Ντ. Τραμπ προς Ιράν: Κάντε συμφωνία για να τερματιστεί η σφαγή – Για «κήρυξη πολέμου» μιλά η Τεχεράνη

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε την Παρασκευή το Ιράν να συνάψει συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα, λέγοντας ότι υπάρχει ακόμη χρόνος για τη χώρα να αποτρέψει την περαιτέρω σύγκρουση με το Ισραήλ.

«Υπήρξε ήδη μεγάλος θάνατος και καταστροφή, αλλά υπάρχει ακόμη χρόνος για να τερματιστεί αυτή η σφαγή, με τις επόμενες ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις να είναι ακόμη πιο βίαιες», ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social.

Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών των

ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι το Ισραήλ ανέλαβε «μονομερή δράση εναντίον του Ιράν», προειδοποιώντας το Ιράν να μην στοχεύσει τις αμερικανικές δυνάμεις σε αντίποινα. Τις τελευταίες ημέρες, οι ΗΠΑ άρχισαν να αποσύρουν ορισμένους διπλωμάτες από την πρωτεύουσα του Ιράκ και να προσφέρουν εθελοντική εκκένωση για τις οικογένειες των αμερικανικών στρατευμάτων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Το Ισραήλ εξαπέλυσε πλήγματα κατά του Ιράν την Παρασκευή, με στόχο το πυρηνικό του πρόγραμμα και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, σκοτώνοντας τουλάχιστον τρεις ανώτατους στρατιωτικούς και αυξάνοντας την προοπτική ενός ολοκληρωτικού πολέμου μεταξύ των δύο σκληρών αντιπάλων στη Μέση Ανατολή.

Φάνηκε να είναι η πιο σημαντική επίθεση που έχει αντιμετωπίσει το Ιράν από τον πόλεμο του με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980. Το Ιράν ανταπέδωσε γρήγορα, στέλνοντας ένα σμήνος μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο Ισραήλ, καθώς ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ προειδοποίησε για «αυστηρή τιμωρία».

Η επίθεση έρχεται καθώς οι εντάσεις έφτασαν σε νέα ύψη σχετικά με το ραγδαία εξελισσόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Το Συμβούλιο των Διοικητών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας επέπληξε την Πέμπτη για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια το Ιράν επειδή δεν συνεργάζεται με τους επιθεωρητές του. Το Ιράν ανακοίνωσε αμέσως ότι θα δημιουργήσει έναν τρίτο χώρο εμπλουτισμού στη χώρα και θα ανταλλάξει κάποιες φυγόκεντρες με πιο προηγμένες.

Το Ιράν θα κάνει το Ισραήλ να «μετανιώσει» για τη μαζική του επίθεση στο Ιράν σε ιρανικές πυρηνικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δήλωσε σήμερα ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν. «Το ιρανικό έθνος και οι υπεύθυνοι της χώρας δεν θα παραμείνουν σιωπηλοί μπροστά σε αυτό το έγκλημα και η νόμιμη και ισχυρή απάντηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν θα κάνει τον εχθρό να μετανιώσει για την ανόητη ενέργειά του», δήλωσε ο Πεζεσκιάν σε βιντεοσκοπημένο διάγγελμά του που μεταδόθηκε στην κρατική τηλεόραση.

Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε σήμερα ότι η επίθεση του Ισραήλ εναντίον του ιρανικού εδάφους αποτελεί «κήρυξη πολέμου» και κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να αντιδράσει. Σε επιστολή που απηύθυνε στα Ηνωμένα Έθνη, ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί περιέγραψε την επίθεση ως «κήρυξη πολέμου» εναντίον του Ιράν και «κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να αντιμετωπίσει αμέσως το ζήτημα», διευκρινίζεται σε ανακοίνωση του ιρανικού υπουργείου.

Εξάλλου ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμανεΐ διόρισε σήμερα νέο αρχηγό του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και νέο αρχηγό των Φρουρών της Επανάστασης, μετά το θάνατο των προκατόχων τους κατά την ισραηλινή επίθεση.

Με ξεχωριστά διατάγματα, ο Χαμενεΐ διόρισε τον Αμπντολραχίμ Μουσαβί αρχηγό του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων ως διάδοχο του στρτηγού Μοχαμάντ Μπαγερί και τον Μοχαμάντ Πακπούρ επικεφαλής του Σώματος των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σε αντικατάσταση του Χοσεΐν Σαλαμί.

Η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετέδωσε εξάλλου ότι ένας υψηλόβαθμος σύμβουλος του αγιατολάχ Χαμενεΐ τραυματίσθηκε σήμερα το πρωί από την ισραηλινή επίθεση εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας. «Ο Αλί Σαμχανί, σύμβουλος του ανώτατου ηγέτη, (…) τραυματίσθηκε στην επίθεση που πραγματοποιήθηκε σήμερα από το σιωνιστικό καθεστώς», μετέδωσε η ιρανική κρατική τηλεόραση αναφερόμενη στο Ισραήλ.

Τα χτυπήματα του Ισραήλ ήρθαν εν μέσω υποβόσκουσας έντασης για το ραγδαία εξελισσόμενο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και φαινόταν βέβαιο ότι θα προκαλούσαν αντίποινα. Ώρες αργότερα, ο στρατός του Ισραήλ δήλωσε ότι είχε αρχίσει να αναχαιτίζει ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν σε αντίποινα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ έβαλε στο στόχαστρο την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού του Ιράν στη Νατάνζ και το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της χώρας, καθώς και κορυφαίους πυρηνικούς επιστήμονες και αξιωματούχους.

Διεθνείς αντιδράσεις

Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς είχε σήμερα τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, με αφορμή τη νέα κλιμάκωση της έντασης στην Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της καγκελαρίας, οι τρεις ηγέτες συζήτησαν «για τα σημερινά ισραηλινά χτυπήματα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και για την στρατιωτική απάντηση του Ιράν και συμφώνησαν να διατηρήσουν στενή επαφή για το θέμα».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν χαρακτήρισε τη νέα έκρηξη βίας στη Μέση Ανατολή «βαθιά ανησυχητική». «Η Ευρώπη καλεί όλα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση, να αποκλιμακώσουν αμέσως και να απόσχουν από αντίποινα. Μια διπλωματική λύση είναι τώρα πιο επείγουσα από ποτέ, για χάρη της σταθερότητας της περιοχής και της παγκόσμιας ασφάλειας», ανέφερε η ίδια σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Bluesky

Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπας Faisal bin Farhan μίλησε τηλεφωνικά με τον κορυφαίο διπλωμάτη του Ιράν, Abbas Araghchi, την Παρασκευή, σύμφωνα με το επίσημο Σαουδαραβικό Πρακτορείο Τύπου. Είπε ότι ο πρίγκιπας «εξέφρασε την καταδίκη του Βασιλείου για την κατάφωρη ισραηλινή επίθεση εναντίον του εδάφους της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν». «Επιβεβαίωσε την απόρριψη του Βασιλείου της χρήσης βίας και τόνισε τη σημασία του διαλόγου για την αντιμετώπιση των διαφορών», ανέφερε το πρακτορείο. Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι μακροχρόνιοι περιφερειακοί αντίπαλοι, αλλά οι δεσμοί έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας δηλώνει ότι καταδικάζει έντονα τη στρατιωτική δράση του Ισραήλ, «η οποία παραβιάζει τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο». «Τα απρόκλητα στρατιωτικά πλήγματα εναντίον ενός κυρίαρχου κράτους-μέλους του ΟΗΕ, των πολιτών του και των ειρηνικά κοιμώμενων πόλεων του, καθώς και της υποδομής πυρηνικής ενέργειας, είναι κατηγορηματικά απαράδεκτα. Η διεθνής κοινότητα δεν έχει την πολυτέλεια να είναι αδιάφορη απέναντι σε τέτοιες θηριωδίες, οι οποίες υπονομεύουν την ειρήνη και βλάπτουν την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια», αναφέρεται.

Η Μόσχα κατηγόρησε τα δυτικά κράτη ότι προκαλούν «αντι-ιρανική υστερία». Κάλεσε επίσης όλα τα μέρη να «επιδείξουν αυτοσυγκράτηση». «Μια διευθέτηση γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα δεν μπορεί να επιλυθεί με στρατιωτική βία και μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ειρηνικά, πολιτικά και διπλωματικά μέσα», ανέφερε. «Ελπίζουμε ότι αυτή η προσέγγιση θα επικρατήσει τελικά».

Ο Ντμίτρι Πεσκόφ πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν λαμβάνει αναφορές για την κατάσταση από τα ρωσικά υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας και την Υπηρεσία Πληροφοριών Εξωτερικού. Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών θα εκδώσει ανακοίνωση για την κατάσταση αργότερα μέσα στην ημέρα.

Η Ιορδανία από πλευράς της λέει ότι τα χτυπήματα ωθούν την περιοχή σε μεγαλύτερη ένταση. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Ιορδανίας αναφέρουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας συζήτησε τα χτυπήματα του Ισραήλ στο Ιράν με τον Αιγύπτιο ομόλογό του και προειδοποίησε ότι η επίθεση ωθεί την περιοχή σε μεγαλύτερη ένταση και σύγκρουση. Το Ιορδανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ανέφερε ότι οι υπουργοί χαρακτήρισαν τα πλήγματα «επικίνδυνη κλιμάκωση και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου».

Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε ότι κάλεσε τον υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ να αποφύγει την κλιμάκωση. Πρόσθεσε ότι θα απευθύνει το ίδιο αίτημα στον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν όταν θα μιλήσουν αργότερα την Παρασκευή. «Θα επιμείνω στην υποστήριξη της διπλωματίας», δήλωσε ο Ταγιάνι. “Η διπλωματική μας δράση με το Ισραήλ και με το Ιράν είναι να αποφύγουμε την κλιμάκωση. Πρόκειται για μια πολιτική δέσμευση”. Ο Ταγιάνι ζήτησε «αναλογικότητα, ηρεμία και σύνεση», καθώς και την επείγουσα επανέναρξη των συνομιλιών για να αποτραπεί το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι έφεραν λαθραία όπλα στο Ιράν πριν από τα χτυπήματα

Ισραηλινοί αξιωματούχοι ασφαλείας λένε ότι η κατασκοπευτική υπηρεσία Μοσάντ της χώρας εισήγαγε λαθραία όπλα στο Ιράν πριν από τα χτυπήματα της Παρασκευής, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για να στοχεύσουν την άμυνά του εκ των έσω. Δύο αξιωματούχοι ασφαλείας μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας την Παρασκευή για να συζητήσουν τις άκρως απόρρητες αποστολές. Δεν ήταν δυνατόν να επιβεβαιωθούν ανεξάρτητα οι ισχυρισμοί τους. Δεν υπήρξε κανένα επίσημο σχόλιο.

Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δημιουργήθηκε μια βάση για την εκτόξευση εκρηκτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο εσωτερικό του Ιράν και ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ενεργοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης της Παρασκευής για να στοχεύσουν εκτοξευτές πυραύλων σε μια ιρανική βάση κοντά στην Τεχεράνη.

Είπαν ότι το Ισραήλ είχε επίσης περάσει λαθραία όπλα ακριβείας στο κεντρικό Ιράν και τα τοποθέτησε κοντά σε πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος. Είπαν ότι ανέπτυξε επίσης συστήματα κρούσης σε οχήματα. Και τα δύο ενεργοποιήθηκαν όταν άρχισαν τα πλήγματα, προκειμένου να στοχεύσουν τις άμυνες του Ιράν, είπαν οι αξιωματούχοι.