Η επίθεση Τραμπ σε Μακρόν και το τέλος της παγκοσμιοποίησης

Η πρωτοφανής «επίθεση» μέσω twitter του Ντόναλντ Τράμπ εναντίον του Εμανουέλ Μακρόν δεν είναι άλλο ένα από τα συνηθισμένα ξεσπάσματα του Αμερικανού προέδρου. Πιθανότατα σηματοδοτεί μια ουσιαστική στροφή στο διεθνές σκηνικό.

Ο Τραμπ τουίταρε προσβλητικά ότι οι Γάλλοι «είχαν αρχίσει να μαθαίνουν γερμανικά πριν παρέμβουν οι ΗΠΑ» στον Πρώτο και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κορυφώνοντας μια αντιπαράθεση που εξελίχθηκε τις τελευταίες ημέρες γύρω από το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας και των ευρωπαϊκών

Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε δηλώσει σε συνέντευξή του ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός στρατός για να προστατεύεται από τις απειλές «οι οποίες περιλαμβάνουν τη Ρωσία, την Κίνα, ακόμα και τις ΗΠΑ». Η φράση αυτή συνδεόταν με την απόφαση του Τραμπ, να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συνθήκη για περιορισμό των πυρηνικών όπλων μεσαίου βεληνεκούς (INF) με τη Ρωσσία, απόφαση που αυξάνει τους κινδύνους από ρωσικούς πυραύλους της κατηγορίας αυτής οι οποίοι στόχο θα έχουν ευρωπαϊκά εδάφη.

Το ζήτημα, όμως, δεν είναι μόνο η στρατηγική απειλή.

Τη στιγμή που ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επανειλημμένα ζητήσει από τους Ευρωπαίους να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και τη συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ, είναι φανερό ότι η γαλλική πρόταση, με την οποία εμφατικά συντάχθηκε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ μιλώντας στο ευρω κοινοβούλιο, αποτελεί «αιτία πολέμου» με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Στην πραγματικότητα, η πέτρα τους σκανδάλου είναι η οικονομία και οι αμυντικές δαπάνες.

Άλλωστε, ο Μακρόν σε άλλη συνέντευξή του στο αμερικανικό δίκτυο CNN είπε ότι θέλει να αυξηθούν οι ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά αυτές να διοχετεύονται περισσότερο σε ευρωπαϊκές προμήθειες και όχι σε αμερικανικές, όπως συμβαίνει σήμερα.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Γαλλία και η Γερμανία συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού παγκοσμίως.

Το γεγονός ότι η αντιπαράθεση πέρασε σε ένα οξύτερο επίπεδο επιτρέπει να εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα.

Πρώτον, ότι οι δηλώσεις Μακρόν και Μέρκελ δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την σχεδόν παθητική στάση με τις απόπειρες κατευνασμού και εκλογίκευσης του Αμερικανού προέδρου κάθε φορά που τα έκανε πάνω-κάτω στις διεθνείς συναντήσεις, από το G7 το καλοκαίρι, μέχρι τον εορτασμό των 100 χρόνων από τη λήξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου προχθές στο Παρίσι. Όλα δείχνουν ότι η Ευρώπη ανεβάζει τους τόνους και απαντά με έντονο τρόπο.

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι επιβεβαιώνεται η τάση «φρεναρίσματος» της παγκοσμιοποίησης. Τα στοιχεία για το διεθνές εμπόριο δείχνουν ότι την τελευταία δεκαετία, το εμπόριο στο εσωτερικό των μεγάλων περιφερειών (Αμερική, Ευρώπη, Ασία) αναπτύσσεται περισσότερο από ότι το εμπόριο μεταξύ τους. Για τις ευρωπαϊκές χώρες, οι εξαγωγές τους εντός Ε.Ε. αυξάνονται περισσότερο από εκείνες προς τρίτες χώρες.

Είναι σαφές, λοιπόν, ότι το τελευταίο επεισόδιο μεταξύ Τραμπ και Ευρωπαίων, επισφραγίζει μια νέα κατάσταση στις διεθνείς γεωπολιτικές ισορροπίες, με μεγαλύτερη ένταση ανάμεσα στους μεγάλους πόλους.