Γιατί καθυστερεί η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ

της Μαριάννας Τζάννε

Αντιμέτωπη με σειρά νομικών, φορολογικών και γεωπολιτικών θεμάτων βρίσκεται η ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ), παρά την κυβερνητική πίεση για διαχωρισμό δραστηριοτήτων, ο οποίος θα υλοποιηθεί με νόμο στη Βουλή.

Το νέο εταιρικό σχήμα δεν θα θεσμοθετηθεί πριν κλείσει η υπόθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η Ολομέλεια της οποίας συνεδριάζει στις 16 Νοεμβρίου για να αποφανθεί εάν η συγκέντρωση που δημιουργεί η εξαγορά του 49% της ΕΠΑ

και ΕΔΑ Αττικής από την Ολλανδική Shell, παραβιάζει τις αρχές του ανταγωνισμού. Η εισήγηση πάντως της Επιτροπής που δημιοποιήθηκε χθες είναι θετική, κρίνοντας ότι η εξαγορά "δεν προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες ως προς το συμβατό αυτής με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού στις επιμέρους αγορές στις οποίες αφορά".

Οι καθυστερήσεις και η δυστοκία να προχωρήσει ο σχεδιασμός που έχει συμφωνήσει από την άνοιξη ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης με τους θεσμούς (προβλέπει τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ στον τομέα της εμπορίας και των υποδομών) δεν είναι τυχαίες. Γι' αυτό όσοι παρακολουθούν από κοντά την προετοιμασία της ιδιωτικοποίησης αναφέρουν ότι οι επενδυτές που φλερτάρουν με τα assets της εταιρείας, και δεν είναι λίγοι, θα χρειαστεί να περιμένουν από το 2019 και μετά για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες πώλησης. Στον κ. Σταθάκη έχει αποσταλεί τις τελευταίες ημέρες ένα προσχέδιο (draft) για το σπάσιμο της ΔΕΠΑ με διαφορετικά σενάρια, το οποίο, όπως λέγεται, απέχει πολύ από το να αποτελέσει τον οδικό χάρτη της επικείμενης ιδιωτικοποίησης.

Ο σχεδιασμός απαιτεί τις εγκρίσεις του υπουργείου Οικονομικών και να επιλυθούν νομικής και οικονομικής φύσης θέματα που συνδέονται με την αναδιάρθρωση της ΔΕΠΑ, αλλά και με τα μεγάλα διμερή συμβόλαια που έχει συνάψει η εταιρεία με κορυφαίους προμηθευτές (Gazprom, Sonatrach, Botas).

Οταν η ΔΕΠΑ υπέγραψε τη συμφωνία, για παράδειγμα, με τη ρωσική Gazprom για την προμήθεια φυσικού αερίου ήταν μια πανίσχυρη επιχειρηματική οντότητα που είχε δεσπόζουσα θέση σε δίκτυα και υποδομές.

Τώρα, η πώληση περιουσιακών στοιχείων συμπίπτει με την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την απόσχιση του κλάδου. Εάν η ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι ο διάδοχος της ΔΕΠΑ, είναι σαφές ότι δεν έχει την ίδια αξία που είχε πριν από δέκα χρόνια καθώς το αντικείμενο συρρικνώνεται. Επιπλέον, λόγω της αναδιάρθρωσης οι προμηθευτές έχουν δικαίωμα από τις συμβάσεις που έχουν συνάψει με τη ΔΕΠΑ να υποβάλουν ενστάσεις εφόσον θεωρούν ότι θίγεται η φερεγγυότητα της εταιρείας. Οι διαδικασίες αυτές μπορεί να αποβούν ιδιαίτερα χρονοβόρες, γι' αυτό και αναζητούνται λύσεις που θα έχουν όσο γίνεται μικρότερο αντίκτυπο στις δομικές αλλαγές που σχεδιάζονται στη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου.

Μεταξύ των σεναρίων που υπάρχουν πάνω στο τραπέζι είναι να υπάρξει ουσιαστική διαφοροποίηση από το αρχικό σχέδιο (σπάσιμο σε δύο εταιρείες, Εμπορίας και Υποδομών), με το ΥΠΕΝ να επιδιώκει να τρέξει τις διαδικασίες ακόμη κι αν χρειαστεί να πάει ο νόμος στη Βουλή μέσα στις γιορτές των Χριστουγέννων.

Η Shell επωφελείται από τις καθυστερήσεις

Προτού προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, στο ΥΠΕΝ περιμένουν την 16η Νοεμβρίου που είναι η ημερομηνία σύγκλισης της Ολομέλειας, προκειμένου να κλείσει η υπόθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Οπως εκτιμούν κύκλοι της ΔΕΠΑ, η εξαγορά θα εγκριθεί χωρίς αστερίσκους, χωρίς ωστόσο να αποκλείουν την επιβολή κάποιων δεσμεύσεων.

Εκτιμάται ότι η υπόθεση πέρασε στο στάδιο της πλήρους διερεύνησης λόγω της σημαντικότητας της εξαγοράς αλλά και των ενστάσεων που υπήρξαν από την πλευρά της Motor Oil, η οποία τις προηγούμενες ημέρες κατέθεσε νέο υπόμνημα αντιρρήσεων κατηγορώντας τη ΔΕΠΑ για αθέμιτο ανταγωνισμό. Αρμόδιες πηγές δεν αποκλείουν η Επιτροπή να βάλει κάποιους περιορισμούς στην προμήθεια αερίου από τη ΔΕΠΑ, όπως να προμηθεύεται ένα μέρος μέσω διαγωνισμού.

Υπενθυμίζεται ότι και αυτό αποτελεί μια σοβαρή διάσταση του deal που δεν έχει τύχει της δέουσας προσοχής, ότι με βάση τη συμφωνία του καλοκαιριού μεταξύ ΔΕΠΑ και Shell οι καθυστερήσεις στην υπογραφή της τελικής συμφωνίας ισοδυναμούν με τσουχτερές ρήτρες τόκων για τη Δημόσια Εταιρεία Αερίου. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η ΔΕΠΑ για κάθε ημέρα καθυστέρησης θα καταβάλλει στη Shell το ποσό των 11.000 ευρώ, το οποίο αρχίζει να βαρύνει τη ΔΕΠΑ από τις αρχές Μαΐου και όχι από τα μέσα Ιουλίου, οπότε και υπογράφτηκε το deal με τους Ολλανδούς.

Εάν η υπόθεση τραβήξει μέχρι τα τέλη του μήνα, η Shell θα έχει ανεβάσει το τίμημα της εξαγοράς των 150 εκατ. ευρώ κατά περίπου 2 εκατ. ευρώ -και μάλιστα χωρίς υπαιτιότητα της ΔΕΠΑ!

Η υπόθεση της Αλεξανδρούπολης

Θολό είναι το τοπίο για την εταιρεία σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή της στην επένδυση του FSRU στην Αλεξανδρούπολη που σχεδιάζει ο όμιλος Κοπελούζου μέσω της εταιρείας Gaztrade και είχε ανακοινώσει πριν από έναν χρόνο από τις ΗΠΑ ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Πρόκειται για μια υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) και ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το φυσικό αέριο θα προωθείται στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Δημήτρης Τζώρτζης εμφανίστηκε προ εβδομάδων απολογούμενος στους μετόχους σχετικά με τη συμφωνία που κλήθηκε να υπογράψει για την είσοδο της εταιρείας στο μεγάλο πρότζεκτ στο πλαίσιο της ΔΕΘ.

Εκ των υστέρων και παρά την επιστολή που φέρεται να εστάλη για εξηγήσεις στη διοίκηση από το ΤΑΙΠΕΔ, πληροφορίες ανέφεραν ότι η συμφωνία που υπεγράφη δεν δημιουργεί καμία δέσμευση και ότι οι τελικές αποφάσεις της εισόδου ή όχι της εταιρείας στο FSRU θα ληφθούν σε επόμενο χρόνο και εφόσον αποσαφηνιστούν όλες οι παράμετροι του έργου.