Το «κυνήγι» του Ντόναλντ Τραμπ στα μέσα ενημέρωσης – Οι επιθέσεις, οι αγωγές και οι χιλιάδες απολύσεις

Η ελευθερία του αμερικανικού Τύπου φαίνεται να βρίσκεται σε κίνδυνο μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Προεδρεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Μετρά 6 μήνες θητείας και έχει ήδη καταγραφεί ένας μεγάλος αριθμός ενεργειών που δημιουργούν φόβους για την άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος στις ΗΠΑ.

Της Ελευθερίας Νταβατζή

Είχε άλλωστε προϊδεάσει για το τι έρχεται, κατά την προεκλογική του εκστρατεία, εξαπολύοντας ένα σχεδόν ατελείωτο μπαράζ προσβολών εναντίον δημοσιογράφων και ειδησεογραφικών πρακτορείων.

Τελευταίο είναι το περιστατικό με την δημοσιογράφο του CNN που ο πρόεδρος των ΗΠΑ ζήτησε να «εκδιωχθεί σαν σκυλί» από το CNN.

Πρόκειται για την Νατάσα Μπέτραντ, την 33χρονη δημοσιογράφο η οποία έχει ήδη πλούσιο βιογραφικό στην κάλυψη θεμάτων που αφορούν σε πολεμικά γεγονότα και έχει στο παρελθόν εργαστεί σε μέσα ενημέρωσης όπως το Politico, το The Atlantic Business, και το Insider.

Μέσα από ανάρτησή του λοιπόν στην πλατφόρμα του Truth Social ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγόρησε την δημοσιογράφο για διασπορά «ψευδών ειδήσεων» για το ρεπορτάζ που αφορούσε στην περιορισμένη αποτελεσματικότητα των αμερικανικών βομβαρδισμών στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Όπως είπε οι πληροφορίες αυτές προσβάλλουν τους Αμερικανούς πιλότους που συμμετείχαν στην επιχείρηση, αφού «τους έκανε να δείχνουν αποτυχημένοι, ενώ έκαναν εξαιρετική δουλειά».

President Trump with a strong message to Natasha Bertrand. pic.twitter.com/0ieF8T5iwT

— Burt Macklin (@BurtMaclin_FBI) June 25, 2025

Το αμερικανικό δίκτυο βέβαια εξέδωσε ανακοίνωση στήριξης της δημοσιογράφου κατά την οποία «στηρίζει 100% τη δημοσιογραφική δουλειά της Νατάσα Μπέρτραντ και το ρεπορτάζ της ίδιας και των συναδέλφων της για το Ιράν».

Αυτό όμως είναι μόνο το τελευταίο επεισόδιο της σύγκρουσης Τραμπ και μέσων ενημέρωσης και αποτελεί μόλις μια από τις πτυχές του ακήρυχτου πολέμου με τα μέσα επικοινωνίας.

Οι προθέσεις του είχαν φανεί από την πρώτη κιόλα μέρα όταν κατήργησε, μετά από 111 χρόνια λειτουργίας, την Ένωση Ανταποκριτών του Λευκού Οίκου. Η ένωση ήταν υπεύθυνη να αποφασίζει για το ποια μέσα και ποιοι ρεπόρτερ θα έχουν πρόσβαση στον Πρόεδρο και τις ενημερώσεις του. Από τον Φεβρουάριο και μετά αυτοί που αποφασίζουν είναι ο ίδιος ο Ντόναλτ Τραμπ και το επιτελείο του. Κάπως έτσι αποκλείστηκε για αρκετές ημέρες το δίκτυο του Associated Press.

Ένα ισχυρό εργαλείο του Τραμπ αποτελεί η χρηματοδότηση της Υπηρεσίας Παγκόσμιων Μέσων Ενημέρωσης που εποπτεύει μια σειρά δικτύων μεταξύ αυτών και το «Voice of America», το κλείσιμο του οποίου έχει την υπογραφή Τραμπ.

Στις 20 Ιουνίου, 639 εργαζόμενοι της “Voice of America” (VOA) και της εποπτεύουσας Αμερικανικής Υπηρεσίας Παγκόσμιων Μέσων (USAGM) απολύθηκαν βάζοντας έτσι τέλος σε έναν από τους παλαιότερους και πιο εμβληματικούς φορείς διεθνούς ενημέρωσης των Ηνωμένων Πολιτειών, που λειτουργούσε εδώ και 83 χρόνια.

Today (6/20), many full-time employees from across VOA and USAGM received Reduction in Force (RIF) notices, terminating their employment. Most of them had been on adminstrative leave since mid-March, after President Trump ordered that the agency be dismantled. Here is a statement… pic.twitter.com/DYZAjuYARz

— savevoa (@savevoanow) June 20, 2025

Όπως μετέδωσε μάλιστα το Al Jazeera σε ρεπορτάζ του, δημοσιογράφοι που εργάζονταν στην Υπηρεσία είδαν τις κάρτες εισόδου τους να κατάσχονται κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος για τσιγάρο και δεν τους επετράπη η επιστροφή στο γραφείο. Στο ίδιο πλαίσιο είναι και οι προσπάθειες μείωσης της χρηματοδότησης και άλλων δικτύων. Συζήτηση που έχει ήδη τεθεί στο Κονγκρέσο.

Μια σύνοψη των κινήσεων Τράμπ, όσον αφορά στα μέσα ενημέρωσης, έκαναν πρόσφατα και οι Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα (RSF) καταδεικνύοντας την αντισυνταγματική επίθεση της αμερικανικής κυβέρνησής στην ελευθερία του Τύπου της χώρας και στο δικαίωμα σε αξιόπιστη πληροφόρηση τόσο στις ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως.

· 8.000 ενημερωτικές ενότητες αφαιρέθηκαν από δεκάδες κυβερνητικούς ιστοτόπους αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Ντόναλντ Τραμπ. Η αλλαγή αυτή στέρησε την πρόσβαση από δημοσιογράφους και κοινό σε κρίσιμες πληροφορίες για πολλούς τομείς όπως η υγεία, η παιδεία και η εγκληματικότητα.

· 3.500 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης κινδυνεύουν να χάσουν την δουλειά τους. Αυτό έρχεται σαν αποτέλεσμα της μείωσης της χρηματοδότησης της Υπηρεσίας Παγκόσμιων Μέσων Ενημέρωσης (USAGM) και κατ’ επέκταση των δικτύων που εποπτεύει.

· Τουλάχιστον 84 δημοσιογράφοι του USAGM που εδρεύουν στις ΗΠΑ με βίζα εργασίας είναι αντιμέτωποι με απέλαση σε χώρες όπου κινδυνεύουν με δίωξη, σοβαρό κίνδυνο σύλληψης και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και φυλάκιση.

· 180 ραδιοφωνικοί σταθμοί κινδυνεύουν με κλείσιμο.

· Το Associated Press αποκλείστηκε για 74 ημέρες από τον Λευκό Οίκο. Ο λόγος ότι το δίκτυο επέμενε να χρησιμοποιεί τη φράση «ο κόλπος του Μεξικού» αντί για το «ο κόλπος της Αμερικής»

· Δόθηκε χάρη σε πάνω από 13 άτομα που είχαν καταδικαστεί ή τους είχαν απαγγέλθηκαν κατηγορίες για επίθεση σε δημοσιογράφους στις 6 Ιανουαρίου του 2021, όταν υποστηρικτές του εισέβαλαν στο Καπιτώλιο.

· Ο Τραμπ έχει κάνει 4 προσωπικές αγωγές κατά ειδησεογραφικών δικτύων. Πιο συγκεκριμένα έχει μηνύσει το CBS, το The Des Moines Register, την Gannett και το Κέντρο Πούλιτζερ για μεροληπτική κάλυψη γεγονότων. Υπήρχε και μια ακόμα αγωγή στην μητρική εταιρεία του ABC, με την οποία όμως ήρθε σε συμφωνία.

Επανειλημμένως λοιπόν, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επίσημο επίπεδο, επισημαίνουν οι δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα, ο Ντόναλτ Τραμπ επιτίθεται στην αξιοπιστία, την ανεξαρτησία και τη βιωσιμότητα των μέσων ενημέρωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Το πρόβλημα είχε πρόσφατα αναδειχθεί και από την επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων η οποία έχει παρατηρήσει μια σημαντική αύξηση στον αριθμό των δημοσιογραφικών γραφείων που ζητούν συμβουλές για το πώς θα μπορούσαν να είναι ασφαλείς και να μπορούν να καταγράφουν τα γεγονότα χωρίς να τους αγγίζει ο φόβος των αντιποίνων.

Όπως μάλιστα συμπεραίνεται στην έρευνα της επιτροπής, η μοίρα της αμερικανικής δημοκρατίας και η δυνατότητα των δημοσιογράφων να εργάζονται χωρίς φόβο είναι αλληλένδετες. Η έκρηξη μάλιστα αλλαγών πολιτικής από τον Λευκό Οίκο έχει εντείνει και το κλίμα εχθρότητας των πολιτών προς τους δημοσιογράφους.