Πρόσωπα και γεγονότα που σημάδεψαν το 2019 – Τι “κληρονομεί” το 2020

upd: Οι κρίσεις στη Μ.Ανατολή και τη Λατινική Αμερική, οι πρωτοφανείς καύσωνες, η φωτιά στη Νοτρ Νταμ, τα Κίτρινα Γιλέκα στο Παρίσι, το σίριαλ του Brexit, η διαδικασία παραπομπής του Ντόναλντ Τραμπ και οι επικρίσεις που δέχονται  οι γίγαντες του Ιντνερνετ Google, Apple, Facebook και Amazon για την διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην διαφημιστική αγορά, είναι μεταξύ των σημαντικότερων γεγονότων που σημάδεψαν το 2019:

Κρίσεις στην Λατινική Αμερική

Τον Ιανουάριο, ο Χουάν Γκουαϊδό, στέλεχος της αντιπολίτευσης στην Βενεζουέλα, αυτοανακηρύσσεται μεταβατικός πρόεδρος ζητώντας την αποχώρηση του Νικολάς Μαδούρο, την επανεκλογή του οποίου αμφισβητεί, σε μία χώρα που βρίσκεται σε οικονομική κατάρρευση και αντιμετωπίζει σοβαρή μεταναστευτική κρίση. Αναγνωρίζεται από πενήντα περίπου χώρες, ανάμεσά τους και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Υποστηριζόμενος από τον στρατό, ο Μαδούρο παραμένει στην θέση του.

Στην Αϊτή, δεκάδες άνθρωποι σκοτώνονται στα μέσα του Σεπτεμβρίου κατά τις διαδηλώσει με αίτημα την παραίτηση του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ λόγω των ελλείψεων καυσίμων.

Τον Οκτώβριο, ο Ισημερινός παραλύει επί σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την κατάργηση των επιδοτήσεων στα καύσιμα, μέτρο που τελικά αναβάλλεται.

Στην Χιλή, το Κοινοβούλιο αποφασίζει στα μέσα του Νοεμβρίου την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αναθεώρηση του Συντάγματος της εποχής του Πινοσέτ έπειτα από έναν μήνα βίαιων εκδηλώσεων διαμαρτυρίας για τις κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες (περί τους 20 νεκροί και περισσότεροι από 2.000 τραυματίες).

Η Βολιβία ακυρώνει στις 24 Νοεμβρίου την επανεκλογή του προέδρου Εβο Μοράλες, έπειτα από διαμαρτυρίες τεσσάρων εβδομάδων με δεκάδες νεκρούς. Ο πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος της χώρας χάνει την υποστήριξη του στρατού και της αστυνομίας και οδηγείται σε παραίτηση στις 10 Νοεμβρίου. Αυτοεξορίζεται καταγγέλλοντας πραξικόπημα.

Στην Κολομβία, ο δεξιός πρόεδρος Ιβάν Ντούκε βρίσκεται από τα τέλη Νοεμβρίου αντιμέτωπος με κύμα διαμαρτυρίας και μαζικές διαδηλώσεις.

Αραβικές εξεγέρσεις, ταραχές στο Ιράν

Στις 22 Φεβρουαρίου ξεκινούν μαζικές διαδηλώσεις στην Αλγερία κατά της υποψηφιότητας του Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα για πέμπτη προεδρική θητεία. Στις 2 Απριλίου, ο πρόεδρος, η κατάσταση της υγείας του οποίου επιδεινώνεται συνεχώς μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο του 2013, παραιτείται υπό την πίεση του δρόμου και του στρατού.

Ομως, οι Αλγερινοί συνεχίζουν να διαδηλώνουν μαζικά, αποφασισμένοι να απαλλαγούν από ολόκληρο το «σύστημα» που έχει διαμορφωθεί από το 1962 και την ανεξαρτησία.

Στις 11 Απριλίου, στο Σουδάν, είναι η σειρά του Ομαρ αλ-Μπεσίρ, στην εξουσία επί τρεις δεκαετίες, να ανατραπεί από τον στρατό έπειτα από κίνημα λαϊκής διαμαρτυρίας τεσσάρων μηνών, που πυροδοτήθηκε από τον τριπλασιασμό της τιμής του ψωμιού. Από τον Αύγουστο, η χώρα κυβερνάται από μεταβατικό συμβούλιο.

Στο Ιράκ, κοινωνικό κίνημα διαμαρτυρίας κατά της διαφθοράς, της ανεργίας, της διάλυσης των δημοσίων υπηρεσιών ξεκινά την 1η Οκτωβρίου για να εξελιχθεί σε σοβαρή πολιτική κρίση. Την 1η Δεκεμβρίου, το κοινοβούλιο κάνει δεκτή την παραίτηση της κυβέρνησης. Εκατοντάδες άνθρωποι, οι περισσότεροι διαδηλωτές, έχουν σκοτωθεί και χιλιάδες έχουν τραυματισθεί στην Βαγδάτη και τον σιιτικό νότο.

Στον Λίβανο, η ανακοίνωση στις 17 Οκτωβρίου της επιβολής φόρου επί των κλήσεων WhatsApp προκαλεί σφοδρή λαϊκή αντίδραση, που προκαλεί την παραίτηση του πρωθυπουργού Σάαντ Χαρίρι. Οι διαδηλωτές συνεχίζουν ωστόσο να απαιτούν την αποχώρηση ολόκληρης της πολιτικής τάξης της χώρας, που θεωρείται διεφθαρμένη και ανίκανη να τερματίσει τον οικονομικό μαρασμό.

Και το Ιράν υπήρξε επί εβδομάδες θέατρο ταραχών στα μέσα του Νοεμβρίου, μετά την αύξηση των τιμών της βενζίνης. Οι αρχές έχουν ανακοινώσει ότι πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά την καταστολή των διαδηλώσεων, ενώ η Διεθνής Αμνηστία κάνει λόγο για περισσότερους από 200 νεκρούς.

Η Boeing σε δίνη

Στα μέσα του Μαρτίου τα αεροσκάφη 737 MAX της αμερικανικής εταιρείας αεροναυπηγικής Boeing καθηλώνονται στο έδαφος, έπειτα από την συντριβή δύο τέτοιου τύπου αεροσκαφών, της Lion Air και της Ethiopian Airlines, με 346 νεκρούς. Στο στόχαστρο, το αυτόματο σύστημα ελέγχου πτήσης. Η κρίση έχει ήδη κοστίσει περί τα δέκα δισεκατομμύρια δολάρια στη εταιρεία, η οποία αντιμετωπίζει σειρά αγωγών και την έρευνα των αμερικανικών αρχών.

Στις 17 Δεκεμβρίου, η Boeing ανακοινώνει την αναστολή της παραγωγής των 737 MAX.

Ηνωμένο Βασίλειο: το saga του Brexit

Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, που αποφασίσθηκε από τους Βρετανούς μες δημοψήφισμα το 2016, προγραμματισμένη αρχικά για τις 29 Μαρτίου 2019, αναβάλλεται επί τρεις φορές και πλέον έχει επαναπρογραμματισθεί για τις 31 Ιανουαρίου 2020.

Οι εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου έδωσαν στον Μπόρις Τζόνσον την άνετη πλειοψηφία που επεδίωκε ώστε να κατευθύνει κατά τις επιθυμίες του την διαδικασία της αποχώρησης της χώρας του από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηδη εισήγαγε στον εφαρμοστικό νόμο της συμφωνίας του για το Brexit την απαγόρευση περαιτέρω αναβολής της εξόδου και οι επικριτές του καταγγέλλουν ότι κινείται προς ένα hard Brexit.

Η Νοτρ Νταμ στις φλόγες

Στις 15 Απριλίου, η σκεπή και ο ξύλινος σκελετός της στέγης του καθεδρικού ναού της Νοτρ Νταμ καταστράφηκαν από πυρκαγιά. Οι πυροσβέστες κατόρθωσαν να σώσουν το γοτθικό οικοδόμημα, ενώ ανθρώπινη αλυσίδα διέσωσε σχεδόν το σύνολο των έργων τέχνης του ναού.

Η πυρκαγιά σε ένα από τα πλέον πολυσύχναστα μνημεία της Ευρώπη προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση και προσφορές ύψους 922 εκατομμυρίων ευρώ για την ανοικοδόμηση, που θα χρειασθεί χρόνια.

Η εικόνα μίας μαύρης τρύπας

Τον Απρίλιο, διεθνής ομάδα επιστημόνων αποκαλύπτει την φωτογραφική απεικόνιση μίας μαύρης τρύπας: ένας σκοτεινός κύκλος στο μέσον ενός φωτεινού δακτυλίου, στο κέντρο του γαλαξία M87, σε απόσταση 50 εκατομμυρίων ετών φωτός από την Γη.

Κλιμάκωση με το Ιράν

Τον Μάιο, η Τεχεράνη αρχίζει να αποδεσμεύεται από την διεθνή συμφωνία του 2015 για τον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος, απαντώντας στην αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία το 2018 και την επαναφορά των κυρώσεων.

Η πίεση αυξάνεται ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Τεχεράνη έπειτα από πράξεις δολιοφθοράς και επιθέσεις κατά τάνκερ στον Κόλπο, η ευθύνη για τις οποίες επιρρίπτεται στο Ιράν, το οποίο την αρνείται.

Στις 14 Σεπτεμβρίου, την ευθύνη των επιθέσεων κατά των σαουδαραβικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων αναλαμβάνουν οι αντάρτες Χούτι, που υποστηρίζονται από την Τεχεράνη. Στις 7 Νοεμβρίου, το Ιράν επαναλαμβάνει τις δραστηριότητες εμπλουτισμού του ουρανίου στον υπόγειο σταθμό του Φορντό.

Διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ

Το Χονγκ Κονγκ γνωρίζει από τον Ιούνιο την σημαντικότερη κρίση του από την επιστροφή του στην κινεζική κυριαρχία το 1997, με σχεδόν καθημερινές όλο και βιαιότερες διαδηλώσεις κατά της αυξανόμενης ανάμειξης του Πεκίνου στην διακυβέρνησή του και με το αίτημα των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Στις 24 Νοεμβρίου οι δημοκρατικοί υποψήφιοι εξασφαλίζουν συντριπτική νίκη στις τοπικές εκλογές.

Ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών

Ο Ιούλιος 2019 είναι ο θερμότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ, με ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών στην Ευρώπη, αλλά και στον Βόρειο Πόλο. Τον Αύγουστο, η Ισλανδία αποχαιρετά τον πρώτο παγετώνα που εξαφανίζεται, ενώ άλλοι 400 τελούν υπό την απειλή της τήξης.

Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, πυρκαγιές κατακαίγουν ολόκληρες περιοχές της Αμαζονίας, εξαιτίας της αποδάσωσης, προκαλώντας σφοδρές επικρίσεις κατά του ακροδεξιού προέδρου της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο. Η Αυστραλία αντιμετωπίζει από τον Νοέμβριο τεράστιες πρωτοφανούς σφοδρότητας πυρκαγιές.

Η νεαρή σουηδή οικολόγος Γκρέτα Τούνμπεργκ συσπειρώνει εκατομμύρια ανθρώπους στο κίνημα “Fridays for Future”.

Αμερικανική αποδέσμευση από την συνθήκη για τα Πυρηνικά

Στις αρχές του Αυγούστου, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχωρούν από την συνθήκη για τα Πυρηνικά Οπλα Μέσου Βεληνεκούς (INF), διμερή αμερικανο-σοβιετική συμφωνία της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.

Στο όνομα της αρχής του «Πρώτα η Αμερική», ο Ντόναλντ Τραμπ πολλαπλασιάζει τις πράξεις αμερικανικής αποδέσμευσης στην διεθνή σκηνή: αποχώρηση από την βορειοανατολική Συρία, επισημοποίηση της αποχώρησης από την Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, εκκίνηση ανηλεούς εμπορικού πολέμου με τους εταίρους τους, κυρίως την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Κίνα, η οικονομία της οποίας επιβραδύνεται σημαντικά.

 Η διαδικασία παραπομπής για καθαίρεση του Ντόναλντ Τραμπ

Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκκινεί στις 24 Σεπτεμβρίου την διαδικασία παραπομπής και καθαίρεσης του Ντόναλντ Τραμπ, για κατάχρηση εξουσίας, υπό το βάρος της αποκάλυψης ότι ζήτησε από το Κίεβο έρευνα κατά του Τζο Μπάιντεν, εν δυνάμει αντιπάλου του στις προεδρικές εκλογές του 2020.

Στις 18 Δεκεμβρίου, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει για την παραπομπή του Τραμπ σε δίκη στην Γερουσία για κατάχρηση εξουσίας και παρακώλυση της λειτουργίας του Κονγκρέσου.

Συρία: η τουρκική επίθεση

Στις 9 Οκτωβρίου, η Τουρκία εξαπολύει επίθεση κατά των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), συμμάχων των δυτικών δυνάμεων στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, τις οποίες η Αγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκρατική οργάνωση».

Η τουρκική επιχείρηση ξεκινά αμέσως μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση της αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων από την βορειοανατολική Συρία, κίνηση που προκαλεί διεθνή κατακραυγή. Η Αγκυρα, που επιδιώκει την δημιουργία «ασφαλούς ζώνης» στην βόρεια Συρία για να εγκαταστήσει εκεί περί τα δύο εκατομμύρια σύρους πρόσφυγες που έχουν καταφύγει στην Τουρκία, τερματίζει την επίθεσή της στις 23 Οκτωβρίου, με βάση δύο συμφωνίες που διαπραγματεύθηκε χωριστά με τις ΗΠΑ και την Ρωσία.

Ο θάνατος του Μπαγκντάντι

Στις 27 Οκτωβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώνει τον θάνατο του ηγέτη της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, κατά την διάρκεια αμερικανικής στρατιωτικής επιχείρησης στην βορειοδυτική Συρία. Ο αλ-Μπαγκντάντι ανατινάχθηκε πυροδοτώντας το γιλέκο που φορούσε όταν το κρησφύγετό του καταλήφθηκε από τις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις.

Στο τέλος του Μαρτίου, οι αραβο-κουρδικές δυνάμεις, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, έχουν καταλάβει το τελευταίο συριακό προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους στην Μπαγούζ, σφραγίζοντας το τέλος του χαλιφάτου, αλλά όχι και των εν υπνώσει πυρήνων του.

Κίτρινα γιλέκα στα Ηλύσια Πεδία

Στις 16 Μαρτίου, το Παρίσι γνωρίζει νέα αναζωπύρωση της βίας, με τις λεηλασίες και τους εμπρησμούς καταστημάτων στην λεωφόρο των Ηλυσίων Πεδίων, κατά τον τέταρτο μήνα της κινητοποίησης των «κίτρινων γιλέκων» κατά της κοινωνικής και φορολογικής πολιτικής της γαλλικής κυβέρνησης.

Από την έναρξη των κινητοποιήσεων, οι οποίες φυλλορρόησαν με την παρέλευση των μηνών, ένδεκα άνθρωποι έχασαν την ζωή τους, ενώ χιλιάδες τραυματίσθηκαν. Ο ΟΗΕ εξέφρασε την ανησυχία του για μαρτυρίες που παρέπεμπαν σε «χρήση υπερβολική βίας» και ζήτησε την διεξαγωγή έρευνας.

Η “δράση” των γιγάντων του Ιντνερνετ Google, Apple, Facebook και Amazon

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη, οι γίγαντες του Ιντνερνετ Google, Apple, Facebook και Amazon, δέχονται επικρίσεις για την διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην διαφημιστική αγορά, την on line έρευνα, το ηλεκτρονικό εμπόριο και γίνονται στόχος ερευνών, απειλών διάλυσης και επιβολής υψηλών προστίμων (5 δισεκατομμύρια δολάρια για την Facebook στις ΗΠΑ).

Ενα μπρα-ντε-φερ φέρνει αντιμέτωπους τους γίγαντες του web με τα μέσα ενημέρωσης για την δωρεάν εκμετάλλευση από τους ψηφιακούς κολοσσούς του περιεχομένου που παράγουν τα ΜΜΕ.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ

ΕΠΩΝΥΜΟΙ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟ 2019

– Ιανουάριος-

– 21: ΕΜΙΛΙΑΝΟ ΣΑΛΑ, 28 ετών, Ιταλοαργεντινός επιθετικός της Ναντ που έχασε τη ζωή του σε αεροπορικό δυστύχημα ενώ πήγαινε για να ενταχθεί στην ομάδα του Κάρντιφ όπου είχε πάρει μεταγραφή.

– 26: ΜΙΣΕΛ ΛΕΓΚΡΑΝ, 86 ετών, Γάλλος συνθέτης, δημιουργός μουσικών θεμάτων για ταινίες του Ζακ Ντεμί όπως «Οι Ομπρέλες του Χερβούργου» και «Τα κορίτσια του Ροσφόρ», βραβεύθηκε τρεις φορές με Όσκαρ.

-Φεβρουάριος-

– 7: ΑΛΜΠΕΡΤ ΦΙΝΕΪ, 82 ετών, Βρετανός ηθοποιός της αγγλικής Νουβέλ Βαγκ, βραβεύθηκε τρεις φορές με Χρυσή Σφαίρα

– 16: ΜΠΡΟΥΝΟ ΓΚΑΝΖ, 77 ετών, Ελβετός ηθοποιός, που έπαιξε στα «Φτερά του Έρωτα» και ενσάρκωσε τον Αδόλφο Χίτλερ στην «Πτώση».

– 19: ΚΑΡΛ ΛΑΓΚΕΡΦΕΛΝΤ, 85 ετών, Γερμανός σχεδιαστής μόδας, ηγετική φυσιογνωμία της υψηλής ραπτικής, καλλιτεχνικός διευθυντής της Chanel για 36 χρόνια

– 21: ΣΤΑΝΛΕΪ ΝΤΟΝΕΝ, 94 ετών, Αμερικανός σκηνοθέτης της ταινίας «Singin’ in the Rain»

– 28: ΑΝΤΡΕ ΠΡΕΒΕΝ, 89 ετών, Γερμανοαμερικανός συνθέτης, βραβευμένος με τέσσερα Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για τη μουσική της ταινίας “My Fair Lady” (1964).

-Μάρτιος-

– 04: ΛΟΥΚ ΠΕΡΙ, 52 ετών, Αμερικανός σταρ της τηλεοπτικής σειράς “Beverly Hills 90210”.

– 04: ΖΑΝ ΣΤΑΡΟΜΠΙΝΣΚΙ, 98 ετών, Ελβετός συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας.

– 04: ΚΙΘ ΦΛΙΝΤ, 49 ετών, Βρετανός τραγουδιστής και leader του συγκροτήματος The Prodigy.

– 09: ΜΠΕΡΝΑΡ ΝΤΑΝΤΙΕ, 103 ετών, μετρ της ιβοριανής λογοτεχνίας

– 22: ΣΚΟΤ ΓΟΥΟΚΕΡ, 76 ετών, Αμερικανός τραγουδιστής που επηρέασε πολλούς μουσικούς, από τον Ντέιβιντ Μπόουι έως τον Άλεξ Τέρνερ.

– 29: ΑΝΙΕΣ ΒΑΡΝΤΑ, 90 ετών, πρωτοπόρος σκηνοθέτρια της γαλλικής Νουβέλ Βαγκ και φυσιογνωμία του παγκόσμιου κινηματογράφου.

-Απρίλιος-

– 17: ΑΛΑΝ ΓΚΑΡΣΙΑ, 69 ετών, πρώην πρόεδρος του Περού. Αυτοκτόνησε λίγο πριν τη σύλληψή του στο πλαίσιο του σκανδάλου διαφθοράς Odebrecht.

-Μάιος-

– 7: ΖΑΝ ΒΑΝΙΕ, 90 ετών, Καναδός ιδρυτής της L’Arche (Η Κιβωτός), μια ένωση για τα άτομα με νοητική υστέρηση που έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.

– 13: ΝΤΟΡΙΣ ΝΤΕΪ, 97 ετών, Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια, ερμήνευσε το “Que sera, sera”.

– 16: ΙΕΟ ΜΙΝΓΚ ΠΕΪ, γνωστός ως Ι.Μ.ΠΕΪ, 102 ετών, Σινοαμερικανός αρχιτέκτονας, διάσημος για τον σχεδιασμό της πυραμίδας του Λούβρου

– 20: ΑΝΤΡΕΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥΣ ΛΑΟΥΝΤΑ, γνωστός ως ‘ΝΙΚΙ’, 70 ετών, Αυστριακός, ένας από τους δύο οδηγούς με τους περισσότερους τίτλους στη Φόρμουλα 1.

-Ιούνιος-

– 15: ΦΡΑΝΚΟ ΤΖΕΦΙΡΕΛΙ, 96 ετών, Ιταλός σκηνοθέτης, μαθητής του Βισκόντι, ο οποίος σκηνοθέτησε έργα της όπερας  κλασική πλέον ταινία “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” (1968).

– 17: ΜΟΧΑΜΕΝΤ ΜΟΡΣΙ, 67 ετών, ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Αιγύπτου από το 2011 έως το 2013. Ηγετικό στέλεχος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

– 29: ΓΚΙΓΙΕΡΜΟ ΜΟΡΝΤΙΓΙΟ (MORDILLO), 86 ετών, Αργεντινός σκιτσογράφος.

-Ιούλιος-

– 06: ΖΟΑΟ ΖΙΛΜΠΕΡΤΟ, 88 ετών, πατέρας της bossa-nova.

– 16: ΤΖΟΝΙ ΚΛΕΓΚ, 66 ετών, γνωστός ως ο «Λευκός Ζουλού», μουσικός και ακτιβιστής κατά του απαρτχάιντ και υπέρ της συμφιλίωσης στη Νότια Αφρική

– 17: ΑΝΤΡΕΑ ΚΑΜΙΛΙΕΡΙ,  93 ετών, ο Σισιλιάνος ‘πατριάρχης’ του αστυνομικού μυθιστορήματος

– 22: ΛΙ ΠΕΝΓΚ, 90 ετών, πρώην πρωθυπουργός της Κίνας, το όνομα του οποίου συνδέθηκε με την καταστολή της εξέγερσης στην πλατεία Τιενανμέν.

– 25: ΜΠΕΖΙ ΚΑΪΝΤ ΕΣΕΜΠΣΙ, 92 ετών, ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Τυνησίας. Ανέλαβε την εξουσία το 2014, τρία χρόνια μετά την πτώση του Ζιν ελ Αμπίντιν μπεν Άλι. Η θητεία του έληγε σε λίγους μήνες.

-Αύγουστος-

– 05: ΤΟΝΙ ΜΟΡΙΣΟΝ, 88 ετών, η πρώτη Αφροαμερικανή συγγραφέας που τιμήθηκε με το βραβείο Λόμπελ Λογοτεχνίας

– 10: ΤΖΕΦΡΙ ΕΠΣΤΑΪΝ, 66 ετών, Αμερικανός χρηματιστής που κατηγορείται ότι είχε οργανώσει ένα δίκτυο εκπόρνευσης ανηλίκων  Βρέθηκε νεκρός στο κελί του στη Νέα Υόρκη

– 16: ΠΙΤΕΡ ΦΟΝΤΑ, 79 ετών, Αμερικανός ηθοποιός που έγινε διάσημος με τον ρόλο του «μηχανόβιου» στην ταινία «Easy Rider».

-Σεπτέμβριος-

– 3: ΠΙΤΕΡ ΛΙΝΤΜΠΕΡΓΚ, 74 ετών, Γερμανός φωτογράφος μόδας

– 6: ΡΟΜΠΕΡΤ ΜΟΥΓΚΑΜΠΕ, 95 ετών, επικεφαλής της Ζιμπάμπουε από το 1980 έως το 2017

– 9: ΡΟΜΠΕΡΤ ΦΡΑΝΚ, 94 ετών, Αμερικανός, ελβετικής καταγωγής, φωτογράφος

– 19: ΖΙΝ ΕΛ ΑΜΠΙΝΤΙΝ ΜΠΕΝ ΑΛΙ, 83 ετών, πρόεδρος της Τυνησίας από το 1987 έως το 2011

– 26: ΖΑΚ ΣΙΡΑΚ, 86 ετών, πρόεδρος της Γαλλίας από το 1995 έως το 2007

– 30: ΤΖΕΣΙ ΝΟΡΜΑΝ, 74 ετών, Αμερικανίδα σοπράνο

-Οκτώβριος-

– 6: ΤΖΙΝΤΖΕΡ ΜΠΕΪΚΕΡ, 80 ετών, Βρετανός ντράμερ του συγκροτήματος Cream.

– 17: ΑΛΙΣΙΑ ΑΛΟΝΣΟ, 98 ετών, Κουβανή χορεύτρια και χορογράφος

– 26: ΑΜΠΟΥ ΜΠΑΚΡ ΑΛ-ΜΠΑΓΚΝΤΑΝΤΙ, αρχηγός της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, ο πλέον καταζητούμενος άνθρωπος στον κόσμο, σκοτώθηκε σε επιχείρηση των αμερικανικών δυνάμεων στη Συρία.

-Νοέμβριος-

– 2: ΜΑΡΙ ΛΑΦΟΡΕ, 80 ετών, Γαλλίδα με ελβετική υπηκοότητα, τραγουδίστρια και ηθοποιός

– 30: ΜΑΡΙΣ ΓΙΑΝΣΟΝ, 76 ετών, Λετονός μαέστρος παγκόσμιας εμβέλειας

-Δεκέμβριος-

– 14: ΑΝΝΑ ΚΑΡΙΝΑ, 79 ετών, Γαλλίδα ηθοποιός, μούσα του σκηνοθέτη Ζαν-Λικ Γκοντάρ,

– 16: MAMA CAX, 30 ετών, εμβληματικό μοντέλο και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία, έχοντας και η ίδια υποστεί ακρωτηριασμό του ενός της ποδιού.

– 22: ΕΜΑΝΟΥΕΛ ΟΥΝΓΚΑΡΟ, 86 ετών, σχεδιαστής μόδας, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της γαλλικής μόδας επί τέσσερις δεκαετίες.

ΑΣΗΜΟΙ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΔΙΑΣΗΜΟΙ

Αρκετοί ήταν οι «άγνωστοι» που στη διάρκεια του 2019 ήρθαν στο προσκήνιο είτε λόγω της επιρροής τους είτε επειδή δημιούργησαν ένα κίνημα.

1. Γκρέτα Τούνμπεργκ, η εκπρόσωπος της γενιάς του κλίματος

Όλα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2018 όταν η 16χρονη Σουηδέζα ξεκίνησε «την απεργία από το σχολείο» για να διαμαρτυρηθεί για την αδράνεια των πολιτικών απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Με όπλο της ένα πανό προσέλκυσε αρχικά την προσοχή των σουηδικών μέσων ενημέρωσης και στη συνέχεια των διεθνών και τελικά το κορίτσι που πάσχει από σύνδρομο Άσπεργκερ κατάφερε να επιβληθεί ως η πασιονάρια της Γης.

Νέοι από όλο τον κόσμο τάχθηκαν στο πλευρό της και έτσι καθιερώθηκαν οι «Παρασκευές για το Κλίμα» που ώθησαν στον δρόμο εκατομμύρια νέους σε όλο τον κόσμο.

Είτε την αγαπά είτε την αντιπαθεί κάποιος, είναι γεγονός ότι η Τούνμπεργκ κατάφερε να αναγάγει σε πρώτη προτεραιότητα στην Ευρώπη την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στην Ευρώπη πλέον σχεδόν το 80% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι πρόκειται για ένα πολυ σοβαρό πρόβλημα, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2019.

2. Ο μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος χάρη στον οποίο ξεκίνησε η διαδικασία για την παραπομπή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ

Αυτός ο μυστηριώδης πράκτορας της CIA, πρώην εργαζόμενος στον Λευκό Οίκο, ανησύχησε το καλοκαίρι όταν ενημερώθηκε για τη συνομιλία που είχε ο Τραμπ με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη διάρκεια της οποίας του ζήτησε να ερευνήσει έναν από τους πιθανούς του αντιπάλους στις προεδρικές εκλογές του 2020, τον Τζον Μπάιντεν και τον γιο του Χάντερ.

Μετά την καταγγελία αυτού του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος ξεκίνησε στη Βουλή των Αντιπροσώπων η διαδικασία για την παραπομπή του Αμερικανού προέδρου. Πριν μερικές ημέρες η Βουλή ψήφισε υπέρ της παραπομπής του στη Γερουσία για δίκη.

3. Οι φοιτητές του Χονγκ Κονγκ

Με τα μαύρα ρούχα τους, τις αντιασφυξιογόνες μάσκες τους και τις βόμβες μολότοφ, οι φοιτητές του Χονγκ Κονγκ εγκατέλειψαν την εικόνα τους του μαθητή- μοντέλου για να αναχθούν σε σύμβολα της μάχης υπέρ της δημοκρατίας.

Από την επιστροφή του στην Κίνα το 1997 το Χονγκ Κονγκ, πρώην βρετανική αποικία, έχει γίνει συχνά θέατρο ειρηνικών συγκεντρώσεων με στόχο να υπερασπιστεί το ειδικό του καθεστώς.

Όμως τον Ιούνιο αυτή η αντίσταση στην πολιτική της Κίνας πήρε άλλη τροπή με σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις, που αμαυρώνονταν τακτικά από βίαιες συγρούσεις με την αστυνομία.

Το κίνημα διαμαρτυρίας πήρε τους μήνες που διαρκεί διάφορες μορφές, οι οποίες μαρτυρούν την ευρυματικότητα των φοιτητών του Χονγκ Κονγκ. Όμως άρχισαν να έχουν και μια ολοένα πιο βίαιη τροπή, με τους διαδηλωτές να φτάνουν στο σημείο να χρησιμοποιήσουν βέλη εναντίον των αστυνομικών.

Περισσότεροι από 6.000 διαδηλωτές έχουν συλληφθεί, ενώ σε σχεδόν 1.000 έχουν απαγγελθεί κατηγορίες.

4. Καρόλα Ρακέτε: η καπετάνισσα των μεταναστών

Σε ηλικία 31 ετών, καπετάνισσα του ανθρωπιστικού πλοίου Sea-Watch 3 η Γερμανίδα Καρόλα Ρακέτε αψήφησε την εντολή της ιταλικής κυβέρνησης και αποβίβασε τον Ιούνιο του 2019 στο νησί Λαμπεντούζα τους 43 μετανάστες που είχε διασώσει στη Μεσόγειο, αφού περιπλανήθηκαν επί δύο εβδομάδες στη θάλασσα.

Η Ρακέτε συνελήφθη μόλις έφτασε στην Ιταλία και στη συνέχεια απελάθηκε, ενώ εξακολουθούν να εκκρεμούν εναντίον της κατηγορίες. Το εφετείο αναμένεται να αποφανθεί για την υπόθεσή της στις 16 Ιανουαρίου.

Η ίδια έχει δηλώσει ότι δεν φιλοδοξούσε να γίνει καπετάνισσα, ενώ παραδέχθηκε ότι «ποτέ δεν μου άρεσε να οδηγώ πλοίο, είναι πολύ βαρετό».

Μετά τις σπουδές της εντάχθηκε στη Greenpeace και τη British Antarctic Survey, τη βρετανική επιστημονική υπηρεσία έρευνας της Ανταρκτικής. Το 2016 συμμετείχε για πρώτη φορά σε αποστολή διάσωσης μεταναστών στη Μεσόγειο με τη γερμανική μη κυβερνητική οργάνωση Sea-Watch.

Μετά τη σύλληψή της η Ρακέτε αφιερώνει τον χρόνο της στην υπεράσπιση του κλίματος και συμμετέχει στις κινητοποιήσεις του Extinction Rebellion.

5. Η ερευνήτρια πίσω από τη μαύρη τρύπα

Η 30χρονη Κέιτι Μπούμαν έγινε παγκοσμίως γνωστή για τον ρόλο της στη δημιουργία της πρώτης εικόνες μίας μαύρης τρύπας, η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο στο πλαίσιο ενός μεγάλου σχεδίου διεθνούς συνεργασίας, του Event Horizon Telescope (EHT).

Η Μπούμαν διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και τη χρήση των αλγόριθμων που επέτρεψαν την πρώτη απεικόνιση μιας μαύρης τρύπας. Την εποχή εκείνη ήταν μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ινστιτούτο αστροφυσικής Harvard- Smithsonian του Κέμπριτζ στις ΗΠΑ.