Η διπλωματία της Σεχραζάτ και του Ονούρ

Ούτε που θα μπορούσε να διανοηθεί ο σκληρός σουλτάνος Μουράτ Δ', όταν κατάφερε να κατακτήσει τους Πέρσες ξοδεύοντας άφθονο χρυσάφι και ανθρώπινες ζωές προκειμένου να αναπτύξει το εμπόριο των Οθωμανών, ότι θα υπήρχε τετρακόσια χρόνια αργότερα μια μέθοδος που θα απέφερε περίπου παρόμοια οφέλη με ελάχιστα έξοδα και χωρίς να «ανοίξει ρουθούνι», η μέθοδος Χόλιγουντ ή απλώς η διπλωματία της σαπουνόπερας. Καθηλωμένοι στους καναπέδες σήμερα οι τηλεθεατές στο Ιράν ανοίγουν τα σαλόνια τους και τις καρδιές τους στους τούρκους αστέρες της σαπουνόπερας. Σε ολόκληρη την ευαίσθητη περιοχή της Μέσης Ανατολής οι τουρκικές σαπουνόπερες έχουν αναλάβει την ένωση των μουσουλμανικών λαών υπό τη φαντασμαγορική σκέπη τους, υποστηρίζοντας καλύτερα από οποιονδήποτε διπλωμάτη τη νεο-οθωμανική διπλωματία, που έχει στόχο να αναδείξει την Τουρκία σε «ήρεμη δύναμη» μιας περιοχής που εκτείνεται από τη Μέση Ανατολή έως τα Βαλκάνια. Σε 85 εκατομμύρια υπολογίστηκαν οι τηλεθεατές του τελευταίου επεισοδίου της σειράς «Noor» («Gumus») από τη Συρία έως το Μαρόκο. Με θέμα την τρυφερότητα και τον σεβασμό με τον οποίο αντιμετώπιζε τη σύζυγό του ένας ζάπλουτος πιστός μουσουλμάνος, προκάλεσε τόνους δακρύων στο γυναικείο κοινό, στέλνοντας και το μήνυμα ότι το Ισλάμ δεν ευθύνεται για το αν οι μουσουλμάνοι σύζυγοι κάνουν κατάχρηση της εξουσίας τους. Μερικά μόνο νούμερα είναι ενδεικτικά αυτού του κύματος των τουρκοσάπουνων που έχει κατακλύσει, με 100 και πλέον ώρες επεισοδίων, περίπου 300 διαφορετικά κανάλια, σε 20 τουλάχιστον χώρες, από το Ιράν έως το Μαρόκο και τη Συρία και την Αίγυπτο και από εκεί στα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Ρουμανία, Αλβανία), από το Κόσοβο έως το Αζερμπαϊτζάν και το Καζαχστάν. Με κόστος ανά επεισόδιο από 500 έως 15.000 δολάρια, οι σαπουνόπερες αποφέρουν τουλάχιστον 60 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στην τουρκική οικονομία. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Από το περιοδικό «Time» έως την ιταλική «Repubblica» και από ειδικά άρθρα μελετητών της Μέσης Ανατολής και της τουρκικής διπλωματίας έως ντοκιμαντέρ της ιαπωνικής τηλεόρασης αφιερωμένα στις τουρκικές σαπουνόπερες, το είδος αυτό της τηλεόρασης έχει χαρακτηριστεί «ο κρυφός άσος στο μανίκι του Ταγίπ Ερντογάν». Η Τουρκία θεωρείται ήδη μια περιφερειακή υπερδύναμη στον τομέα της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας, την οποία αξιοποιεί και για αύξηση του τουρισμού (πλούσιοι Αραβες πετούν πλέον στην Κωνσταντινούπολη για Σαββατοκύριακο, αντί στο Παρίσι και στο Λονδίνο, και λέγεται ότι ορισμένοι εξ αυτών επιχειρούν να συναντήσουν τις ωραίες πρωταγωνίστριες των σίριαλ, ενώ υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 300.000 άτομα ο τουρισμός στα Πριγκιπονήσια• εξάλλου, τα γυρίσματα στην Κερύνεια του τουρκοσάπουνου «Εζέλ», τα οποία προκάλεσαν αντιδράσεις όταν προβλήθηκε στην Ελλάδα από τον Αntenna, έγιναν για να τονωθεί ο τουρισμός στα Κατεχόμενα). Αλλά όχι μόνον.
Πρόκειται για ένα «συναισθηματικό υλικό», ισχυρότερο από οποιαδήποτε στρατιωτική επιβολή, εξωτερική πολιτική και διπλωματική διεργασία, με το οποίο η Αγκυρα υποστηρίζει την ερντογανική εσωτερική και εξω