Ο δήμαρχος Αμυνταίου εξομολογείται στο «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ»

Συνέντευξη στον Γιάννη Σπ. Παργινό

Πετυχημένος επιχειρηματίας στην Αθήνα και το εξωτερικό, ο Μάκης Ιωσηφίδης, διεκδίκησε και κέρδισε το Δήμο Αμυνταίου, – της ιδιαίτερης πατρίδας του -, στις εκλογές του 2010. Η αγάπη για τον τόπο του και η βαθειά εμπειρία στα αυτοδιοικητικά, – μακρόχρονη θητεία στη Δήμο Αμαρουσίου Αττικής ως επικεφαλής δημοτικής παράταξης – , προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία στο πρόγραμμα που υλοποιεί στο Δήμο Αμυνταίου!

Με ιδιαίτερη ‘άνεση απαντά στις ερωτήσεις μας

Μετά από πολλά χρόνια δραστηριοποίησης στον επιχειρηματικό στίβο μακριά από τον τόπο σας, τι ήταν αυτό το κάτι άλλο που σας παρακίνησε και σας έπεισε να επιστρέψετε στην ιδιαίτερη πατρίδα σας και να ασχοληθείτε με τα κοινά;

Ποια είναι αλήθεια η μεγάλη πρόκληση;

Η σειρά των πραγμάτων είναι κάπως διαφορετική, από την άποψη ότι προηγήθηκε η απόφαση για επιστροφή στον τόπο μου και στη συνέχεια ήρθε η απόφαση για ενασχόληση με τα κοινά στο Δήμο Αμυνταίου. Μετά από πολλές δεκαετίες απουσίας αποφασίσαμε με τη σύζυγό μου να ζήσουμε στο Αντίγονο του Δήμου Αμυνταίου όπου μεγάλωσα. Βέβαια, το μεταβατικό διάστημα απαιτούσε πολλά ταξίδια μεταξύ Αθηνών και Αμυνταίου γιατί μαζί με την αλλαγή του τόπου κατοικίας μου μεταβιβάστηκε σε συγγενικά μου πρόσωπα η διοίκηση του Ομίλου που έχω δημιουργήσει και η διαδικασία αυτή απαιτούσε υποστήριξη.

Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να αναφέρω πως η ιδέα να επιστρέψω στον τόπο μου ήταν κάτι που μου έδινε δύναμη και αυτό το γνωρίζει καλά όποιος έχει ζήσει μακριά από την ιδιαίτερη πατρίδα του.

Εδώ στον τόπο που μεγάλωσα ξεκίνησα νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες και μόλις αυτές αναπτύχθηκαν όπως σχεδίασα, ξεκίνησε η ενασχόλησή μου με τα κοινά του τόπου μου. Είναι γνωστό ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαι με τα κοινά. Το γεγονός αυτό πηγάζει από τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνομαι τα πράγματα. Πιστεύω ότι όλοι μας πρέπει να ασχολούμαστε με τα κοινά, ο καθένας με τον τρόπο που μπορεί και όποιος πιστεύει ότι μπορεί να προσφέρει να εμπλέκεται με τον πλέον ενεργό τρόπο. Έτσι κάπως εξηγείται η ενασχόληση με τα κοινά, ως διάθεση για προσφορά.

Η πραγματικά μεγάλη πρόκληση είναι να εκδηλώσεις αυτή τη διάθεση για προσφορά στον γενέθλιο τόπο σου. Πιστεύω ότι η περιοχή του Δήμου Αμυνταίου είναι ένας τόπος με εξαιρετικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Να αναφέρω απλώς ότι στα όρια του Δήμου Αμυνταίου υπάρχουν τέσσερις πανέμορφες φυσικές λίμνες και ένας εντυπωσιακός ορεινός όγκος, όπως επίσης καταπληκτικά χωριά με κορωνίδα το Νυμφαίο. Υπάρχουν επίσης επισκέψιμα οινοποιεία που παράγουν το γνωστό κρασί Αμυνταίου, καθώς και διάφορα άλλα εξαιρετικά τοπικά προϊόντα.

Βεβαίως, υπάρχουν και προβλήματα, με κυρίαρχο το θέμα της ανεργίας. Σκοπός της σημερινής Δημοτικής Αρχής είναι να δημιουργήσουμε υποδομές που θα βελτιώσουν τις συνθήκες για ανάπτυξη, αλλά και να κατευθύνουμε την τοπική οικονομία να αναπτυχθεί σε άλλους κλάδους, διότι στον τόπο μας το μεγάλο πρόβλημα είναι η υπερμεγέθυνση του τομέα παραγωγής ενέργειας, που έχει καταστήσει ατροφικούς τους άλλους παραγωγικούς τομείς. Έτσι πρώτιστος στόχος για μας είναι η αγροτική ανάπτυξη με εισαγωγή καινοτομιών όπως θερμοκήπια με τηλεθέρμανση και ο εναλλακτικός τουρισμός.

Η πολιτεία είναι αρωγός σας στο αυτοδιοικητικό σας έργο και στις προσπάθειές σας;

Η πολιτεία κάνει τα πάντα για να σταθεί εμπόδιο στο αυτοδιοικητικό μας έργο, όπως και στο έργο κάθε Δήμου αυτής της χώρας!

Με αγκυλωμένες δομές και νοοτροπίες του παρελθόντος αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος. Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε την ανεπιτυχή προσπάθεια ενός στρεβλού πολιτικού συστήματος να διορθώσει τα κακώς κείμενα, που το ίδιο δημιούργησε. Η προσπάθεια αυτή είναι καταδικασμένη από τη γέννησή της, γιατί βασίζεται στην ίδια φιλοσοφία που γέννησε τα προβλήματα! Δεν γίνεται να πετύχουν αλλαγές στη δομή του κράτους επειδή το επιβάλλουν οι ξένοι και οι κυβερνώντες τις αποδέχονται από ανάγκη, αλλά τις εφαρμόζουν απρόθυμα και με τη λογική των καθυστερήσεων και της αναμονής του ώριμου φρούτου. Από καιρό στη χώρα μας το φρούτο που λέγεται δημόσια διοίκηση δεν είναι ώριμο, αλλά σάπιο και γι’ αυτό πρέπει να αλλάξει δραστικά η φιλοσοφία της διοίκησης.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση για μένα είναι η μοναδική ελπίδα για τη χώρα. Αναλογιστείτε ότι οι Δήμοι είναι στην πρώτη γραμμή σε ότι αφορά στον πολίτη, δηλαδή σκουπίδια, νερό, αποχέτευση, καθαριότητα, κοινόχρηστοι χώροι, πολιτική προστασία, τοπική ανάπτυξη. Με τον Καλλικράτη ήρθαν και έρχονται και νέες αρμοδιότητες. Είναι καλοδεχούμενες, καθώς γνωρίζουμε ότι η Αυτοδιοίκηση θα τις ασκήσει πολύ καλύτερα από έναν απρόσωπο, αδηφάγο, αναποτελεσματικό και αγκυλωμένο κρατικό μηχανισμό. Όμως κι εδώ η κεντρική διοίκηση κατάφερε το θαύμα της, οι νέες αρμοδιότητες δεν συνοδεύονται από το αντίστοιχο προσωπικό και τους πόρους! Αυτή τη στιγμή ασκούμε περισσότερες αρμοδιότητες με μειωμένους πόρους κατά 55 έως 60% και φυσικά χωρίς προσωπικό. Και αν ρωτήσεις αυτούς που εκδίδουν τους νόμους για το προσωπικό που ασκούσε αυτές τις αρμοδιότητες πριν μεταφερθούν στους Δήμους που είναι ή τι κάνει, δεν θα λάβεις καμία απάντηση!

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αντιλαμβάνεστε ότι η πολιτεία λειτουργεί με καιροσκοπικό τρόπο και με τη λογική να πετάξει τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες μακριά από τον αμιγώς κρατικό μηχανισμό, αδιαφορώντας για το πως θα ασκηθούν. Άρα μόνο αρωγός δεν μπορεί να χαρακτηριστεί!

Το Αμύνταιο ως αυτοδιοικητική ενότητα ποια ειδικά προβλήματα αντιμετωπίζει.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της περιοχής μας είναι η ανεργία. Αν και αυτό το τελευταίο διάστημα ακούγεται κοινότυπο για μας έχει μία εντελώς διαφορετική σημασία. Στην υπόλοιπη Ελλάδα η μεγάλη ανεργία είναι φαινόμενο της μεγάλης οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, ενώ στον τόπο μας ζούμε την κρίση εδώ και χρόνια! Το μεγάλο πρόβλημα που δημιουργεί αυτά τα προβλήματα είναι πιστεύω η μονομερής ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, με την υπερδιόγκωση της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη που έχει κάνει ατροφικούς τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας.

Η προσπάθεια που κάνουμε είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας, κυρίως της αγροτικής παραγωγής και του εναλλακτικού τουρισμού. Στο λεκανοπέδιο Αμυνταίου παράγονται ιδιαίτερα ποιοτικά τοπικά προϊόντα, κυρίως λόγω του μικροκλίματος που δημιουργούν οι τέσσερις λίμνες και οι ορεινοί όγκοι της περιοχής. Εκτός από την ανάδειξη αυτών των προϊόντων, με αιχμή του δόρατος το κρασί Αμυνταίου, στόχο έχουμε την αξιοποίηση των ζεστών νερών από την παραγωγή ενέργειας για θερμοκηπιακές καλλιέργειες σε μεγάλη έκταση, έτσι ώστε να υπάρξει αγροτική παραγωγή με εξωστρεφή και εξαγωγικό χαρακτήρα.

Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει σημαντικές δράσεις για την προστασία των λιμνών μας, που είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού. Θεωρώ ότι στην περιοχή του Αμυνταίου υπάρχουν εξαιρετικές μονάδες (ξενώνες, εστιατόρια, παραγωγοί τοπικών προϊόντων, επιχειρήσεις διαχείρισης ελεύθερου χρόνου) που συνθέτουν πραγματικά ένα ιδιαίτερα ποιοτικό τουριστικό προϊόν, σε συνδυασμό με τον Αρκτούρο, τις λίμνες, τους ορεινούς όγκους και τα στοιχεία τοπικού πολιτισμού. Αφού έχουμε προχωρήσει σε σημαντικά βήματα για την αποτελεσματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, το επόμενο βήμα είναι η δικτύωση και η προβολή για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του τουριστικού μας προϊόντος.

Αυτός είναι ο βασικός μας σχεδιασμός για να αντιμετωπίσουμε, με αναπτυξιακές δράσεις, το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας και της μονομερούς ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας.

Ο Καλλικράτης, πρόσθεσε προβλήματα, επέλυσε τα προϋπάρχοντα…, θα μπορούσε να είναι καλύτερος;

Ο Καλλικράτης στον τόπο μου ενοποίησε διοικητικά έναν γεωγραφικό χώρο, που είναι γνωστός ως λεκανοπέδιο Αμυνταίου. Αυτό δεν είναι τόσο απλό, όσο ίσως ακούγεται! Η ενοποίηση αυτή δίνει τις δυνατότητες για ενιαίο και ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό σε όλους τους τομείς και θα μπορούσε να αποτελέσει επανάσταση για τη μελλοντική πορεία της περιοχής. Δηλαδή ένας γεωγραφικός χώρος που ανέκαθεν είχε κοινές αναφορές, αποκτά τη δυνατότητα ενιαίου σχεδιασμού για ολοκληρωμένη ανάπτυξη!

Δυστυχώς όμως ο Καλλικράτης, αν και ως χωροταξικό πλαίσιο δίνει μεγάλες δυνατότητες, ως θεσμικό εργαλείο είναι ελλιπέστατο και προβληματικό και ως οικονομικό πλαίσιο μας έχει κόψει τα φτερά.

Αφενός ο νόμος είναι ένα γονατογράφημα που χρειάστηκε εκατοντάδες προσθήκες, τροποποιήσεις και συμπληρώσεις για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε στοιχειωδώς και αφετέρου είναι η μοναδική μεγάλη διοικητική μεταρρύθμιση που δεν συνοδεύτηκε με οικονομικούς πόρους για να υποστηριχθούν οι μεγάλες αλλαγές. Αν και οι Δήμοι διαθέτουν τη βασική υποδομή για τη λειτουργία τους, με την πάροδο του χρόνου αυτή απαξιώνεται και τα οικονομικά μας δεν επιτρέπουν την ανανέωση και πολύ περισσότερο τον εμπλουτισμό και τη βελτίωσή της.

Σε κάθε περίπτωση ο Καλλικράτης ήταν μία μεγάλη αλλαγή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό διότι η συγκεκριμένη διοικητική μεταρρύθμιση ήταν μία λαμπρή ευκαιρία να αλλάξουν οι σχέσεις μεταξύ Κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως ακριβώς ισχύει στις Ευρωπαϊκές χώρες. Στο επίπεδο αυτό το Υπουργείο και η τότε Κυβέρνηση έδειξαν ατολμία και συγκεντρωτισμό, που θα πληρώνουμε για πολλά ακόμη χρόνια. Για παράδειγμα αφού προβλέφθηκε η μεταφορά τόσων αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έπρεπε να προβλεφθούν και οι αντίστοιχοι πόροι με τον μοναδικό αποτελεσματικό τρόπο: δυνατότητα απευθείας φορολόγησης από τους Δήμους με απευθείας μείωση της φορολογίας από το κεντρικό κράτος. Έπρεπε ήδη να έχει σπάσει αυτός ο γόρδιος δεσμός μεταξύ Κράτους και Αυτοδιοίκησης, που καθιστά την Αυτοδιοίκηση επαίτη, στον οποίο το Κράτος δίνει όποτε θέλει κάποια ψίχουλα που σε καμία περίπτωση δεν είναι αρκετά.

Τα οικονομικά μας πως είναι;

Όπως όλων των Δήμων. Σε κακά χάλια!

Ευτυχώς είμαστε από τους τυχερούς διότι κληρονομήσαμε λίγα χρέη σχετικά με άλλους δήμους, τα οποία μπορούμε να εξυπηρετήσουμε, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ευημερούμε. Οι μειώσεις των πόρων μας υπερβαίνουν το 55% μέσα στην τελευταία τριετία, ενώ οι υποχρεώσεις μας έχουν αυξηθεί. Αυτό τα λέει όλα και αποτελεί τη βόμβα όχι μόνο στα οράματα για τοπική ανάπτυξη, αλλά ακόμη και στη δυνατότητα για εξυπηρέτηση των απλούστερων καθημερινών αναγκών των πολιτών με κάποια πληρότητα.

Ξέρετε, οι πολίτες γνωρίζουν ότι έχουμε δεχτεί μεγάλο πλήγμα στα οικονομικά μας, αλλά από την άλλη πλευρά δεν το έχουν κατανοήσει πλήρως και απαιτούν καλύτερες υπηρεσίες στην καθαριότητα, την ύδρευση και αποχέτευση, τους κοινόχρηστους χώρους, τις δημοτικές υποδομές, αλλά και στα αναπτυξιακά ζητήματα με υποδομές που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Βεβαίως έχουν μεγάλο δίκιο και ο ρόλος μας είναι να κρατήσουμε όσο μπορούμε σε υψηλότερο επίπεδο τις παρεχόμενες υπηρεσίες μας, διότι από τη μια πλευρά οι πολίτες βλέπουν τα οικογενειακά τους εισοδήματα να μειώνονται δραστικά και από την άλλη πρέπει να κρατήσουμε τις δημόσιες υποδομές σε αποδεκτό σημείο για να μην υπάρξει πλήρης κατάρρευση. Ο ρόλος της αυτοδιοίκησης είναι ιδιαίτερα σημαντικός στον τομέα αυτό, καθώς πιστεύω ότι είναι το τελευταίο ανάχωμα, αφού ο αμιγώς κρατικός μηχανισμός είναι υπό κατάρρευση.

Βέβαια, υπάρχουν τομείς όπως είναι η κοινωνική πολιτική, στους οποίους οι ανάγκες έχουν αντικειμενικά αυξηθεί λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Στον τομέα αυτό ξεκινήσαμε κάποιες σημαντικές προσπάθειες για να στηρίξουμε με όποιους τρόπους μπορούμε τους πολίτες που έχουν ανάγκη για βοήθεια. Οι ανάγκες αυτές είναι σημαντικές και προσπαθούμε να τις καλύψουμε με τα πενιχρά οικονομικά του Δήμου, με αξιοποίηση χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και χορηγίες.

Από ευρωπαϊκά προγράμματα, ΕΣΠΑ κλπ. ποια είναι η απορρόφηση.

Από την αρχή της θητείας μας και με βάση το γεγονός ότι τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης επιδεινώνονται συνεχώς δώσαμε βαρύτητα στο ΕΣΠΑ και γενικώς τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Ήταν μία συνειδητή επιλογή να αποφύγουμε τη λαϊκίστικη πολιτική των έργων βιτρίνας και η προσπάθεια μας είχε κύριο στόχο τη διασφάλιση κονδυλίων του ΕΣΠΑ για την υλοποίηση των υποδομών που έχει ανάγκη ο τόπος μας.

Μετά από λιγότερα από δυόμισι χρόνια στο τιμόνι του Δήμου Αμυνταίου και ενώ «κληρονομήσαμε» μόνο ένα έργο ΕΣΠΑ από τις προηγούμενες διοικήσεις, σήμερα υλοποιούμε μία σειρά μεγάλων έργων υποδομής που υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ. Με τα έργα αυτά, που υλοποιούνται σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα και έχουν πολύ ικανοποιητικούς ρυθμούς, παρεμβαίνουμε αποτελεσματικά στην προστασία του περιβάλλοντος από αστικά λύματα, επιλύουμε χρόνια προβλήματα ύδρευσης και αποχέτευσης των οικισμών μας, δημιουργούμε οδικές υποδομές, ολοκληρώνουμε τις υποδομές τηλεθέρμανσης στους οικισμούς που λειτουργεί και θέτουμε σημαντικές βάσεις για τη βελτίωση της καθημερινότητας αλλά και την αναπτυξιακή πορεία του τόπου.

Με τα έργα αυτά ο Δήμος Αμυνταίου βρίσκεται στις πρώτες θέσεις αξιοποίησης κονδυλίων του ΕΣΠΑ αναλογικά με τον πληθυσμό του!

Ταυτόχρονα, έχουμε ξεκινήσει το σχεδιασμό για την επόμενη προγραμματική περίοδο, όπου στόχος μας είναι να υλοποιήσουμε ένα μεγάλο όραμα, την τηλεθέρμανση με συστήματα βιομάζας όλων των οικισμών του Δήμου Αμυνταίου. Το τεράστιο αυτό έργο, που στηρίζεται και από το Σύμφωνο των Δημάρχων, θα μειώσει το κόστος διαβίωσης των κατοίκων. Παράλληλα θα λειτουργήσει αναπτυξιακά, καθώς σε συνέργεια και με άλλες δράσεις που σχεδιάζουμε θα μπορέσει να λειτουργήσει για την προσέλκυση επενδύσεων στην περιοχή.