Ανεργία των νέων και οικονομία της γνώσης

Την Τρίτη 12 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε διάσκεψη στο Παρίσι με αντικείμενο την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων στην Ευρώπη. Στη διάσκεψη, που ακολούθησε των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 27/28 Ιουνίου 2013 σχετικά με την ανεργία των νέων και προαναγγέλθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24/25 Οκτωβρίου 2013, έλαβαν μέρος αρχηγοί κρατών, οι πρόεδροι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και εκπρόσωποι των δημόσιων οργανισμών για την εργασία και των κοινωνικών εταίρων.

Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας

κ. Σαμαράς, συνοδευόμενος από τον Υπουργό Εργασίας κ. Βρούτση, αφού αναφέρθηκε στα πρωτοφανή επίπεδα ανεργίας στη χώρα μας, επεσήμανε ότι διαφορετικά κράτη-μέλη έχουν διαφορετικά επίπεδα ανεργίας των νέων, για διαφορετικούς λόγους, ωστόσο χρειάζεται κοινή δράση. Στη συνέχεια δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι «πανέτοιμη» για την ολοκληρωμένη εφαρμογή των προγραμμάτων για τους νέους που προωθεί η Ε.E. γνωστά σαν «Πρωτοβουλία για την απασχόληση των Νέων» και «Εγγύηση για τη Νεολαία».

Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 27/28 Ιουνίου 2013 η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων θα βασιστεί κυρίως στην επίσπευση της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων και στην επιτάχυνση της εφαρμογής του προγράμματος εγγύηση για τη νεολαία. Η χρηματοδότηση των εν λόγω προγραμμάτων για τη διετία 2014-2015 προβλέπεται καταρχήν σε 6 δις ευρώ. Οι δράσεις συνίστανται στην προσφορά σε όλους τους νέους μέχρι 25 ετών είτε ποιοτικής απασχόλησης είτε συνεχιζόμενης κατάρτισης είτε μαθητείας είτε πρακτικής άσκησης εντός 4 μηνών από την αποφοίτηση τους ή από την ένταξη τους στις λίστες ανεργίας.

Είναι προφανές ότι με τις ανωτέρω παρεμβάσεις η περιθωριοποίηση των νέων και οι κοινωνικές της συνέπειες δεν αντιμετωπίζονται όσο δεν γίνονται ουσιαστικές παρεμβάσεις σε επίπεδο οικονομίας και αλλαγής μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης.

Όπως παρατηρούν σημαίνοντες οικονομολόγοι οι οικονομίες των χωρών της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας για να γίνουν ανταγωνιστικές και παραγωγικές θα πρέπει να επενδύσουν σημαντικούς οικονομικούς πόρους στην παιδεία, στις νέες τεχνολογίες και στην καινοτομία εν ολίγοις να στηρίξουν την ανταγωνιστικότητά τους στην Οικονομία της Γνώσης.

Αυτό είναι άλλωστε που επισημαίνουν πλέον αρκετοί διεθνείς οργανισμοί, από τον ΟΟΣΑ μέχρι και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αντίθετα οι Κυβερνήσεις των χωρών αυτών που συνεπικουρούμενες από την πολιτική ηγεσία της Ε.Ε. προχώρησαν σε ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και σε μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, απέτυχαν παταγωδώς αφού οι οικονομίες τους όχι μόνο δεν ανέκτησαν την ανταγωνιστικότητά τους αλλά και αύξησαν την ανεργία.

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας μαστίζονται από τη μαζική ανεργία όπως καταδεικνύεται στον πίνακα 1 . Η ανεργία δε των νέων βρίσκεται σε πρωτοφανή μεγέθη γεγονός που οδήγησε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΟΣΑ A. Gurria απευθυνόμενο στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης την 1/10/2013 να μιλήσει για το τεράστιο κοινωνικό κόστος της κρίσης, για τα θέματα νομιμοποίησης που προκαλούνται αλλά και για την αναγκαιότητα αναθεώρησης των βάσεων του κοινωνικού μας συμβολαίου, που πρέπει μάλιστα να προχωρήσει άμεσα. Τόνισε επίσης ότι τα Κράτη του ΟΟΣΑ θα πρέπει να στραφούν προς την οικονομική μεγέθυνση που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας και ότι η εκπαίδευση καθίσταται καθοριστικός παράγοντας για το χτύπημα της ανεργίας, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι οι λιγότερο μορφωμένοι είναι λιγότερο ενεργοί στις πολιτικές διαδικασίες.

Αλλά και η Επιτροπή με δηλώσεις του Προέδρου της κ. Μπαρόζο δίνει πλέον έμφαση στην οικονομία της γνώσης και στην ψηφιακή οικονομία.

Την ίδια όμως στιγμή τα μνημόνια που έχουν επιβληθεί σε Ελλάδα και Πορτογαλία αλλά και τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. όπως στην Ισπανία και την Ιταλία, συνέχισαν την περικοπή των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και περιόρισαν τις δαπάνες για την εκπαίδευση υπονομεύοντας έτσι την αλλαγή του οικονομικού μοντέλου των εν λόγω χωρών και τον προσανατολισμό τους στην Οικονομία της Γνώσης.

Έτσι λοιπόν σε ενδεχόμενο επαναπροσδιορισμό του διεθνούς καταμερισμού εργασίας είναι πιθανό οι χώρες αυτές να βρεθούν για άλλη μια φορά σε δευτερεύοντα και περιθωριακό ρόλο απέναντι στις οικονομίες του σκληρού πυρήνα της ΕΕ, δηλαδή των χωρών αυτών που επιβάλλουν τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις κοινωνίες και τους λαούς των χωρών αυτών.

Πίνακας 1: Ανεργία νέων στις χώρες της Ε Ε -2013

ΕλλάδαΙούλιος57.3%ΡουμανίαΙούνιος23,2%ΙσπανίαΣεπτ.56,5%ΣουηδίαΣεπτ.22,8%ΚροατίαΣεπτ.52,8%ΒρετανίαΙούλιος20,9%ΚύπροςΣεπτ.43,9%ΦινλανδίαΣεπτ.20,2%ΙταλίαΣεπτ.40,4%ΛεττονίαΙούλιος20,1%ΠορτογαλίαΣεπτ.36,9%ΛιθουανίαΣεπτ.21%ΣλοβακίαΣεπτ.31,1%ΤσεχίαΣεπτ.18,8%ΒουλγαρίαΣεπτ.28,3%ΛουξεμβούργοΣεπτ.18,8%ΙρλανδίαΣεπτ.28%ΕσθονίαΑυγουστ.14,9%ΟυγγαρίαΑύγουστ.26,9%ΔανίαΣεπτ.13,5%ΠολωνίαΣεπτ.26,3%ΜάλταΣεπτ.13,2%ΓαλλίαΣεπτ.26,1%ΟλλανδίαΣεπτ.11,7%ΒέλγιοΣεπτ.24%ΑυστρίαΣεπτ.8,7%ΣλοβενίαΣεπτ.23,7%ΓερμανίαΣεπτ.7,7%

Πηγή:MEMO- Employment : Commission urges Member States to urgently implement Youth Guarantee

to help young jobless – Brussels, 12/11/2013

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Η Ελλάδα αύριο”, 23-24 Νοεμβρίου 2013