Ημερομηνία λήξης: Συμπληρώστε ελεύθερα…

Το ευφυές χιούμορ είναι πάντα τόσο πολύ μπροστά από τις εποχές. Νόμος. Εδάφιο αυτού το νόμου αναφέρει επιπλέον ότι, στους βαθιά συνειδητοποιημένους ανθρώπους δρα λυτρωτικά σαν αυτοσαρκασμός, στις κοινωνίες σαν μηχανισμός ψυχικής επιβίωσης σε δύσκολες εποχές. Στον «Ισοβίτη» λοιπόν του (λατρεμένου) Αρκά, ο οποίος κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία πολλά χρόνια, υπάρχει ο ακόλουθος διάλογος ανάμεσα στον Μάγειρα των φυλακών και στον Ισοβίτη, την ώρα που ο τελευταίος ετοιμάζει για μαγείρεμα το μοσχάρι:

- Παναγία μου!… Μάγειρα,

ξέρεις από πότε είναι αυτό το κρέας; Η σφραγίδα έχει ημερομηνία «Φεβρουάριος 1950». Φεβρουάριος 1950! Καταλαβαίνεις τι σημαίνει αυτό;»

- Βεβαίως. Το κρέας είναι Υδροχόος

Από 1η Σεπτεμβρίου, ο όρος «ληγμένα» παύει να είναι μονοσήμαντος ως επιλογή. Δεν θα αφορά τρόφιμα που φέρουν δεσμευτική ημερομηνία λήξης, (άρα δεν τίθεται θέμα να απαιτείται υπομονή από τη φέτα για να πουληθεί ως ροκφόρ), ούτε θα μπορούν οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης να τα προμηθευτούν για την εξυπηρέτηση της έρημης πελατείας τους. Θυμίζει η όλη συζήτηση το αντίστοιχα καυτό θέμα με τα αυθεντικά και γενόσημα φάρμακα. Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει αυστηρή ρήτρα ότι δεν διακυβεύεται η υγεία των πολιτών – ποιοι είμεθα ημείς δια να το αμφισβητήσομεν;

Ποιοί είμαστε; Αυτοί που θέλουμε δε θέλουμε θα το φάμε κάποια στιγμή το όσπριο «περασμένης διατηρησιμότητας». Θα συμβιβαστούμε με το φάρμακο που μας συνταγογραφούν, γιατί το άλλο το «κανονικό» είναι πολύ ακριβό, γιατί το Ταμείο δεν μας καλύπτει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα διλήμματα είναι αφελής πολυτέλεια – ο κάδος με τα σκουπίδια και η επιδείνωση της υγείας δεν μπορούν αβίαστα να αποτελέσουν προτίμηση συνειδητή, αν έχεις ένα (οποιοδήποτε) περιθώριο επιλογής. Ουρλιάζει το ένστικτο αυτοσυντήρησης.

Είμαστε όμως κι εμείς, οι άλλοι. Που έχουμε το προνόμιο να μη μας απασχολεί και τόσο έντονα η έλευση αυτού του νέου ραφιού στο σούπερ μάρκετ με τον τίτλο «τρόφιμα περασμένης διατηρησιμότητας». Που δεν μας αγγίζει σε πρακτικό επίπεδο, παρά μόνο σε συμβολικό: σκεφτόμαστε ίσως «κοίτα που καταντήσαμε, πολίτες δύο ταχυτήτων ακόμα και μέσα στην κουζίνα». Κατά βάθος, ισοβίτες με τον τρόπο μας, κι εμείς.

Ισοβίτες μέσα σε τόσες «ληγμένες» επιλογές. Προσωπικές σχέσεις, επαγγελματικές καταστάσεις, πολιτικές προτιμήσεις, σχήματα ζωής που οι κύκλοι τους έπαψαν να είναι ζωντανοί – κι όμως, παραμένουμε μέσα τους να τους υποστηρίζουμε. Εκπτώσεις στο έσω ταμείο αξιών για να διατηρηθούμε, να συνεχίσουμε, να μην αλλάξουμε – γιατί «δεν πειράζει που έληξε, δε πειράζει, καλά είμαι κι έτσι – όπως τα βρήκαμε, έτσι να τα αφήσουμε – που να τρέχω τώρα».

Νιώθω πως είμαστε άξιοι της όποιας μοίρας μας, κάθε φορά που καταλαβαίνω ότι η επικαιρότητα αντιγράφει με τον τρόπο της τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Γιατί τότε θυμάμαι τον Μάνο Χατζιδάκι που έλεγε ότι «αν συνηθίζεις το τέρας, αρχίζεις και του μοιάζεις». Γίναμε ή γινόμαστε κι εμείς, ληγμένοι. Κρίμα.