Οι «προοπτικές» των νέων: Ενα αστείο που κανείς δεν γελά

Το έτος 2017. Η Ελλάδα 10 χρόνια σε κρίση. Οι αλλαγές είναι πλέον αμέτρητες και δύσκολο κάποιος να τις απαριθμήσει. Αλλαγές που απλώνονται σε πολιτικό, κοινωνικό και εργασιακό επίπεδο. Απόρροια των παραπάνω, ένα μεγάλο ποσοστό των νέων αποφασίζει να αναζητήσει την τύχη του και μία καλύτερη καριέρα στο Εξωτερικό, ενώ μεγάλη φυγή σε χώρες της Ε.Ε. παρατηρήθηκε και στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Οι συνήθειες των Ελλήνων άλλαξαν, τα οικονομικά μας συρρικνώθηκαν και η ανεργία εκτοξεύθηκε σε τεράστια ποσοστά αγγίζοντας το 23%,

ένα ποσοστό που αν αναλογισθούμε τους Έλληνες που έχουν μεταναστεύσει είτε με σκοπό να φοιτήσουν είτε για δουλειά στο Εξωτερικό καθώς και την εποχιακή ή μερική απασχόληση ανεβαίνει ακόμα περισσότερο.

Ποιες προοπτικές όμως υπάρχουν για απασχόληση στη χώρα μας και που θα απορροφηθούν οι νέοι όπου είτε δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να φύγουν στο Εξωτερικό είτε έχουν αποφασίσει να μείνουν στην Ελλάδα, να προσαρμοστούν αρχικά στις σημερινές συνθήκες εργασίας και να αναζητήσουν κάτι καλύτερο μετέπειτα για τους ίδιους;

Σε αυτό το σημείο είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε και να αναγνωρίσουμε για ακόμη μία φορά, ότι η νοοτροπία που είχαμε αποκτήσει -κυρίως από το 81΄και έπειτα- όπου το όνειρο των περισσοτέρων ήταν να διοριστούν στο δημόσιο, ήταν λανθασμένη. Η πολιτική της ασύστολης διανομής χρήματος με διορισμούς σε θέσεις δημοσίου, οι οποίες είχαν αγγίξει ρεκόρ για τα δεδομένα της Ε.Ε. και η παράλληλη ελαχιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας έχει φτάσει την εθνική οικονομία στο τέλμα της.

Το μεγαλύτερο ίσως «κρίμα» της εποχής μας, είναι ότι από την χώρα μας δεν λείπουν οι προοπτικές για την επίτευξη της ανάπτυξης, αλλά και για βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της. Αρχικά, ο πρωτογενής τομέας είναι ένας βασικός πυλώνας ή μια βασική μεταβλητή για τη λύση του προβλήματος. Είναι άμεση ανάγκη να ενισχυθούν οι ήδη υπάρχουσες σχολές που έχουν σχέση με αυτό τον τομέα τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και εξειδίκευσης προκειμένου να επιτευχθεί μία πιο άμεση απορρόφηση από την αγορά. Η διασύνδεση τεχνολογίας και μεθόδων παραγωγής είναι το βασικό συστατικό της επιτυχίας. Δεν νοείται να περηφανευόμαστε για τα προϊόντα που η χώρα μας παράγει, αλλά ταυτόχρονα να ασχολείται με αυτό τον κλάδο ένα πολύ μικρό ποσοστό των Ελλήνων.

Δεν είναι φυσικό να έχουμε χώρες όπως το Ισραήλ και η Ολλανδία με απόδοση 1200-1700€/στρέμμα κι εμείς να τους αγνοούμε επαναπαυόμενοι στα 170€/στρέμμα. Τέλος θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο πέρα από την αύξηση της υπεραξίας, να δώσουμε ώθηση στην εξωστρέφεια. Άλλωστε οι εξαγωγές είναι και βασικός συντελεστής προκειμένου το εμπορικό ισοζύγιο να παραμένει θετικό.

Η ανάπτυξη στην Ελλάδα είναι γνωστό πως περνάει μέσα από τον τουρισμό όμως δεν εξειδικεύεται προκειμένου να επιτύχει καλύτερα και πιο αποδοτικά αποτελέσματα. Μία βασική ενέργεια θα πρέπει να είναι η σύνδεση του τουρισμού με τον πολιτισμό. Η μέχρι τώρα μονοσήμαντη προσέγγιση του τουρισμού έχει φέρει την αγορά σε έναν κορεσμό. Πρέπει να ξεπεράσουμε την αντίληψη ότι κάποιος πρέπει να έχει ξενοδοχειακές μονάδες ή να εργάζεται σε αυτές για να ασχοληθεί με τον τουρισμό. Υπάρχει πληθώρα επαγγελμάτων που σχετίζονται με αυτόν τον κλάδο: θέατρα με αρχαίες παραστάσεις όπου είναι αντικείμενο μελέτης σε πολλές χώρες του κόσμου, αρχαιολογικές επισκέψεις, θρησκευτικός τουρισμός (ή/και αρχαιολογικός με την τεράστια ιστορία του Βυζαντίου), ο ιατρικός τουρισμός, περιβαλλοντικός τουρισμός και άλλοι κλάδοι που έμμεσα ή άμεσα μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης για επισκέπτες.

Τέλος, τρίτος πυλώνας είναι η πληροφορική και οι νέες τεχνολογίες. Είναι καιρός να εκμεταλλευτούμε το τεράστιο πλεονάζον επιστημονικό προσωπικό, που κάθε χρόνο ολοένα και αυξάνεται ενώ παράλληλα απαξιώνεται. Η Ελλάδα έχει αποδείξει πολλές φορές την αξία των ανθρώπων της και των γνώσεων τους, χωρίς όμως να κάνει σημαντικές προσπάθειες για προσέλκυση επενδύσεων με σκοπό την εκμετάλλευση αυτών των δυνατοτήτων, όπως η δημιουργία από φάρμες παραγωγής τεχνολογίας. Είναι τόσο σημαντικός ο συγκεκριμένος κλάδος που οι έρευνες δείχνουν ότι στην Ελλάδα η ζήτηση για επιστήμονες της πληροφορικής είναι τεράστια, με την πληροφορική να είναι ο κλάδος με τη μεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης, 22,7%, το 2016 σε σύγκριση με το 2008.

Η Ελλάδα, λοιπόν, έχει να επιδείξει ικανότητες, έχει να επιδείξει όραμα και εν τέλει έχει πολλές προοπτικές για εξέλιξη. Το κύριο πρόβλημα εντοπίζεται στις παθογένειες που καλά κρατούν από τις παλαιότερες εποχές. Η ευκαιρία βρίσκεται στα χέρια μας ως νέοι να εκμεταλλευτούμε τις γνώσεις που διαθέτουμε, την όρεξη για δουλειά και εξέλιξη, σε συνδυασμό με την εμπειρία μεγαλύτερων επιτυχημένων επιχειρηματιών ή ανθρώπων της αγορά και να καταπολεμήσουμε τα λάθη του παρελθόντος, να δώσουμε χώρο στην προσωπική και κοινωνική εξέλιξη και να αλλάξουμε τον τόπο μας.

*Ο Γιάννης Παπαγεωργίου είναι Οικονομολόγος, HR Specialist και Γεν. Διευθυντής του Κέντρου Αστικής Μεταρρύθμισης και στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας.