Εξαπλώνονται οι ελληνικές σπουδές στις ΗΠΑ

«Φαίνεται παράδοξο αλλά δεν είναι: οι αμερικανοί επιχειρηματίες και οι βρετανοί πολιτικοί δεν ξεκίνησαν τις σπουδές τους από τη Διοίκηση Επιχειρήσεων ή τα Οικονομικά. Το πρώτο δίπλωμα των περισσότερων είναι στα Classics. Είναι λοιπόν πολύ κοντόφθαλμο να αντιμετωπίζονται οι ανθρωπιστικές σπουδές ως μη παραγωγικές, ως πολυτέλεια, και να βάλλονται, να απαξιώνονται ή και να ευνουχίζονται στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Οι επιστήμες του ανθρώπου δεν ισοδυναμούν με σχολαστικισμό. Αντίθετα, είναι πηγή δημιουργικότητας, είναι η βάση για τη διαμόρφωση υπεύθυνων, ενεργών και συνειδητών πολιτών. Μιας κοινωνίας πολιτών με οράματα για το μέλλον, για την παγκόσμια ειρήνη, για τη συνύπαρξη των λαών, για το περιβάλλον…». Ο Δημήτρης Γόντικας παθιάζεται όταν τα λέει αυτά. Διότι από το 1981 είναι ο εμπνευστής και ο επικεφαλής του κορυφαίου Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών στις ΗΠΑ, το οποίο στήθηκε στο ιστορικό, μικρό αλλά εκλεκτό Πανεπιστήμιο Πρίνστον όχι πάνω στη λογική της «ελληνικής ιδιαιτερότητας» και της εσωστρέφειας, αλλά στο πνεύμα του διαλόγου με το όλο πλέγμα των ανθρωπιστικών σπουδών αφενός και αφετέρου με την καλλιτεχνική δημιουργία που αφορούν την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου από την ύστερη αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Κι αυτό το «Program in Hellenic Studies», που προικοδοτήθηκε απλόχερα από τον φιλέλληνα Στάνλεϊ Σίγκερ, κρίθηκε τόσο επιτυχημένο στην αγγλοσαξονική αλλά και στη διεθνή αρένα, ώστε «προκάλεσε» την ίδρυση πριν από λίγες εβδομάδες του διοικητικά ισχυρότερου Κέντρου Ελληνικών Σπουδών (Center) με πιο ευρεία και παρεμβατική δραστηριότητα χάρη στο κληροδότημα Σίγκερ.Μαζί του αναβαθμίστηκε και ο 56χρονος σήμερα Γόντικας που ανέλαβε τη διεύθυνση του Κέντρου, με τη φιλοδοξία να κρατήσει την Ελλάδα μέσα στο μεγάλο επιστημονικό και πολιτισμικό παιχνίδι του 21ου αιώνα ως ενεργό συμμέτοχο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Στόχος του, η ενίσχυση του κύρους των ελληνικών σπουδών και η συνακόλουθη διεύρυνση των προοπτικών τους με τη θεσμοθέτηση ενός ειδικού μεταπτυχιακού διπλώματος, συμπληρωματικού προς τα εξειδικευμένα πτυχία ή διδακτορικά. Και παράλληλα η ανάδειξη της ελληνικής υπόθεσης ως πηγής δημιουργικής έμπνευσης. «Είμαστε ακαδημαϊκή μονάδα· δεν είμαστε ίδρυμα ελληνικού πολιτισμού», διευκρινίζει στα «ΝΕΑ» ο Γόντικας. «Δεν εστιάζουμε λοιπόν στην προβολή του ελληνισμού αλλά στην επιστημονική μελέτη του. Εχουμε δηλαδή ένα μακροπρόθεσμο όραμα. Διότι γνωρίζουμε ότι μια αρνητική εικόνα μπορεί να διατηρηθεί για μερικές δεκαετίες, αλλά η θετική εικόνα χρειάζεται αιώνες για να χτιστεί». Είναι λοιπόν ο άνθρωπος - κλειδί σ' αυτήν την υπόθεση ο Δημήτρης Γόντικας. Με όραμα, «μύτη», επιμονή, είναι ιδανικός στο να αλιεύει, να εμψυχώνει και να αναδεικνύει τα νέα ταλέντα σε κάθε πεδίο. Ενώ στην Ελλάδα η πιο διαδεδομένη άποψη είναι ότι η άνοιξη θα έρθει με την ίδρυση ελληνικών εδρών σε ξένα πανεπιστήμια, εκείνος, τριάντα χρόνια τώρα, στήνει... από τα κάτω «εργαστήρια», επενδύοντας στο ανθρώπινο υλικό και στις ιδέες προκειμένου να ενεργοποιήσει ένα ουσιαστικό, βιωματικό κα