Ανοίγει (σταδιακά) η στρόφιγγα των τραπεζών για δάνεια

Την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης κατά το τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς προβλέπουν οι τράπεζες μετά από τρία χρόνια σημαντικής μείωσης των χορηγήσεων στην οικονομία. Την Πέμπτη ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Αλέξανδρος Τουρκολιάς, μιλώντας σε εκδήλωση της τράπεζας, δήλωσε ότι για το 2014 η τράπεζα

έχει δεσμεύσει ρευστότητα ύψους 3 δισ. ευρώ την οποία θα διαθέσει για την χρηματοδότηση υγιών επιχειρήσεων.

Από τα τέλη του 2010, όταν τα υπόλοιπα δανείων στον ιδιωτικό τομέα είχαν διαμορφωθεί στα 257,5 δισ. ευρώ, το υπόλοιπο δανείων μειώθηκε κατά 40 δισ. ευρώ ή σε ποσοστό 15,5%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στο τέλος Δεκεμβρίου το υπόλοιπο δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά διαμορφώθηκε στα 217,5 δισ. ευρώ. Στην τριετία 2010 – 2013 τα δάνεια προς ιδιώτες μειώθηκαν κατά 20 δισ. ευρώ ή 16,3% ενώ τα δάνεια προς επιχειρήσεις μειώθηκαν κατά 17 δισ. ευρώ ή σε ποσοστό κατά 14,7%. Το 2011 τα υπόλοιπα δανείων υποχώρησαν κατά 3,6%, το 2012 ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης σημείωσε ζημιά κατά 9% ενώ το 2013 τα υπόλοιπα των δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα μειώθηκαν κατά περίπου 4%.

Στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι το τελευταίο τρίμηνο της εφετινής χρονιάς, και υπό την προϋπόθεση ότι θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας, θα δούμε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης. Όπως σημειώνουν το πρώτο εξάμηνο οι χορηγήσεις δανείων θα συνεχίσουν να κινούνται με αρνητικό ρυθμό, το τρίτο τρίμηνο θα υπάρξει σταθεροποίηση και το τελευταίο τρίμηνο του 2014 θα καταγραφεί μικρή αύξηση στις χορηγήσεις δανείων. Σε ετήσια βάση εκτιμούν ότι ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης θα διαμορφωθεί κοντά στο -1,5% ενώ δεν αποκλείουν ακόμα καλύτερη εικόνα εφόσον η οικονομία επιστρέψει σε αναπτυξιακή πορεία ταχύτερα.

Υπογραμμίζουν ότι τα θετικά μακροικονομικά και μικροοικονομικά στοιχεία ενισχύουν το σενάριο για ταχύτερη επιστροφή της οικονομίας σε ανοδική τροχιά την φετινή χρονιά ωστόσο σημειώνουν ότι προϋπόθεση για να επιβεβαιωθεί η εκτίμηση αυτή είναι να διατηρηθεί η πολιτική σταθερότητα.

Υπενθυμίζεται ότι το ΔΝΤ προβλέπει την επιστροφή της οικονομίας σε θετική πορεία το 2014 με μικρή ενίσχυση του ΑΕΠ κατά 0,6%, την επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 2,95% το 2015 και ακόμα ισχυρότερη μεγέθυνση, της τάξης του 3,74%, της οικονομίας του 2016.

Καθοριστικό στοιχείο για την ομαλοποίηση της ρευστότητας στις τράπεζες είναι η εξέλιξη των καταθέσεων, στοιχείο που επίσης συνδέεται με την εξέλιξη της οικονομίας και την πολιτική κατάσταση. Αν και οι εκροές καταθέσεων έχουν ανακοπεί η σημερινή κατάσταση ρευστότητας απέχει ακόμα πάρα πολύ από το χαρακτηριστεί ως ικανοποιητική. Οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί μόλις κατά 15 δισ. ευρώ από το ναδίρ του Ιουνίου του 2012 όταν η διπλή εκλογική αναμέτρηση οδήγησε τις καταθέσεις στα 150,58 δισ. ευρώ (το χαμηλότερο επίπεδο από το 2005) ωστόσο παραμένουν καθηλωμένες, κατά 75 δις. ευρώ χαμηλότερα, από τα προ κρίσης επίπεδα. Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος του 2009 οι καταθέσεις νοικοκυριών – επιχειρήσεων είχαν διαμορφωθεί στα 237,5 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τις τράπεζες για να δούμε ουσιαστικής βελτίωση της κατάστασης ρευστότητας, η οποία θα μπορέσει να μεταδοθεί και στην πραγματική οικονομία, θα πρέπει να σημειωθεί σημαντική ενίσχυση της καταθετικής βάσης. Σε πρόσφατη ανάλυσή της η JP Morgan εκτίμησε ότι τα επόμενα χρόνια οι καταθέσεις θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 30 δισ. ευρώ.