Γιατί είναι παραπλανητική η σύγκριση με το ομόλογο Σαμαρά

Υποτίθεται ότι ένα σημαντικό κριτήριο για το ομόλογο που ετοιμάζεται να εκδώσει η κυβέρνηση είναι το επιτόκιο και η σύγκριση με την αντίστοιχη έκδοση που είχε κάνει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου το καλοκαίρι του 2014.

Και τούτο, όπως λένε ορισμένοι, διότι ο συμβολισμός θα είναι ισχυρός αφού θα δείξει ότι πρακτικά η αγορά αποτιμά καλύτερα την σημερινή έκδοση και επομένως και η κατάσταση στην οικονομία είναι βελτιωμένη.

Ούτως ή άλλως, η έκδοση του ομολόγου μόνο συμβολική σημασία έχει, ως «σήμα» ότι

η κατάσταση ομαλοποιείται, έτσι ώστε να βελτιωθεί το κλίμα και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για πρόσβαση στην αγορά. Οπότε, σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, αυτό που μετράει είναι οι εντυπώσεις.

Όμως η σύγκριση αυτή είναι παραπλανητική.

Κατ΄αρχήν εκείνο που μετράει δεν είναι το ονομαστικό επιτόκιο των δύο εκδόσεων, αλλά η σύγκρισή τους σε σχέση με τα άλλα αντίστοιχα επιτόκια της αγοράς, κυρίως δε εκείνα της Γερμανίας, που άλλωστε είναι και ο πήχης για όλα τα ομόλογα της ευρωζώνης.

Πρόκειται για το λεγόμενο «spread», δηλαδή το «καπέλο» που πληρώνει μια χώρα για να δανειστί πάνω από το αντίστοιχο επιτόκιο της Γερμανίας.

Το καλοκαίρι του 2014 η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου, που δείχνει γενικά το κλίμα στην αγορά, ήταν 1,251%, ενώ σήμερα είναι 0,575%.

Η δε απόδοση του πενταετούς γερμανικού ομολόγου το 2014 ήταν 0,349%, ενώ σήμερα είναι αρνητική -0,10%.

Με λίγα λόγια, το 2014 ο πήχης για το ομόλογο που εκδόθηκε με επιτόκιο 4,95% ήταν αρκετά ψηλότερα από ότι σήμερα.

Επιπλέον οι συνθήκες το 2014 ήταν τελείως διαφορετικές, αφού δεν υπήρχαν οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ, η λεγόμενη ποσοτική χαλάρωση που ξεκίνησε το 2015, χωρίς όμως την Ελλάδα η οποία εν τω μεταξύ έμεινε εκτός του προγράμματος λόγω της διακοπής του δεύτερου προγράμματος.

Είναι κανόνας στα οικονομικά οι συγκρίσεις δύο μεγεθών να γίνονται πάντα με την επιφύλαξη ότι «όλα τα άλλα μεγέθη παραμένουν αμετάβλητα», το γνωστό «ceteris paribus» που μαθαίνουν οι φοιτητές οικονομικών στο πρώτο έτος.

Όμως από το 2014 μέχρι σήμερα, σχεδόν τίποτα δεν έμεινε αμετάβλητο.

Εάν δε σκεφθούμε με τι επιτόκιο θα δανειζόταν η Ελλάδα εάν δεν είχε διακοπεί το πρόγραμμα και η χώρα είχε ενταχθεί από την αρχή στην ποσοτική χαλάρωση…

Γ. ΣΩΖΟΣ
[email protected]