Γιατί ο... «μποναμάς» συνιστά κοροϊδία στους φορολογούμενους και τους συνταξιούχους

Των Μαίρης Λαμπαδίτη, Κωστή Πλάντζου

Κάποτε οι θυσίες γίνονταν «για να σωθεί η χώρα». Πλέον γίνονται για να βγει υπερπλεόνασμα και να μοιράσει παροχές η κυβέρνηση. Στην πράξη, από το πρωτογενές πλεόνασμα των 5,3-5,5 δισ. ευρώ που αναμένει να έχει φέτος, η κυβέρνηση θα μοιράσει μόλις 1 δισ. στα νοικοκυριά τον Δεκέμβριο, ως εφάπαξ επίδομα στήριξης και ως επιστροφή αναδρομικών στους συνταξιούχους (720 και 315 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, τα οποία δεν χαρίζονται, αλλά οι συνταξιούχοι τα κέρδισαν δικαστικά), ενώ άλλα 360

δισ. θα δοθούν στη ΔΕΗ για οφειλές Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας.

Το 1 δισ. που θα μοιραστεί δεν θα φτάσει όμως σε εκατομμύρια νοικοκυριά που το έχουν ανάγκη. Μικρή ανάσα θα πάρουν 3,4 εκατομμύρια πολίτες προτού υποστούν και πάλι νέες και μεγαλύτερες στερήσεις που τους ετοιμάζει η κυβέρνηση - από το 2018 και έως το 2022 τουλάχιστον.

Παρ’ όλα αυτά, από την ανάσα της έκτακτης ενίσχυσης θα αποκλειστούν άνεργοι, εργαζόμενοι των 800 ευρώ και πάνω από 400.000 συνταξιούχοι. Οι περισσότεροι επειδή υπερβαίνουν έστω και για μισό ευρώ τα κριτήρια που έχουν τεθεί για το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα. Επιπλέον όσοι λαμβάνουν σύνταξη 750 έως 999 ευρώ, δεν δικαιούνται να πάρουν ούτε ένα ευρώ, καθώς δεν ανήκουν ούτε στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, ούτε και στους συνταξιούχους που περιμένουν την επιστροφή των εισφορών.
Για φέτος η χώρα χρειαζόταν πρωτογενές πλεόνασμα 3,1 δισ. (1,75% του ΑΕΠ), αλλά η κυβέρνηση το έχει εκτοξεύσει ήδη στα 5,3 δισ. ευρώ (3% του ΑΕΠ). Και το πέτυχε όχι μέσω της είσπραξης των φόρων που επέβαλε (αντιθέτως έχει ανοίξει τρύπα 2 δισ. από φόρους που δεν μπορεί να εισπράξει), αλλά κόβοντας κρατικές δαπάνες 3 δισ. ευρώ από όσες προέβλεπε για φέτος το μνημόνιο!

Ποιες δαπάνες όμως;

■ 300 εκατομμύρια τα στερήθηκαν η δημόσια Υγεία και η πρόνοια, δηλαδή οι οικονομικά και κοινωνικά ασθενέστεροι, τους οποίους η κυβέρνηση θέλει να προστατεύσει.

■ Αλλο μισό δισ. ευρώ από συντάξεις και εφάπαξ που δεν πληρώνει το κράτος.

■ Μισό δισ. ευρώ επιπλέον από διπλές εισφορές ΕΦΚΑ, που έπρεπε να μην τις εισπράττει πια ή και να τις έχει επιστρέψει από το καλοκαίρι κιόλας.

■ Ακόμη 1,1 δισ. ευρώ στέρησε η κυβέρνηση από τις δημόσιες επενδύσεις και την ανάπτυξη, αφού έως τον Οκτώβριο έπρεπε να έχει δώσει τρία δισ. ευρώ για έργα, αλλά δεν έχει δώσει ακόμα ούτε δύο.

Αμέσως μόλις δοθεί το μέρισμα, τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ. Για το 2018 η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για διπλάσιο πρωτογενές πλεόνασμα (3,5% αντί 1,75% του ΑΕΠ φέτος). Πρέπει δηλαδή να εξοικονομήσει πάνω από 6,5 ή και 7 δισ. ευρώ σε μια χρονιά αν θέλει περίσσευμα για να δώσει ξανά μποναμά τα επόμενα Χριστούγεννα. Ενώ το 2019-2020 έρχονται διπλές μειώσεις σε αφορολόγητο και συντάξεις, οι οποίες έχουν ψηφιστεί από φέτος κιόλας.

Τα μισά τα «αρπάζει» και πάλι το κράτος

Το έχει ομολογήσει και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος πέρυσι, στην επιστολή συγγνώμης που απέστειλε στους δανειστές. Εκεί τους έλεγε ότι για τα 617 εκατ. που είχαν δοθεί σαν «μποναμάς», το πραγματικό δημοσιονομικό κόστος για το κράτος δεν ξεπερνά τα 300-400 εκατ. ευρώ, αφού τα 200-300 εκατ. θα τα πάρει πίσω το Δημόσιο. Αν, π.χ., κάποιος πάρει 500 ευρώ και τα δώσει για να βάλει πετρέλαιο θέρμανσης (για το οποίο το επίδομα θα κοπεί και άλλο φέτος) τα 350 ευρώ πάνε κατευθείαν για ειδικούς φόρους κατανάλωσης και ΦΠΑ, ενώ ο πρατηριούχος θα πληρώσει επίσης φόρους εισοδήματος και εισφορές ΕΦΚΑ, για το μικρό κέρδος που του μένει.

Με αυξήσεις προκαταβολών φόρων (έως 100% για το επόμενο έτος) και προληπτικό κόφτη 3 δισ. ευρώ στις κρατικές δαπάνες -πριν καν το ζητήσουν οι δανειστές- η κυβέρνηση στέρησε τα νοικοκυριά και την οικονομία από χρήμα που, κατά ένα μέρος, θα τα μοιράσει στις προσεχείς τρεις εβδομάδες σε 3,4 εκατομμύρια δικαιούχους.

Την ίδια ώρα οι πιο φτωχοί γίνονταν φτωχότεροι, καθώς τα εισοδήματα όλων συμπιέζονται όλο και πιο κάτω. Στα δύο πρώτα χρόνια κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ κάθε φτωχό νοικοκυριό «φτώχυνε» 108-227 ευρώ επιπλέον. Στην Ελλάδα του 2016 (με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ) φτωχός ήταν όποιος ζούσε με 4.500 ευρώ τον χρόνο (ή 9.450 ευρώ για τετραμελή οικογένεια). Το 2015 το όριο της φτώχειας ήταν 4.512 ευρώ (9.475 για τετραμελή οικογένεια), ενώ το 2014 τα 4.608 ευρώ (ή 9.677 ευρώ για οικογένεια).

Πολλαπλά τα κτυπήματα για όλους

Κανένας δεν έμεινε ανεπηρέαστος από τα μέτρα που επιβλήθηκαν το 2017, ενώ οι περισσότεροι θα πάρουν ελάχιστα ή τίποτα απολύτως από το 1 δισ. ευρώ που θα μοιράσει η κυβέρνηση.

1 Ο μέσος εργαζόμενος έχασε μισό μισθό αλλά δεν παίρνει επίδομα: Η κατρακύλα των εισοδημάτων συνεχίστηκε το 2017. Ενας ιδιωτικός υπάλληλος έπαιρνε πέρυσι 986 ευρώ (μέσος μισθός στην Ελλάδα το 2016), αλλά φέτος έπεσε στα 956 (στοιχεία ΕΦΚΑ Ιανουαρίου). Εχασε δηλαδή 30 ευρώ τον μήνα ή 420 ευρώ μόλις σε έναν χρόνο, επί της ουσίας μισό μηνιάτικο. Για ετήσιο εισόδημα 13.800 ευρώ δεν δικαιούται μέρισμα (το εισοδηματικό όριο αναμένεται να τεθεί στα 9.000 για άγαμους και 13.350 ευρώ για έγγαμους), οπότε χάνει και τα 375-437,5 ευρώ που μοιράζει η κυβέρνηση.

2 Οι μισθωτοί έχασαν 200-700 ευρώ: Ολοι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι που ζουν με 700 ευρώ καθαρά και πάνω έχασαν 200 ευρώ το 2017, όσο μειώθηκε η έκπτωση φόρου εισοδήματος που είχαν. Ταυτόχρονα αυξήθηκαν μια ντουζίνα έμμεσοι φόροι (καύσιμα, τσιγάρα κ.λπ.). Ειδικά οι κάτοικοι νησιών του Αιγαίου έχασαν τουλάχιστον 500 ευρώ επιπλέον, μόνο και μόνο επειδή εκεί ο ΦΠΑ αυξήθηκε φέτος 50% (από 16% σε 24% και από 9% σε 13%). Αν, π.χ., ένας μισθωτός ζει σε νησί και δαπανά 7.000 ευρώ κάθε χρόνο, περίπου 1.000 ευρώ από αυτά ήταν το 2016 ο ΦΠΑ στις αγορές του. Το 2017, όμως, πλήρωσε για ΦΠΑ 1.500 ευρώ, δηλαδή 500 ευρώ παραπάνω από όσα πριν από τις αυξήσεις. Ως χαμηλόμισθος, αν είναι άγαμος θα πάρει μέρισμα 500 ευρώ ή 600 ευρώ αν είναι έγγαμος.

3 Aνεργοι πλήρωσαν 770- 4.600 ευρώ στην εφορία και θα πάρουν 350-900 ευρώ: Aνεργος εγγεγραμμένος στα μητρώα του ΟΑΕΔ, με συνολικό δηλωθέν εισόδημα του 2016 μόλις …1,01 ευρώ από τόκους καταθέσεων φορτώθηκε φέτος πρόσθετο φόρο 4.621,76 ευρώ! Λόγω τόκων «πιάστηκε» στα τεκμήρια, επειδή νοικιάζει σπίτι 85 τ.μ. και έχει Ι.Χ. 1600 κυβικών του 2010. Το εκκαθαριστικό του αναγράφει φόρο εισοδήματος 2.310,88 ευρώ και άλλα τόσα σαν προκαταβολή φόρου 100% (κι από το πρώτο ευρώ σαν να ήταν ελεύθερος επαγγελματίας). Με τεκμαρτό εισόδημα 10.503,99 ευρώ που υπολόγισε η Εφορία, δικαιούται 675 ευρώ επειδή είναι έγγαμος. Αν ήταν άγαμος θα έχανε το μέρισμα (350 ευρώ), καθώς και αν είχε μεγαλύτερες καταθέσεις ή δικό του σπίτι με αντικειμενική πάνω από 180.000 ευρώ.

Αν και φαντάζει ακραία, η περίπτωση είναι πέρα για πέρα αληθινή και ενδεικτική. Λόγω μείωσης εισοδημάτων και αφορολογήτου, φέτος πιάστηκαν στην ίδια παγίδα 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι, ακριβώς επειδή δεν είχαν εισοδήματα για να καλύψουν τα τεκμήρια διαβίωσης. Φορολογήθηκαν για 7 δισ. επιπλέον από όσα δήλωσαν οι ίδιοι. Κατά μέσον όρο, η Εφορία υπολόγισε 3.500 ευρώ επιπλέον τεκμαρτό εισόδημα στον καθένα, κάτι που σημαίνει και 770 ευρώ επιπλέον φόρο, για εισοδήματα που ποτέ δεν είχαν!

4 Eχασαν 400 ευρώ από ενοίκια και δεν θα πάρουν επίδομα: Οι φορολογούμενοι που εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια, πλήρωσαν αυξημένους φόρους φέτος έως και 36,36%. Φορολογούμενος με εισοδήματα από ενοίκια 10.000 ευρώ, το 2016 πλήρωσε φόρο 1.100 ευρώ και το 2017 1.500 ευρώ, δηλαδή επιβαρύνθηκε 400 ευρώ.

Τα χειρότερα είναι μπροστά

Στη δίνη των περικοπών χωρίς πάτο έχουν παγιδευτεί ειδικά οι συνταξιούχοι. Θα πάρουν αναδρομικά 315 εκατ. ευρώ, αλλά ήδη έχασαν 1,8 δισ. στη διετία 2016-2017 και θα αιμορραγήσουν ξανά το 2019 με τη μείωση του 18% στις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις (κόστος μέτρων άνω των 2 δισ.).

Παράλληλα η μείωση του αφορολόγητου και του επιδόματος πετρελαίου, καθώς και η αύξηση της έμμεσης φορολογίας απομυζούν το «κουτσουρεμένο» εισόδημα που τους έχει απομείνει. Τη μεγαλύτερη αφαίμαξη υπέστησαν οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ, των επικουρικών συντάξεων, οι νέοι συνταξιούχοι λόγω γήρατος και χηρείας, οι υψηλοσυνταξιούχοι (με το νέο πλαφόν) και οι συνταξιούχοι τραπεζικοί.

Σύμφωνα με τον τομεάρχη της Ν.Δ. Γιάννη Βρούτση, το κόστος της δημοσιονομικής προσαρμογής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. στις συντάξεις αγγίζει τα 10 δισ. ευρώ.

Keywords
Τυχαία Θέματα