Οστεοπόρωση: ποιοι είναι οι επιβαρυντικοί παράγοντες;

Η οστεοπόρωση είναι ένα χρόνιο ασυμπτωματικό νόσημα, το οποίο σχετίζεται με μείωση της οστικής μάζας, διαταραχή της αρχιτεκτονικής του οστού και οστική ευθραυστότητα, αυξημένο δηλαδή κίνδυνο οστικού κατάγματος.

Η πιο συχνή μορφή είναι η μετεμμηνοπαυσιακή (εμφάνιση μετά την εμμηνόπαυση), ενώ λιγότερο συχνά εμφανίζονται και περιστατικά γεροντικής (>75 έτη, και στους άνδρες) ή φαρμακευτικής (πχ κορτιζόνη) οστεοπόρωσης, όπως και

άλλες μορφές (πχ ιδιοπαθής). Ο ρευματολόγος Σπύρος Νίκας, Επιστημονικός Συνεργάτης της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης, www.eletem.org μας εξηγεί τι συμβαίνει με την οστεοπόρωση στην εμμηνόπαυση.

Η οστική μάζα στις γυναίκες, είναι γενικά μικρότερη από ότι στους άνδρες. Από την ηλικία των 20 ετών και μέχρι και την προ-εμμηνοπαυσιακή περίοδο, παραμένει σε μεγάλο βαθμό σταθερή, λόγω δυναμικής ισορροπίας στη λειτουργία (remodeling) των κυττάρων του οστού, δηλαδή των οστεοβλαστών (κύτταρα υπεύθυνα για την παραγωγή οστού) και των οστεοκλαστών (κύτταρα υπεύθυνα για απορρόφηση οστού).

Η παρουσία οιστρογόνων, κατά την αναπαραγωγική περίοδο, (όσο η γυναίκα έχει έμμηνο ρύση) σχετίζονται με:
α) ανασταλτικές (αρνητικές) δράσεις στην διαφοροποίηση (ενεργοποίηση) των οστεοκλαστών (κύτταρα που απορροφούν οστό)
β) ανασταλτικές δράσεις στις περιοχές οστικής αναδόμησης (περιοχές που γίνεται απορρόφηση οστού) – οστεοκύτταρα
γ) ευεργετικές δράσεις στους οστεοβλάστες (κύτταρα που παράγουν οστό)

Η εμμηνόπαυση συνοδεύεται από απώλεια οιστρογόνων για τη γυναίκα, άρα και από απουσία πλέον των ευεργετικών αυτών δράσεων στο οστό. Κάτι τέτοιο σημαίνει:

μεγαλύτερη οστική απορρόφηση,προοδευτική μείωση της οστικής μάζας καισε εύλογο χρονικό διάστημα, σε κάποιες γυναίκες, όχι σε όλες, οστεοπόρωση και αυξημένος κίνδυνος κατάγματος.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση (