Trump: Θα τα αλλάξει όλα;

Η νέα εποχή για τις ΗΠΑ και τον κόσμο ξεκίνησε με την ορκωμοσία του νέου προέδρου. Το επόμενο σύντομο διάστημα θα πάρουμε την πρώτη γεύση των επιλογών του. Γιατί ο Τραμπ δεν πρόκειται να περιμένει για να δώσει δείγματα γραφής. Η κουλτούρα του είναι κουλτούρα επιχειρηματία γρήγορων αποφάσεων. Και ασφαλώς δεν είναι του γούστου του οι ατέρμονες συζητήσεις με άλλους διαμορφωτές πολιτικής στο εσωτερικό της χώρας του. Το κογκρέσο ελέγχεται ούτως η άλλως απο τους Ρεπουμπλικανούς

και παροτι το κατεστημένο αυτού του κόμματος δεν τον υποστήριξε δεν θα πρέπει να αναμένεται, τουλάχιστον το πρώτο διάστημα σφοδρή αντίδραση στις επιλογές του. Το αμερικανικό σύστημα εξουσίας είναι πολυκεντρικο αλλα ο πρόεδρος έχει τον τελευταίο λόγο. Και οπωσδήποτε απο έναν πρόεδρο με τη νοοτροπία του Τραμπ δεν πρέπει να αναμένεται ότι δεν θα επιβάλλει τη βούληση του.

Έχει γραφτεί ότι η πρώτη διάσταση απόψεων μπορεί να εκδηλωθεί απο τις ένοπλες δυνάμεις και θα αφορά στη Ρωσία. Η ηγεσία τους έχει συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξαρτησία και φαίνεται να διαφωνεί με το άνοιγμα προς τη Μοσχα. Το νέο αμυντικό δόγμα των ΗΠΑ που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί σύντομα αναδεικνύει τη Ρωσία ως υπ´αριθμον 1 απειλή. Πώς μια τέτοια ιεράρχηση θα συνυπάρξει με την υπό αριθμόν 1 προτεραιότητα του νέου προέδρου που χωρίς καμία αμφιβολία φαίνεται να είναι η προσέγγιση με τη Ρωσία; Απο την πρώτη συνέντευξη του στους Times και τη Bild έγινε σαφές ότι η Ευρωπη και πιο συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ενδιαφέρει τον Τραμπ. Πηγαίνοντας πέραν του πολιτικά ορθού, στοχευσε τη Γερμανία προβλέποντας έξοδο μετά τη Βρετανία και άλλων χωρών-μελών της ΕΕ. Αυτή είναι μια καθολική ρήξη με την έως σήμερα ακολουθούμενη αμερικανική πολιτική. Όχι ότι δεν υπήρχε ανταγωνισμός στο παρελθόν. Αλλα δεν είχε ποτέ εκδηλωθεί δια στόματος Αμερικάνου προέδρου σαφής και κατηγορηματική αντίθεση με την ΕΕ.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μια εντελώς νέα κατάσταση και αν αυτές οι διακηρύξεις πάρουν μορφή συγκεκριμένων πολιτικών στην αρχή μιας νέας εποχής στις διεθνείς σχέσεις. Προσέγγιση ΗΠΑ-Ρωσίας εναντίον της Ευρώπης είναι αλλαγή που μεταβάλλει την ισορροπία δυνάμεων όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά τον Β´Παγκοσμιο Πόλεμο. Πρόκειται επίσης για μια αλλαγή που βάζει στη θέση των αξιών τα συμφέροντα. Μπορεί κανείς να ασκήσει έντονη κριτική για πολιτικές επιλογές των ΗΠΑ τις προηγούμενες δεκαετίες, Αλλα δεν υπήρχε αμφισβήτηση του βασικού πυρήνα του δυτικού κόσμου, δηλαδή του δεσμού ΗΠΑ και Ευρώπης. Χώρες, όπως η Ελλαδα που γεωπολιτικά πρέπει να υπολογίζουν τις ΗΠΑ και οικονομικά είναι εξαρτημένες απο την ΕΕ είναι πιθανό να βρεθούν ενώπιον διλημμάτων. Είναι γνωστό ότι αν δεν υπήρχε το ενδιαφέρον Ομπάμα και η πίεση που ασκούσε στη Μερκελ, η ελληνική περίπτωση ίσως είχε αντιμετωπισθεί με διαφορετικό τροπο. Η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση ανέδειξε με τις επιλογές της τη γεωπολιτική σημασία της χώρας, ως προπύργιου της Δύσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα επιδείξει ο Τραμπ την ίδια ευαισθησία; Μέχρι στιγμής ούτε ο ίδιος ούτε τα άτομα που έχει επιλέξει για τις θέσεις των υπουργών Εξωτερικών, Άμυνας και του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας έχουν τοποθετηθεί για τα ζητήματα της περιοχής μας. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι ο Τραμπ θέλει να εξαφανίσει το Ισλαμικό Κράτος. Δεν περνάει αυτό και μέσα απο την προσέγγιση με την Τουρκία; Άλλωστε, ένα απο τα πρώτα τηλεφωνήματα που έκανε μετά την εκλογή του δεν ήταν στον Ερντογάν παρουσία μάλιστα της κόρης του για την οποία ο Τραμπ δήλωσε ότι είναι θαυμάστρια του Τούρκου Προέδρου; Το γεγονός επίσης ότι έχουμε να κάνουμε με κάποιον που βάζει τα συμφέροντα πάνω απο τις αξίες δεν πρέπει να μας καθησυχάζει.

Η ενεργειακή διάσταση θα πρέπει να προστεθεί στον προβληματισμό μας: ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ήταν μέχρι πρόσφατα επικεφαλής της ΕΧΧΟΝ Mobil. Διαφαίνεται προσέγγιση με τη Ρωςια και στο θέμα αυτό. Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τις σχέσεις των ΗΠΑ με τις χώρες του Κόλπου; Και ποιες οι επιπτώσεις στα σχέδια εναλλακτικών οδών μεταφοράς αερίου και πετρελαίου απο την Κασπια στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας και Ελλάδας, τα οποία φανατικά υποστηρίχθηκαν απο την Ουάσιγκτον στο παρελθόν; Ναι, η ΕΧΧΟΝ θα είναι παρούσα στην αναζήτησή κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ. Ανεξαρτήτως λύσης; Η και με την υποστήριξη και του πρώην αφεντικού της που θα είναι στο τιμόνι του Στέητ Ντιπάρτμεντ θα πιέσει για λύση; Σταθερότητα στη Μεσόγειο και εξομάλυνση διαφορων επιδιώκει και το Ισραήλ ώστε να μπορέσει να διοχετεύσει και τα δικά του κοιτάσματα στην αγορά. Ο άξονας ΗΠΑ-Ισραηλ με το νέο πρόεδρο έχει ισχυροποιηθει. Αν λυθεί το κυπριακό, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Μήπως η επιδίωξη επίλυσης των Ελληνοτουρκικών διαφόρων; Και αν δεν επιλυθεί το κυπριακό ούτε τα ελληνοτουρκικό ποιες θα είναι οι συνέπειες; Ας ελπίσουμε ότι αυτά τα ερωτήματα αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας και σχεδιασμού σε Αθηνα και Λευκωσία.

ΙPSO FACTO