Η ώρα των δημοτικών εκλογών στο Κοσσυφοπέδιο

Την ανησυχία του για τις επικείμενες δημοτικές εκλογές στο Κοσσυφοπέδιο το Νοέμβριο εξέφρασε ο Αλεξάντερ Βούλιν, ο Σέρβος υπουργός αρμόδιος για το Κοσσυφοπέδιο ο οποίος επισκέφθηκε την Αθήνα αυτή την εβδομάδα. Οι εκλογές αυτές έχουν μια σημαντική ιδιαιτερότητα: είναι οι πρώτες στις οποίες το Βελιγράδι προτρέπει τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου να συμμετάσχουν.

«Καλούμε

όλους τους Σέρβους να πάνε να ψηφίσουν. Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος. Οι Σέρβοι πρέπει να εκλέξουν τους ανθρώπους που εμπιστεύονται», είπε ο κ. Βούλιν σε ομιλία του στην Αθήνα, την οποία διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ με θέμα το Κοσσυφοπέδιο και την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας. Ο σέρβος υπουργός εξέφρασε παράλληλα έντονη ανησυχία επειδή την Πέμπτη το πρωί άγνωστοι άνοιξαν πυρ εναντίον οχημάτων της Eulex, της αστυνομίας της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο, σκοτώνοντας έναν αξιωματικό.

Οι τοπικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου είναι οι πρώτες που διοργανώνονται μετά την ιστορική συμφωνία ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα που υπογράφηκε τον Απρίλιο ανοίγοντας τον δρόμο για την ομαλοποίηση των σχέσεων _ και για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Σερβίας με την ΕΕ που θα ξεκινήσουν τον Ιανουάριο. Η δολοφονία, που σημειώθηκε στο βόρειο Κόσοβο, όπου πλειοψηφούν οι Σέρβοι, «αποτελεί μεγάλο πλήγμα κατά της προσπάθειας σταθεροποίησης. Οποιος τη διέπραξε είναι εχθρός των Σέρβων», είπε ο κ. Βούλιν. «Πρέπει όλοι να κάνουμε το παν για να ηρεμήσουν τα πνεύματα εν όψει των εκλογών».

«Πολλοί και από τις δύο πλευρές αντιτίθενται στη συμφωνία. Οι Σέρβοι αποκαλούν “προδότες” όσους την εγκρίνουν, οι Αλβανοί την θεωρούν περιττή “γιατί ήδη έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο περισσότερες από 100 χώρες”. Αυτοί που κυρίως επιθυμούν να διατηρηθεί το στάτους κβο και να μην ομαλοποιηθεί η κατάσταση είναι όσοι ανήκουν στο οργανωμένο έγκλημα και από τις δυο πλευρές».

Ενδεικτικό του πόσο έχει αλλάξει η κατάσταση στη Σερβία είναι ο μετριοπαθής τόνος του κ. Βούλιν. Αν και προέρχεται από «μιλοσεβιτσικό» κόμμα και ανήκει σε μια κυβέρνηση πρώην εθνικιστών που έκαναν φιλοευρωπαϊκή στροφή, στην ομιλία του τόνισε «δεν μπορούμε να αναζητάμε στο παρελθόν λύσεις για το παρόν και το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου». Για τους Σέρβους το Κοσσυφοπέδιο είναι το λίκνο του πολιτισμού τους αλλά η προσήλωση στο παρελθόν τους είχε απομακρύνει από την Ευρώπη.

Ο κ. Βούλιν παραδέχεται ότι παρά τη συμφωνία, οι εθνοτικές εντάσεις συνεχίζουν να υπάρχουν στο Κόσοβο. Σέρβοι και Αλβανοί ζουν σε ομοιογενείς θύλακες και «όταν περνούν τα όρια του θυλάκου τους, δεν μπορούν να βρουν δουλειά. Το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα για τους Σέρβους είναι η ασφάλεια. Από τους 230.000 εσωτερικά εκτοπισμένους _ όπως αποκαλούμε όσους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στην κεντρική Σερβία _ γύρω στους 21.000 προσπάθησαν να επιστρέψουν στο Κόσοβο και μόνο οι 4.000 παρέμειναν τελικά. Ακόμη δεν έχουμε πετύχει σε αυτό τον τομέα».

Εξηγεί ότι η συμφωνία του Απριλίου _ στην οποία Σερβία και Κοσσυφοπέδιο αποφάσισαν να μην μπλοκάρουν ο ένας την ευρωπαϊκή πορεία του άλλου _ πρέπει να συμπληρωθεί με επόμενες συμφωνίες για τις περιουσίες, την πολιτιστική κληρονομιά κ.ά. και βεβαίως να καταλήξει στην τελική συμφωνία την οποία το Βελιγράδι επιθυμεί ουδέτερη χωρίς αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου.

Λιγότερο από ενάμιση μήνα πριν από τις τοπικές εκλογές στο Κοσσυφοπέδιο, ο σέρβος υπουργός προειδοποιεί ότι αν «επικρατήσουν οι τρομοκράτες», όπως αποκαλεί εκείνους που σκότωσαν τον αξιωματικό της Eulex την Πέμπτη, «ή αν κατορθώσουν να τρομάξουν τον κόσμο για να μην πάει να ψηφίσει, θα προκληθεί αποσταθεροποίηση».

Σε ερώτηση πώς θα αντιδρούσε το Βελιγράδι αν η Ελλάδα αναγνώριζε το Κοσσυφοπέδιο, ο κ. Βούλιν απάντησε ότι θα ήταν αντιπαραγωγικό να συμβεί κάτι τέτοιο ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Σέρβους και Κοσοβάρους, «Οποιαδήποτε αλλαγή υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς θα δυσχεράνει τη διαδικασία. Υπάρχει ο κίνδυνος ορισμένοι στην Πρίστινα να πουν: “Δεν χρειαζόμαστε τις διαπραγματεύσεις”».