Σαν σήμερα η αρχή του τέλους για τον ελληνισμό της Πόλης

Οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ήταν αρκετά τεταμένες.

Η Άγκυρα στις διπλωματικές συνομιλίες για το “Κυπριακό”, χρησιμοποιεί τους ελληνορθόδοξους της Πόλης ως διαπραγματευτικό μέσο. Πρώτα, όμως, έχει “παθιάσει” τον τουρκοκυπριακό λαό ενάντια στην “αυτοδιάθεση” της Κύπρου και ως εκ τούτου στην ένωση του πληθυσμού -στην πλειονότητα ελληνοκυπριακού- με την Ελλάδα.

Στην

Κωνσταντινούπολη σε γενικές γραμμές οι σχέσεις Τούρκων και Ρωμιών είναι καλές. Όμως, σε ένα σεβαστό μέρος του τουρκικού πληθυσμού, υποβόσκει το αγαστό μίσος κατά των ελληνορθόδοξων.

Το ψέμα που πυροδότησε την αρχή του τέλους

Την 5η Σεπτεμβρίου του 1955, ένα μασούρι δυναμίτιδας εκρήγνυται στον κήπο του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη, το οίκημα που συνδέεται με την πατρογονική εστία του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, σπάζοντας μερικά τζάμια.

Λίγοι, όμως, ξέρουν ότι η έκρηξη προήλθε από ενέργεια Τούρκου πράκτορα. Η μετέπειτα αστυνομική έρευνα αποκαλύπτει ότι ο άνθρωπος που τοποθέτησε τη δυναμίτιδα στον κήπο του προξενείου, είναι ο κλητήρας του, ο Χασάν Μεχμέτογλου και έδρασε κατόπιν εντολής στου Τούρκου φοιτητή, Οκτάι Εγκίν, του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.Η τουρκική κυβέρνηση που ξέρει μία μία τις κινήσεις αυτές, αφού εκείνη κρύβεται πίσω από όλα αυτά, προπαγανδίζει μέσω του Τύπου “την καταστροφή του σπιτιού του Κεμάλ”.

Το κλίμα ήταν τεταμένο από πριν. Η κυβέρνηση Μεντερές χρησιμοποιεί τον τουρκικό λαό, οργανώνοντας πολιτικές συγκεντρώσεις με κεντρικά συνθήματα “εδώ είναι Τουρκία και μιλάμε τουρκικά” και “ένωση της Κύπρου με την Τουρκία”. “Οι Τούρκοι αδελφοί μας, στην Κύπρο, δεν περνάνε καλά”, έλεγαν οι Τούρκοι Κωνσταντινουπολίτες. Μάλιστα, σε χώρους που υπάρχουν άνθρωποι και από τις δύο πλευρές, όπως πανεπιστήμια, καφενεία κλπ, το καζάνι βράζει.

Ταυτόχρονα επανδρώνει φορτηγά από επαρχίες της Τουρκίας με φανατισμένους εθνικιστές, οι οποίοι είναι οπλισμένοι με λοστούς και ρόπαλα, τους οποίους μεταφέρει με άκρα μυστικότητα στην Πόλη. Εκεί το πλήθος είναι ήδη εξαγριωμένο από το ψέμα που εν μία νυκτί μετατράπηκε σε αλήθεια για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Άγκυρας.

Ο τραγικός απολογισμός εκείνης της νύχτας είναι καταστήματα, σπίτια, εκκλησίες, σχολεία, περιουσίες, ζωές, όλα έγιναν στάχτη. Το μανιασμένο συνονθύλευμα χυμάει στους ρωμαίικους μαχαλάδες και χτυπάει καταστηματάρχες και νοικοκυραίους τσαλαπατώντας και κλέβοντας εμπορεύματα. Στη συνέχεια, πυρπολούν τις περιουσίες των ορθόδοξων. Οι συνοικίες που δέχθηκαν τα μεγαλύτερα πλήγματα είναι εκείνες των Πέρα, Φανάρι και Ταταύλα. Από την οργή του πλήθους δε γλιτώνουν ούτε οι Αρμένιοι, ούτε οι Εβραίοι.

Τα επίσημα στοιχεία για τα τραγικά γεγονότα εκείνης της νύχτας ήταν : Τριάντα νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, 200 επισήμως βιασθείσες και βιασθέντες και επιπλέον κατεστραμμένα 4.384 καταστήματα και εργαστήρια, 1.004 σπίτια, 110 εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία, 21 εργοστάσια, 11 κλινικές, 12 ξενοδοχεία, 27 φαρμακεία, 71 εκκλησιές, 26 σχολεία, δύο νεκροταφεία, οι πατριαρχικοί τάφοι στη Μονή Βαλουκλή, διάφορα κοινοτικά κέντρα, ρωμαίικες λέσχες και άλλα.

Αξίζει να σημειωθεί πως υπήρχε και αρκετό μέρος των Τούρκων, εκείνη την αποφράδα νύχτα, είχε προφυλάξει Ρωμιούς και άλλους κατατρεγμένους, κρύβοντάς τους στα σπίτια τους.

Η νύχτα των Σεπτεμβριανών του ΄55 στην Κωνσταντινούπολη, χαρακτηρίσθηκε ως “η αρχή του τέλους” για τον ελληνισμό της πόλης και κατέλαβε τη δική της σελίδα στην ιστορία της επί δεκαετίες διωκόμενης Ρωμιοσύνης από τα χώματα της απέναντι όχθης του Αιγαίου.

Εκείνη η νύχτα, είναι ακόμα ένα τρανό παράδειγμα της χειραγώγησης των μαζών από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και από τον Τύπο, που στόχο έχουν να πλήξουν τις σχέσεις ανάμεσα στους λαούς και να εξυπηρετήσουν τα -ιμπεριαλιστικά- συμφέροντά τους, όπως για παράδειγμα η στρατιωτική κατοχή στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.