθειμένη στις τρομοκρατικές απειλές ενάντια στην Ευρώπη.

Επίσης επιχειρηματίες όπως ο επικεφαλής της Reebok, Joe Foster, της Phones 4u, John Caudwell, ο δισεκατομμυριούχος δημιουργός hedge funds Crispin Odey, είναι υπέρ του Brexit.

Άλλοι, όπως ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, ο υπουργός Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, Sajid javid και η υπουργός Εσωτερικών, Theresa May έχουν ταχθεί υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε.

Επίσης υπέρ της παραμονής έχει ταχθεί και η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος.

Κορυφαία επιχειρηματικά ονόματα, όπως ο επικεφαλής της HSBC, Stuart Gulliver και της WPP, Martin Sorrell έχουν δηλώσει ότι είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας να παραμείνει στην Ένωση.

Οι πιθανότητες του Brexit

Αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο για τον οποιοδήποτε να προβλέψει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ενώ αρκετοί αναρωτιούνται πόσο έτοιμη είναι η Βρετανία για έξοδο από την Ε.Ε.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της YouGov, η οποία έγινε στις αρχές Φεβρουαρίου, η «Έξοδος» συγκέντρωνε το 45% των ψήφων και η «Παραμονή» το 36%, ενώ υπήρχε και ένα 19% το οποίο είτε δεν θα πάει να ψηφίσει ή δεν έχει αποφασίσει ακόμη.

Ανάλογη δημοσκόπηση της OpenEurope υποστηρίζει ότι το 45% των ψηφοφόρων δεν έχει ακόμη αποφασίσει.

Ειδική στήλη που έχουν δημιουργήσει οι «Financial Times» για το θέμα, επικαιροποιημένη στις 20 Φεβρουαρίου, έδειξε ότι η παραμονή στην Ε.Ε,. συγκέντρωνε το 43% των ψήφων και η έξοδος το 40%.

Πώς θα συνεργαστούν Ε.Ε. και Βρετανία;

Υπάρχουν ορισμένα σοβαρά ερωτηματικά για το πως θα συνεργαστούν οι δύο πλευρές σε θέματα που αφορούν το εμπόριο και τη μετανάστευση.

Η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να υπογράψει διμερείς συμφωνίες με όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., καθώς η Ένωση αντιστοίχησε στο 44% των βρετανικών εξαγωγών το 2014, σύμφωνα με τη βρετανική στατιστική υπηρεσία ONS.

Θα πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις και για το μεταναστευτικό, οι οποίες θα ισχύουν και για πολίτες από κράτη-μέλη της Ε.Ε. που ζουν στη Βρετανία ή Βρετανούς που ζουν σε κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η επίπτωση από την εφαρμογή ενός νέος προγράμματος βίζας παραμονής στις οικονομίες τόσο της Βρετανίας όσο και της Ένωσης.

Υπάρχουν, επίσης, ανησυχίες για την ενότητα της ίδιας της Βρετανίας, με δεδομένο ότι η ηγεσία του Scottisch National Party έχει προειδοποιήσει ότι θα κηρύξει δημοψήφισμα για ανεξαρτητοποίηση της Σκοτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Πώς θα αντιδράσουν οι αγορές;

Η στερλίνα υποχώρησε, σήμερα, στο χαμηλότερο επίπεδο έξι μηνών έναντι του δολαρίου και εμφάνισε τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση της, 11 μήνες μετά την πρώτη ανακοίνωση του κ. Κάμερον για δημοψήφισμα.

Αντίθετα μετοχές και αποδόσεις των 10ετών ομολόγων εμφάνισαν οριακές διακυμάνσεις.

Η JPMorgan αναμένει ότι η Βρετανία θα παραμείνει στην Ένωση, αλλά παραδέχεται ότι είναι πολύ δύσκολη η πρόβλεψη. Θεωρεί ότι η Τράπεζα της Αγγλίας μπορεί να καλύψει τις όποιες αντιδράσεις των αγορών σε περίπτωση εξόδου, αλλά προειδοποιεί ότι αρκετές βρετανικές μετοχές, όπως αυτές λιανικών ομίλων και κατασκευαστικών εταιρειών, θα δεχθούν ασφυκτικές πιέσεις σε περίπτωση Brexit.

Από την πλευρά της η Berenberg προειδοποιεί ότι ένα Brexit θα αποδειχθεί «απαίσιο» και «ακριβό» για τη Βρετανία.

Σοφ. Ζαφ.