Η Ιερά Μονή του Σινά και τα προβλήματά της

Γίνεται μεγάλη συζήτηση γιά τήν Ἱερά Μονή τοῦ Σινᾶ, πού ἀνέκυψε ὕστερα ἀπό ἀπόφαση τοῦ Δικαστηρίου τοῦ Αἰγυπτιακοῦ Κράτους, καί ἐπικρατεῖ μεγάλη σύγχυση, ὄχι μόνον στόν πολύ κόσμο, ἀλλά καί σέ δημοσιογράφους, ἀκόμη καί σέ πολιτικούς.

Ὅμως τά προβλήματα πού συζητοῦνται προϋπῆρχαν τῆς ἀποφάσεως τοῦ Δικαστηρίου καί ἔχουν σχέση μέ τό ἰδιοκτησιακό καθεστώς, τόν θρησκευτικό χῶρο, τόν πολιτισμικό χαρακτῆρα τοῦ τόπου, τήν Σιναϊτική ἀδελφότητα πού ζῆ μέσα σέ ἕνα ἀναγνωρισμένο Κράτος, πού διέπεται ἀπό τήν συγκεκριμένη νομοθεσία κ.ἄ. Αὐτό σημαίνει ὅτι εἶναι ἕνα πολυσύνθετο ζήτημα καί οἱ λύσεις εἶναι δύσκολες, γιατί ἐμπλέκεται καί ἡ γεωπολιτική στρατηγική τῆς περιοχῆς.

Ὡς θεολόγοι καί ἐκκλησιαστικοί γνωρίζουμε τήν ἱερότητα τοῦ χώρου αὐτοῦ πού διαρκεῖ πάνω ἀπό τρεῖς χιλιάδες χρόνια. Ἐκεῖ ὁ ἑβραϊκός λαός, μέ τήν καθοδήγηση τοῦ Προφήτου Μωϋσῆ ἔλαβε τόν νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἐκεῖ ἀσκήθηκαν ἐξέχοντες ἀσκητές κατά τήν Χριστιανική περίοδο, αὐτόν τόν τόπο σέβονται οἱ Μουσουλμάνοι, ἀφοῦ καί γι᾽ αὐτούς ὁ Μωϋσῆς θεωρεῖται προφήτης. Ἑπομένως, στόν χῶρο αὐτό συναντῶνται οἱ τρεῖς μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκεῖες, ἄν καί ὁ Χριστιανισμός δέν θεωρεῖται θρησκεία, ἀλλά Ἐκκλησία.

Παλαιότερα, καί δή τό ἔτος 1993, πρίν 31 χρόνια, ἀσχολήθηκα μέ τήν ἱερότητα τοῦ χώρου τοῦ Σινᾶ ἀπό ὀρθοδόξου ἀσκητικῆς καί θεολογίας, διότι ἐκεῖ βιώθηκε ἕνας ἐκπληκτικός ἀσκητισμός, ὁ ὁποῖος ἀπαντᾶ καί σήμερα σέ ὅλες τίς θεολογικές, φιλοσοφικές, ψυχολογικές ἀναζητήσεις τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου.

Γιά παράδειγμα, τό βιβλίο ἡ «Κλίμαξ» τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, πού γράφηκε τόν 7ο αἰώνα μ.Χ. καί περικλείει ὅλη τήν ἀσκητική μέθοδο τῶν Σιναϊτῶν Πατέρων, προκάλεσε τήν προσοχή καί τῆς σύγχρονης ψυχολογίας καί ἔγιναν σχετικές μελέτες, γιατί δέν δείχνει μόνο τήν σύγχρονη «ψυχανάλυση», τήν ἀνάλυση τοῦ παθητικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί τήν «ψυχοσύνθεση» τοῦ ἀνθρώπου.

Αὐτά τά θεωρῶ δεδομένα καί δέν χρήζουν περισσότερης ἀνάπτυξης. Ἐκεῖνο πού ἔχει σημασία στίς ἡμέρες μας εἶναι πῶς θά μπορέση ἡ Ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Σινᾶ νά ζήση σέ αὐτό τό περιβάλλον, πού οὕτως ἤ ἄλλως ἀσκεῖ μιά σημαντική ἐπιρροή στούς ἀνθρώπους καί ἐκπέμπει μιά τεραστίων διαστάσεων «ἐνέργεια», ὅπως ὁμολογοῦν καί ἄσχετοι μέ τήν θεολογία.

Τό δεδομένο εἶναι ὅτι τό Αἰγυπτιακό Κράτος θεωρεῖ τήν Ἱερά Μονή καί τό περιβάλλον της ὡς ἀρχαιολογικό χῶρο πού προστατεύεται ἀπό τούς νόμους τοῦ κράτους. Ὁπότε πρέπει νά γίνουν προσπάθειες γιά ἑρμηνεία τῆς χρήσεως τοῦ χώρου, πού νά ἐξυπηρετῆ τίς ἐκκλησιαστικές ἀνάγκες τῆς Ἀδελφότητος.

Κατ᾽ ἀρχάς νομίζω ὅτι πρέπει νά εὑρεθῆ τρόπος, γιά τήν ἐλεύθερη παραμονή τῶν ἀνθρώπων πού θέλουν νά μονάσουν ἐκεῖ καί νά ἐξασκήσουν ἐλεύθερα τά ἐκκλησιαστικά καί μοναστικά καθήκοντά τους. Μάλιστα, ἡ Ἀδελφότητα αὐτή θεωρεῖ τόν ἑαυτό της, καί ἔτσι εἶναι, διάδοχη τῶν Πατέρων πού δημιούργησαν ὅλους αὐτούς τούς θησαυρούς, πρίν τήν ἵδρυση τοῦ συγχρόνου Αἰγυπτιακοῦ Κράτους.

Ἔπειτα, πρέπει νά εὑρεθῆ τρόπος νά χορηγηθῆ ὀρθή χρήση ὅλου αὐτοῦ τοῦ χώρου στούς μοναχούς. Τώρα, ἡ χρήση εἶναι στηριγμένη σέ μιά ἄμμο, ὅπως εἶναι ἡ ἄμμος τῆς ἐρήμου τοῦ Σινᾶ. Τό εὐκταῖον εἶναι νά δοθῆ στήν Ἀδελφότητα, πού ἀσκῆται στήν Ἱερά Μονή, ἡ Νομική Προσωπικότητα τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, τό ἐφικτόν δε, εἶναι νά τῆς δοθῆ ἡ Νομική Προσωπικότητα τοῦ Ἰδιωτικοῦ Δικαίου, γιά νά μπορῆ νά ἐκτελῆ τά καθήκοντά της μέ μεγαλύτερη ἐλευθερία.

Ἡ ἀνάδειξη τῶν προβλημάτων πού ἀπασχολοῦσαν ἐδῶ καί πολύ καιρό τήν Μονή τοῦ Σινᾶ, μαζί μέ τήν στελέχωση τῆς Ἀδελφότητος, εἶναι εὐκαιρία νά ἀντιμετωπισθοῦν, γιά τήν διάσωση ὄχι μόνον τῆς ἐκκλησιαστικῆς κληρονομιᾶς, ἀλλά καί μιᾶς ζωντανῆς θεολογικῆς παραδόσεως, πού ἀπαντᾶ στίς ὑπαρξιακές ἀγωνίες τοῦ σύγχρoνου ἀνθρώπου.