«Βόμβα» της Κομισιόν στις ιρλανδικές φοροελαφρύνσεις και την φοροαποφυγή πολυεθνικών

Η Apple υποχρεώνεται να πληρώσει 13 δισ. ευρώ συν τόκους, μετά από την απόφαση της Κομισιόν στην οποία υποδεικνύεται πως η Ιρλανδία μείωσε τη φορολογία της εταιρείας παράνομα.

Η πιο πλούσια εταιρεία του πλανήτη έχει απολαύσει "ειδικής φορολογικής μεταχείρισης" στην Ιρλανδία η οποία "της έδωσε πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες εταιρείες", ανέφερε η απόφαση της Κομισιόν την Τρίτη. Πρόκειται για το μεγαλύτερο φορολογικό πρόστιμο από την απαρχή των

ελέγχων φοροαπαλλαγών προς μεγάλες εταιρείες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Apple αλλά και η Ιρλανδική κυβέρνηση έχουν αναφέρει πως θα προχωρήσουν σε έφεση.

Οι δηλώσεις της Vestager

"Η Ιρλανδία παρείχε παράνομες φοροαπαλλαγές προς την Apple, κάτι που της έδωσε την ευκαιρία να πληρώσει πολύ λιγότερους φόρους σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις, για πολλά χρόνια", ανέφερε η "Σιδηρά Κυρία" της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Κομισιόν Margrethe Vestager. "Αυτή η ειδική μεταχείριση επέτρεπε στην Apple να πληρώνει εταιρικό φόρο 1% στα ευρωπαϊκά της κέρδη το 2003, και... 0,005 % το 2014.

There was "no factual or economic justification" for Ireland's tax deal with Apple, EU says https://t.co/qCTqDn6nBS pic.twitter.com/CGHobr7pJw

— Bloomberg (@business) 30 Αυγούστου 2016

Η Apple ήταν και μία από τις πρώτες εταιρείες που άρχισαν να ελέγχονται από την ΕΕ για φοροαποφυγή. Η ΕΕ, όπως και άλλες διεθνείς ελεγκτικές αρχές έχουν στοχοποιήσει τις εταιρείες που χρησιμοποιούν φορολογικά "παραθυράκια" ή που χαίρουν ειδικής μεταχείρισης από τις κυβερνήσεις.

Irish tax rulings to Apple are illegal state aid. Effective taxation as low as 0,005 pct. #Apple has to repay up to €13 billion unpaid tax.

— Margrethe Vestager (@vestager) 30 Αυγούστου 2016

Σφοδρή αντίδραση από την Ιρλανδία

"Διαφωνώ καθέτως με την απόφαση της Κομισιόν", ανέφερε δεικτικά ο Ιρλανδός ΥΠΟΙΚ Michael Noonan. "To ιρλανδικό σύστημα είναι απόλυτα βασισμένο στην εφαρμογή της νομοθεσίας χωρίς εξαιρέσεις". Όπως υποστήριξε, η Κομισιόν δεν του αφήνει άλλη επιλογή από το να προχωρήσει σε έφεση. "Αυτό είναι και αναγκαίο για την προάσπιση της ακεραιότητας του φορολογικού μας συστήματος. Την εφαρμογή φορολογικής βεβαιότητας προς τις επιχειρήσεις, και να προκαλούμε την καταπάτηση του εθνικού μας φορολογικού συστήματος από τους κανόνες της ΕΕ".

Οι εφέσεις στα ευρωπαϊκά δικαστήρια παίρνουν χρόνια για να επιλυθούν, κι έτσι το τελικό ποσό που θα κληθεί να πληρώσει η Apple είναι, ακόμη, άγνωστο. Τα χρήματα μπορούν να κρατηθούν ως χρηματική εγγύηση μέχρι τότε.

Η Ιρλανδία πρέπει, τώρα, να ανακτήσει απλήρωτους φόρους μέχρι και 13 δισ. ευρώ συν τόκων. Μέχρι και τον προηγούμενο μήνα, η Apple είχε περιουσία 232 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 214 δισ. βρίσκονται εκτός ΗΠΑ.

Οι χαμηλοί εταιρικοί φόροι αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ιρλανδικής οικονομίας, με το 12,5% να είναι το χαμηλότερο στη Δυτική Ευρώπη, κάτι που έχει προσελκύσει τις Google και Facebook στο Δουβλίνο. Πάνω από 700 αμερικανικοί κολοσσοί βρίσκονται στην πόλη, ενώ απασχολούν 140.000 άτομα.

Η έρευνα της Επιτροπής βασίστηκε σε δύο φορολογικές αποφάσεις της Ιρλανδίας υπέρ της Apple, η πρώτη εκ των οποίων έλαβε χώρα το 1991, και η δεύτερη το 2007.

Υπενθυμίζεται πως η Κομισιόν, τον Ιανουάριο, είχε υποχρεώσει το Βέλγιο να ανακτήσει 700 εκατ. ευρώ παράνομων φοροαπαλλαγών προς τουλάχιστον 35 εταιρείες, συμπεριλαμβανόμενων και των Anheuser-Busch InBev και BP. Η Starbucks, το 2015, είχε υποχρεωθεί να πληρώσει 30 εκατ. ευρώ στην Ολλανδική κυβέρνηση. Η Κομισιόν έχει επίσης ανοίξει και υποθέσεις διερευνώντας φορολογικές συμφωνίες μεταξύ του Λουξεμβούργου και των Amazon.com και McDonald's.

H απάντηση της Apple

H Αpple ανέφερε πως η ρυθμιστική ευρωπαϊκή αρχή έχει "ξεκινήσει μία προσπάθεια να ξαναγράψει την ιστορία της Apple στην Ευρώπη, αγνοώντας τους φορολογικούς κανόνες της Ιρλανδίας και καταλύοντας το διεθνές φορολογικό σύστημα". Προσέθεσε επίσης πως "Το θέμα της Κομισιόν δεν είναι πόσο πληρώνει η Apple σε φόρους, αλλά ποια κυβέρνηση λαμβάνει τα χρήματα. Όλο αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη".

Eντείνονται οι σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ

Η απόφαση της Τρίτης μπορεί να εντείνει τις σχέσεις μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ για τους φορολογικούς κανόνες, με τις ΗΠΑ να έχουν ήδη αναφέρει πως η ΕΕ στοχοποιεί επίτηδες αμερικανικές εταιρείες και διακινδυνεύει την παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση.

Οι υποχρεωτικές αποπληρωμές της Κομισιόν θα μπορούσαν να κοστίσουν στους... Αμερικανούς πολίτες ενώ παράλληλα θα αποδειχθούν κερδοφόρες για τους Ευρωπαίους, όπως ανέφεραν οι ΗΠΑ.

Αναλόγως με τη διατύπωση της απόφασης, οι αμερικανικές εταιρείες οι οποίες θα υποχρεώνονται στο να πραγματοποιούν αποπληρωμές στην Ευρώπη μπορεί να καταφέρνουν να φοροαποφεύγουν νομικά στη φορολόγησή τους στις ΗΠΑ.

Ο ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ, Jacob Lew είχε πρότινος επίσημα αντιταχθεί στις έρευνες της ΕΕ σε γράμμα του προς υψηλόβαθμα στελέχη της Κομισιόν και της Ένωσης, αναφερόμενος σε "άδικη στοχοποίηση αμερικανικών εταιρειών".