Περισσότερες οι νίκες στον πόλεμο κατά του καρκίνου

Γιατί συγκεντρώθηκαν 30.000 γιατροί και ερευνητές από κάθε γωνία του παγκόσμιου χάρτη στο Σικάγο; Και γιατί χιλιάδες ακόμη ήταν συντονισμένοι εκεί έστω και διαδικτυακά; Για να ενημερωθούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να πάρουν μία πρώτη γεύση από εκείνα που έρχονται στο νευραλγικό πεδίο της θεραπείας του καρκίνου. Και ο απολογισμός του ετήσιου και σημαντικότερου στο είδος του συνέδριο της American Society of Clinical Oncology (ASCO 2025) είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος.

Οπως σχολιάζει εύστοχα η γαλλική εφημερίδα «Le Μonde» σε σχετικό αφιέρωμά της, ο θετικός αντίκτυπος του συνεδρίου, που ξεκίνησε

στις 30 Μαΐου και έληξε στις 3 Ιουνίου, δεν οφείλεται σε μία ανακάλυψη που ισοδυναμεί με μια μεγάλη επανάσταση. Αντιθέτως, αποτελεί μια σύνθεση των πολλών ειδήσεων που προέκυψαν, που δείχνουν πως η έρευνα συνεχίζεται άοκνα, μετρώντας ολοένα και περισσότερες νίκες στον εξελισσόμενο πόλεμο έναντι των καρκινικών κυττάρων.

Ισως, όμως, η πιο μεγάλη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι η επιστήμη έχει καταλήξει ότι ο κάθε ασθενής είναι μοναδικός. Και συνεπακόλουθα, χρειάζεται μια λεπτή και εξατομικευμένη προσέγγιση για μια διαρκώς αυξανόμενη ποικιλία καρκίνων. Αυτό που εντούτοις παραμένει σταθερό είναι η στοχοπροσήλωση της επιστήμης στην προάσπιση της ανθρώπινης ζωής. Και οι απόλυτοι αριθμοί αποδεικνύουν πως αυτό το πείσμα είναι «δώρο» ζωής.

Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) κάθε χρόνο 20 εκατ. νέοι ασθενείς διαγιγνώσκονται με καρκίνο παγκοσμίως και 9,7 εκατ. χάνουν τη μάχη. Εκτιμάται ότι περίπου ένας στους πέντε θα αναπτύξει καρκίνο κάποια στιγμή στη ζωή του. Ενας στους εννέα άνδρες και μία στις 12 γυναίκες θα πεθάνουν από αυτόν. Και όπως ανέδειξαν οι επιστήμονες στο ίδιο συνέδριο, «εντοπίζονται σημαντικές διάφορες στην πρόγνωση, ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου αλλά και από χώρα σε χώρα».

Και έπειτα έστειλαν ένα ακόμη ηχηρό μήνυμα: πως ο πόλεμος έναντι του καρκίνου πρέπει να είναι παγκόσμιος. Πως καμία δύναμη, καμία χώρα δεν περισσεύει στην προσπάθεια αυτή, επιμένοντας συνεπώς στην ανάγκη των διεθνών συνεργασιών – παρά τα όσα πρεσβεύει η κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Στοπ στις μεταστάσεις. Πολλά και σημαντικά ήταν τα νέα δεδομένα που παρουσιάστηκαν στο φετινό Αμερικανικό Συνέδριο Ογκολογίας (ASCΟ) για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Οπως αυτά για τον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, που αποτελεί το 10%-25% των περιπτώσεων, χαρακτηρίζεται από χειρότερη πρόγνωση και τείνει να διαγιγνώσκεται σε νεότερες ηλικίες.

Υπό τα δεδομένα αυτά, μεγάλη έρευνα γίνεται για την αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου που θα διαγνωστεί έως και στο 45% των ασθενών κατά την πορεία της νόσου. Και φαίνεται ότι τα συζευγμένα φάρμακα αντισωμάτων (ADC) είναι μία νέα κατηγορία ελπιδοφόρων φαρμάκων. Και αυτό διότι, και σύμφωνα πάντα με τα όσα ανακοινώθηκαν στο Σικάγο, μεταφέρουν εκλεκτικά το χημειοθεραπευτικό φάρμακο στα καρκινικά κύτταρα στοχεύοντας υποδοχείς που εκφράζονται στην επιφάνειά τους. Με αυτή τη νέα τεχνολογία επιτυγχάνονται συνεπώς υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης της νόσου χωρίς ωστόσο να αυξάνεται και η τοξικότητα αφού τα υγιή κύτταρα μένουν σχετικά ανέπαφα.

Τα αποτελέσματα όμως είναι ακόμη καλύτερα όταν οι νεότερες αυτές θεραπείες συνδυάζονται με ανοσοθεραπεία. Μία ακόμη μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Σικάγο, έδειξε ότι ο συνδυασμός αυτός μείωσε την πιθανότητα υποτροπής κατά 35% έναντι της χημειοθεραπείας με ανοσοθεραπεία.

Η ισχύς εν τη ενώσει. Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 100 ογκολογικά κέντρα, από τη Γαλλία και το Βέλγιο μέχρι την Τυνησία και την Ελλάδα, χρειάστηκε να συνεργαστούν για να τρέξει η μελέτη της ομάδας CORTEC. Και τα πρώτα αποτελέσματα φάνηκε να ικανοποιούν το ιδιαίτερα δύσκολο κοινό του ASCO.  Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για την πρώτη μελέτη που δείχνει ότι η συνέχιση της θεραπείας με ανοσοθεραπεία έπειτα από ριζική θεραπευτική παρέμβαση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο υποτροπής και να επεκτείνει την περίοδο ελεύθερη νόσου. Αν συνεπώς τα ευρήματα αυτά επιβεβαιωθούν, η συγκεκριμένη μελέτη μπορεί να αλλάξει τις ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές στη διαχείριση ασθενών με υψηλό κίνδυνο υποτροπής.

Είναι αξιοσημείωτο ότι συνολικά στο ίδιο Συνέδριο ανακοινώθηκαν 6.508 επιστημονικές εργασίες, με την κάθε μία από αυτές να αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας των καρκινικών κυττάρων, με μόνιμο το ζητούμενο της εξολόθρευσής τους. Στο πλαίσιο αυτό, πολλά και σημαντικά ειπώθηκαν για τα πολλά υποσχόμενα εμβόλια που αναπτύσσονται για διάφορες μορφές της συγκεκριμένης νόσου – όπως το μελάνωμα, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο παγκρεατικός καρκίνος κ.ο.κ. –, ενώ έμφαση δόθηκε και στις καλές συνήθειες, όπως για παράδειγμα η φυσική άσκηση που φαίνεται να συμβάλλει στην επιβίωση των ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου.