Πού ζούμε;

Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ

Από εκείνη τη Σύνοδο Κορυφής, τον Ιούλιο 2011, όταν αποφασίστηκε το PSI, δεν θυμάμαι μία εβδομάδα που να πέρασε χωρίς χτυποκάρδια, διλήμματα, απειλές, προαναγγελίες θανάτου της ελληνικής οικονομίας, πολιτικές αναταράξεις, προστριβές και κινητοποιήσεις διαφόρων ομάδων εργαζόμενων. Το πολιτικό σύστημα έχει τόσο πολύ δοκιμαστεί κοντά ενάμιση χρόνο τώρα που και έτσι όπως είναι, με την επτακομματική Βουλή να διαμορφώνει τις εξελίξεις και τους

παραδοσιακούς πόλους εξουσίας να θυμίζουν περισσότερο κινούμενη άμμο παρά συντεταγμένες ομάδες ικανές να διαχειριστούν το εύρος της κρίσης, πάλι καλά να λέει κανείς.
Φταίει, όμως, μόνο αυτό; Φταίνε μόνο οι ακραίες φιλελεύθερες παραδοξότητες των πιστωτών; Φταίνε γενικώς οι άλλοι και όχι εμείς; Ποια είναι η αλήθεια, η ατόφια, η μοναδική; Απαντάται μόνο στις αγορεύσεις των νομικών στις δικαστικές αίθουσες ή των δογματικών στις παρέες τους; Απερίφραστα όχι. Η αλήθεια βρίσκεται ανάμεσά μας, μέσα στα σπίτια μας. Εκεί που καθόμαστε στους καναπέδες μπροστά από την τηλεόραση και αντί να σκεφτούμε ή να συζητήσουμε επιλέγουμε να ακούσουμε πώς θα οδηγηθούμε προς τα άκρα αφορίζοντας την προσπάθεια.
Επιλέγουμε να κρεμάμε την ελληνική σημαία στο μπαλκόνι την 28η Οκτωβρίου και μετά να σπεύδουμε στο σαλόνι για να μη χάσουμε τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή ή τον Εζέλ. Επιλέγουμε να εξαπατούμε το κράτος, χτίζοντας πάνω στους αρχαιολογικούς θησαυρούς και γεμίζοντας με μπετόν την πολιτιστική μας κληρονομιά. Επιλέγουμε να διαμαρτυρόμαστε μόνο όταν θιγόμαστε προσωπικά, εξαπολύοντας κατηγορίες σε βάρος άλλων ομάδων εργαζόμενων χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι, αν σπάσουμε τα υποστυλώματά τους, τότε το κύμα θα έλθει προς εμάς και μοιραία θα μας πνίξει.
Είμαστε εμείς που, από τη μια πλευρά, γιορτάζουμε την επέτειο του Πολυτεχνείου και, από την άλλη, όπου εντοπίσουμε αγωνιστή της εποχής, τον στρώνουμε στο κυνήγι, επειδή μεταλλάχθηκε πολιτισμικά και οικονομικά στο πέρασμα των δεκαετιών.
Δοξάζουμε, δηλαδή, όλους όσοι γέμισαν τις τσέπες τους με δημόσιο χρήμα εκμεταλλευόμενοι τη συγκυρία της καταρρέουσας Χούντας και στέλνουμε μια ώρα νωρίτερα στον θάνατο όσους εναπομείναντες πολέμησαν πραγματικά για την απελευθέρωση από τον γερμανικό ζυγό και δούλεψαν σκληρά για την ανόρθωση της πατρίδας τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.
Άραγε, πού ζούμε και, κυρίως, γιατί να υποφέρουμε μια τέτοια αθλιότητα που επιδεινώθηκε με τον οικονομικό εξοστρακισμό των τελευταίων ετών; Ο Αντόρνο έγραφε ότι «οι πραγματικοί στοχαστές αντλούν την αλήθεια από την κριτική», επικαλούμενος την κριτική που ασκούσε ο Λάιμπνιτς στον εμπειρισμό, ο Καντ στον Λάιμπνιτς, ο Χέγκελ στον Καντ και ο Μαρξ στον Χένγκελ. Η σκέψη είναι συνάρτηση εννοιών, επομένως αν δεν υπάρχουν σκεπτόμενα υποκείμενα, η σκέψη δεν μπορεί να καλλιεργηθεί. Δυστυχώς, η έλλειψη κριτικής σκέψης προκαλεί το αδυσώπητο ερώτημα: «Πού ζούμε;».Tweet