Διόδια για όλους, έργα για ολίγους

Με την υπόθεση της αύξησης των διοδίων και των αποζημιώσεων προς τους εργολάβους, η κυβέρνηση για άλλη μια φορά φορτώνει πρόσθετα βάρη στους εργαζόμενους και την αγορά, ενώ επιδεικνύει μια επιλεκτική ευαισθησία στα συμφέροντα ενός συγκεκριμένου κλάδου.

Η κυβέρνηση, την ώρα που κόβει εισοδήματα από παντού και φορτώνει φόρους αδιακρίτως, παρέχει πρωτοφανή οικονομική στήριξη στους αναδόχους δημοσίων έργων, με το επιχείρημα ότι είναι απαραίτητο για να ξεκινήσουν και πάλι τα εργοτάξια, ώστε να τονωθεί η απασχόληση στον συγκεκριμένο

κλάδο και να προκύψουν σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη ευρύτερα για την οικονομία.(Διαβάστε αναλυτικά το ρεπορτάζ της Μαριάννας Τζάννε)

Το επιχείρημα αυτό σηκώνει συζήτηση, δεδομένου ότι το αυξημένο κόστος των διοδίων θα περάσει στους εργαζόμενους αλλά και στην αγορά η οποία ηδη ασφυκτιά από τη μειωμένη ζήτηση και τη διαρκώς αυξανόμενη φορολογική επιβάρυνση. Επομένως, το όφελος θα περιοριστεί.

Ακόμα όμως κι αν δεχθούμε ότι είναι αναγκαίο να ευνοηθεί ο συγκεκριμένος κλάδος για να προκύψει το ευρύτερο όφελος, θα περίμενε κάποιος ότι το Δημόσιο θα φρόντιζε να εξασφαλίσει ένα “μέρισμα” υπέρ των πολιτών.

Θα ήταν λογικό με την ευκαιρία της παραχώρησης τόσων προνομίων στους κατασκευαστές, το Δημόσιο να επαναδιαπραγματευτεί τις συμβάσεις για να κατοχυρώσει κάποια ανταλλάγματα, έστω στο μέλλον.

Θα μπορούσε δηλαδή να απαιτήσει από τους εργολάβους μείωση των διοδίων σε επόμενη φάση ή να τους δεσμεύσει να υλοποιήσουν μελλοντικά άλλα έργα με χαμηλότερο κόστος, έτσι ώστε να υπάρξει ένα ανταποδοτικό όφελος για την κοινωνία η οποία καλείται να πληρώσει σήμερα για τα έργα.

Αντιθέτως, όμως, το Δημόσιο παραδίνεται τελείως στις απαιτήσεις των εργολάβων, οι οποίες μεταξύ άλλων εδράζονται και στις “λεόντειες” συμβάσεις που έχουν υπογραφεί το 2007 (επί κυβερνήσεως Ν.Δ. και με αρμόδιο υπουργό τον Γ. Σουφλιά).

Ανακοινώθηκαν μεγάλες -έως και κατά 60%- αυξήσεις στα διόδια των εθνικών δρόμων, ενώ θα προστεθούν και νέοι σταθμοί ακόμα και σε περιοχές εντός Αττικής όπως ο Άγιος Στέφανος και η Βαρυμπόμπη. Τα διόδια, μάλιστα, μπορεί να αυξηθούν περαιτέρω εφόσον η κυκλοφορία στους δρόμους δεν είναι τέτοια που να αποφέρει τα αναγκαία έσοδα στις εταιρείες, σύμφωνα με τις συμβάσεις.

Επιπλέον, το ελληνικό Δημόσιο θα χρησιμοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος του δανείου που θα λάβει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) το οποίο ανέρχεται σε 650 εκατ. ευρώ για να αποζημιώσει τις εργοληπτικές εταιρείες με βάση τις διεκδικήσεις που προέβαλαν.

Οι εταιρείες ανέβαζαν διαδοχικά τις απαιτήσεις τους υποστηρίζοντας ότι έχασαν χρήματα γιατί οι χώροι των εργοταξίων παραδόθηκαν με καθυστέρηση, με ευθύνη του Δημοσίου (απαλλοτριώσεις, αρχαιολογία κ.ά.).

Πιθανότατα κάποιες καθυστερήσεις θα οφείλονται στο Δημόσιο, ενώ εν μέσω κρίσης η απώλεια εσόδων πιθανότατα επιβάρυνε τη θέση κάποιων εταιρειών.

Από την άλλη πλευρά, όμως, είναι ενδεικτικό ότι οι απαιτήσεις συνεχώς αυξάνονταν και εν τέλει ικανοποιήθηκαν. Από τα 330 εκατ. ευρώ που ζητούσαν αρχικά, οι εργολάβοι απαίτησαν -και θα πάρουν- 570 εκατ. ευρώ τελικά.

Blogger Γιώργος Χ. Παπαγεωργίου