Το μυστήριο της Κέρου λύνουν σε ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ COSMOTE TV και National Geographic

Κέρος, Κάρος, Κέρεια ή Κερία όπως ήταν γνωστή στην Αρχαιότητα: Το νησί των Κυκλάδων με το τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον που απ’ το 1968 και μετά είναι ακατοίκητο. Πολλοί έχουν προσπαθήσει να λύσουν το μυστήριο της Κέρου, όμως, κανείς δεν τα έχει καταφέρει τόσο καλά όσο οι άνθρωποι πίσω απ’ το νέο, συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ της COSMOTE TV και του National Geographic.

Η

πρώτη συμπαραγωγή COSMOTE TV και National Geographic παρουσιάζεται τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2020, στις 22.00 στο COSMOTE HISTORY HD. Μετά την προβολή του στο κανάλι, το ντοκιμαντέρ θα είναι διαθέσιμο on demand στην υπηρεσία COSMOTE TV Plus.

Πρόταση 3D απεικόνισης του οικισμού στη νησίδα Δασκαλιό

Το ντοκιμαντέρ «Κέρος: Το μυστήριο των σπασμένων ειδωλίων» έχει στόχο να αναδείξει τα αρχαιολογικά ευρήματα της Κέρου και τελικά ν’ αποκαλύψει εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον αρχαίο πολιτισμό της περιοχής.

Ένα αρχαιολογικό ταξίδι αναζήτησης της γέννησης του πολιτισμού

Πριν από 60 χρόνια, ένα επικό ταξίδι εξερεύνησης ξεκίνησε στην καρδιά του Αιγαίου, με σκοπό να αποκαλύψει ένα μυστήριο 4.500 ετών. Με τη βοήθεια υψηλής τεχνολογίας και μίας ομάδας επιστημόνων, το ντοκιμαντέρ «ΚΕΡΟΣ: ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΠΑΣΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΛΙΩΝ», μας μεταφέρει στο νησί της Κέρου για να ανακαλύψουμε πώς ο συγκεκριμένος τόπος αποτέλεσε τη γενέτειρα ενός νέου τρόπου ζωής.

Βασισμένο στην αρχαιολογική έρευνα και τα ευρήματα του Cambridge Keros Project, το ντοκιμαντέρ για το μυστήριο της Κέρου, με παρουσιαστή τον αρχαιολόγο Δρ. Κώστα Πασχαλίδη, μας μεταφέρει στην Κέρο, όπου η ανακάλυψη εκατοντάδων σπασμένων, μαρμάρινων ειδωλίων αποτελεί αντικείμενο πολυετούς επιστημονικής μελέτης, αλλά και την αρχή ενός μεγάλου μυστηρίου. Ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο, θα δούμε πώς το μικρό νησί Δασκαλιό, που στο παρελθόν συνδεόταν χερσαία με την Κέρο, εκτιμάται ότι αποτελεί έναν από τους πιο εξελιγμένους οικισμούς της πρώιμης Εποχής του Χαλκού.

Μεταλλουργικά ευρήματα από τη νησίδα Δασκαλιό

Στο αρχαιολογικό ταξίδι, συμμετέχουν o Καθηγητής Colin Renfrew, ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους παγκοσμίως, συνδιευθυντής του Cambridge Keros Project και National Geographic Explorer, ο Δρ. Michael Boyd, αρχαιολόγος και συνδιευθυντής του Cambridge Keros Project, η Δρ. Εύη Μαργαρίτη, επίκουρη καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Κύπρου και υποδιευθύντρια του Cambridge Keros Project και ο Δρ. Γεώργιος Αρτόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου.

Το μυστήριο της Κέρου ξεκίνησε να “λύνεται” στην παρουσίαση του ντοκιμαντέρ

Την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου, σε μια εντυπωσιακή διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η COSMOTE TV, παρουσιάστηκαν μερικά πρώτα στοιχεία για τα όσα θα παρακολουθήσουμε στο ντοκιμαντέρ για το μυστήριο της Κέρου.

Φυσικά, οι πρωταγωνιστές της εκδήλωσης ήταν οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην έρευνα, στις αρχαιολογικές ανασκαφές και μελέτησαν τα αρχαία ευρήματα.

Από αριστερά: Βασίλης Ηλιόπουλος, Country Manager, The Walt Disney Company Greece, Δρ. Εύη Μαργαρίτη, Δρ. Κώστας Πασχαλίδης, Δρ. Michael Boyd, ο δημοσιογράφος και συντονιστής της ψηφιακής ενημερωτικής συνάντησης Χρίστος Βασιλόπουλος, Δημήτρης Μιχαλάκης, Executive Director, COSMOTE TV

Η επιστημονική ομάδα συμμετείχε στην παρουσίαση του ντοκιμαντέρ και μίλησε για τη σπουδαιότητα της ανασκαφικής έρευνας στην Κέρο, σε παγκόσμια κλίμακα.

Στην παρουσίαση έλαβαν μέρος:

Ο καθηγητής Colin Renfrew, Συνδιευθυντής του Campbridge Keros Project, National Geographic ExplorerΔρ. Michael Boyd, Αρχαιολόγος, Συνδιευθυντής του Campbridge Keros ProjectΔρ. Εύη Μαργαρίτη, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Κύπρου, Υποδιευθύντρια του Campbridge Keros ProjectΔρ. Γιώργος Αρτόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής στο Ινστιτούτο ΚύπρουΔρ. Κώστας Πασχαλίδης, Αρχαιολόγος, παρουσιαστής – αφηγητής του ντοκιμαντέρ

Παρόντες στην διαδικτυακή παρουσίαση του ντοκιμαντέρ ήταν επίσης ο κ. Δημήτρης Μιχαλάκης, Executive Director της COSMOTE TV, και ο κ. Βασίλης Ηλιόπουλος, Country Manager της The Walt Disney Company Greece.

Ο Καθηγητής Colin Renfrew, ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους παγκοσμίως, συνδιευθυντής του Cambridge Keros Project και National Geographic Explorer, αναφέρθηκε στην εμπειρία του να επισκέπτεται την Κέρο το 1963, τις πρώτες του εντυπώσεις και τις τελετές σπασίματος των ειδωλίων.

Αντικρύσαμε μια καταστροφή. Είχα την εντύπωση ότι οι αρχαιοκάπηλοι είχαν καταστρέψει το σημείο. Βρήκα πολλά σπασμένα αγγεία, πήλινα και μαρμάρινα και επίσης, πολλά σπασμένα ειδώλια. Φαινόταν σαν να είχε συμβεί μια μεγάλη καταστροφή. Μόνο αργότερα, καταλάβαμε ότι ήταν οι Πρωτοκυκλαδικοί Κυκλαδίτες που είχαν σπάσει αυτά τα ειδώλια και τα αγγεία. Μας ήταν ξεκάθαρο όταν προχωρήσαμε περαιτέρω την έρευνά μας, ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούσαν αυτά τα αγαλματίδια στα διαφορετικά χωριά, την 3η χιλιετία π.Χ., συμμετείχαν στην πραγματικότητα σε τελετές θρυμματισμού/σπασίματος. Με την ολοκλήρωση των τελετών, μετέφεραν τα σπασμένα αγαλματίδια στην Κέρο, μαζί με σπασμένα ειδώλια, κεραμικά και μαρμάρινα αγγεία και τα «άφηναν» εκεί, ως ένα τελετουργικό κατάθεσης/προσφοράς.

Απ’ την πλευρά του, ο Δρ. Michael Boyd, αρχαιολόγος και συνδιευθυντής του Cambridge Keros Project, αναφέρθηκε στην αναγνώριση της ανασκαφής στην Κέρο ως μιας από τις 10 σημαντικότερες ανασκαφές στον πλανήτη, το επόμενο κεφάλαιο στις ανασκαφικές έρευνες, καθώς και στις τεχνολογίες & τα νέα μέσα που χρησιμοποιούνται στην ανασκαφή.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι με αυτή τη διάκριση. Έχουμε εργαστεί στο σημείο τις τελευταίες δύο δεκαετίες και έχουμε αντιληφθεί τη σημασία του, τόσο για την Ελλάδα κατά την 3η χιλιετία π.Χ., όσο και για την Ευρώπη την ίδια περίοδο. Και αυτό γιατί κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, παρατηρούνται πολλές αλλαγές στην κοινωνική δομή. Με την Κέρο, παρουσιάζεται μπροστά στα μάτια μας ένα από τα καλύτερα παραδείγματα, μέσω του οποίου, μπορούμε να αντιληφθούμε ποιες ήταν αυτές οι αλλαγές, πώς ακριβώς διευρύνονταν οι ορίζοντες των ανθρώπων, πώς δημιουργούσαν δίκτυα, τα οποία αναπτύσσονταν πέρα από τα γνωστά όρια. Αυτό είναι ίσως το πιο συναρπαστικό σημείο της μελέτης μας στην Κέρο. Επενδύσαμε πολύ σε νέα τεχνολογία και συνεργασίες με εξειδικευμένους επιστήμονες, που συμμετείχαν μαζί μας στην ανασκαφή. Η ανασκαφή έχει αλλάξει πολύ κατά τη διάρκεια των χρόνων και έχει μετατραπεί σε μια υψηλής επιστημονικής και τεχνολογικής σημασίας άσκηση. Έχουμε συνεργαστεί με πολλούς ειδικούς επιστήμονες για να διαμορφώσουμε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα καταγραφής. Όλοι οι εμπειρογνώμονες έχουν πρόσβαση στην ίδια βάση δεδομένων και έτσι η πληροφορία συγκεντρώνεται σε ένα σημείο. Αυτό κάνει τη διαφορά, στο πόσο γρήγορα μπορούμε να αντιληφθούμε και να ερμηνεύσουμε τα ευρήματά μας και παράλληλα να προχωρήσουμε σε δημοσιεύσεις, που θεωρούμε ότι είναι και το πιο σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας.

Ο Δρ. Κώστας Πασχαλίδης με τον Δρ. Michael Boyd στη νησίδα Δασκαλιό.

Η Δρ. Εύη Μαργαρίτη, επίκουρη καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Κύπρου και υποδιευθύντρια του Cambridge Keros Project, μίλησε για την μελέτη των αρχαίων σπόρων και πόσα μας έχει αποκαλύψει για το πώς ζούσαν οι άνθρωποι της Κέρου.

Μπορούμε να πούμε πολλά για την καθημερινή ζωή στο Δασκαλιό. Όσον αφορά στις αγροτικές ασχολίες, υπήρχαν αρκετές δυσκολίες, δεν ήταν καθόλου εύκολο να ζει κανείς εκεί και να καλλιεργεί. Τα σπίτια στο Δασκαλιό δεν ήταν τα χαρακτηριστικά σπίτια με την οικοσκευή, τα εργαλεία για την επεξεργασία των δημητριακών κλπ. Οι άνθρωποι εκεί έκαναν κάτι άλλο. Νομίζουμε ότι επικεντρώνονταν στη μεταλλουργία και οι αγροτικές ασχολίες ήταν δευτερεύουσες. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι έφερναν την τροφή από αλλού.

Θέα της νησίδας Δασκαλιό, από την αρχαιολογική τοποθεσία Κάβος, στην Κέρο. Η νήσος Κέρος και η νησίδα Δασκαλιό είναι κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι και υπάγονται στην αρμοδιότητα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.

Ο αρχαιολόγος Δρ. Κώστας Πασχαλίδης και παρουσιαστής του ντοκιμαντέρ, απαντώντας σε ερώτηση του iPop.gr σχετικά με το τι του προκάλεσε τη μεγαλύτερη εντύπωση στο ταξίδι στις ανασκαφές της Κέρου, είπε:

Ένας τυπικός αρχαιολόγος θα μιλούσε για ένα εύρημα και ενδεχομένως για την τέχνη που έχει επάνω. Η δική μου εντύπωση όμως και ο θαυμασμός σε αυτά που είδα είναι ότι πρόκειται για ένα σύνολο δύο αρχαιολογικών θέσεων στις οποίες υπάρχουν δύο διαφορετικές λειτουργίες και δύο διαφορετικά χρονικά: ένα ιερό της 3ης χιλιετίας και απέναντι ένας οικισμός, ο οποίος φαίνεται να ήταν το κέντρο της καινοτομίας της μεταλλουργίας της εποχής, κάτι το οποίο τόσο συγκεντρωμένο και τόσο μαζικό εγώ δεν το έχω υπόψη μου ξανά. Αυτά τα δύο απομένει στην έρευνα των επομένων ετών κάπως να συνδεθούν με ένα χρονικό και με ένα αφήγημα που το ένα να υποστηρίζει το άλλο ή κάπως να εξηγεί το άλλο. Αυτό που ως προϊστορικός αρχαιολόγος δεν περίμενα να δω είναι στην 3η χιλιετία ένα οικισμό να έχει χτιστεί με κεντρικό town planning από την αρχή, με επιλογή υλικού εντελώς διαφορετικού και εντελώς κοστοβόρου για εκείνη την εποχή, προκειμένου να δημιουργήσει την υπεραξία και την οπτική, την αισθητική και τη διαφορά για να ενσωματώσει καινοτόμο μεταλλουργική δραστηριότητα και απέναντι να βρίσκεται ένα ιερό χωρίς προηγούμενο. Όλο αυτό είναι το ξεκίνημα ενός μυστηρίου και δεν είναι η λύση του.

Ο Καθηγητής Colin Renfrew με το Δρ. Κώστα Πασχαλίδη την αρχαιολογική τοποθεσία Κάβος, στην Κέρο με φόντο τη νησίδα Δασκαλιό.Ο Δρ. Κώστας Πασχαλίδης στην αρχαιολογική τοποθεσία Κάβος, στην Κέρο, με φόντο τη νησίδα Δασκαλιό.

Ο Δρ. Γεώργιος Αρτόπουλος, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου, εξήγησε το πόσο περίπλοκη ήταν η αρχιτεκτονική στη συγκεκριμένη τοποθεσία, αλλά και την ιστορική της σημασία.

Πράγματι η αρχιτεκτονική των κτιρίων θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχει κάποια σχέση με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική στις Κυκλάδες, κυρίως λόγω του υλικού που είναι η πέτρα, όσον αφορά στα δομικά στοιχεία, όπως η οροφή, ή τα μικρά ανοίγματα γιατί δεν έπρεπε να μπαίνει πολύ αέρας, οπότε όλα αυτά τα στοιχεία είναι κοινά. Επίσης, οι πολύ στενές διαδρομές σε πλάτος ανάμεσα στα κτίσματα του οικισμού.

Μελέτη μαρμάρινου ειδωλίου, μέρος της συλλογής του Harvard Art Museum.

Στη συνέχεια, ο Δημήτρης Μιχαλάκης, Executive Director, COSMOTE TV, αναφέρθηκε στη στήριξη του Ομίλου ΟΤΕ στο ερευνητικό έργο στην Κέρο και το Δασκαλιό και την πρώτη διεθνή συμπαραγωγή της COSMOTE TV με το National Geographic.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα της ανασκαφής στην Κέρο και το Δασκαλιό θεωρούνται παγκόσμιας σπουδαιότητας. Μάλιστα, ο Όμιλος ΟΤΕ έχει στηρίξει το έργο των ερευνών στην περιοχή, προσφέροντας τηλεπικοινωνιακή κάλυψη και τεχνολογικές υποδομές στην αρχαιολογική ομάδα. Είμαστε περήφανοι που παρουσιάζουμε την ιστορία της Κέρου στο ελληνικό αλλά και τα διεθνή κοινά, μέσα από τα δίκτυα της COSMOTE TV και του National Geographic. Το ντοκιμαντέρ αυτό αποτελεί την πρώτη μας διεθνή συμπαραγωγή, μετά από πολλές παραγωγές υψηλού επιπέδου για το COSMOTE HISTORY, που έχουν ως επίκεντρο την Ελλάδα και τον πολιτισμό μας.

Ο Βασίλης Ηλιόπουλος, Country Manager, The Walt Disney Company Greece, μίλησε για όσα δεν ξέρουμε, δηλαδή για την προετοιμασία του ντοκιμαντέρ και τη συνεργασία με την COSMOTE TV.

Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα 2 – 4 μηνών και επικεντρωθήκαμε στον χώρο της Κέρου και του Δασκαλιού, αλλά η προεργασία είχε γίνει αρκετό χρονικό διάστημα πριν. Δουλέψαμε ένα πλάνο από νωρίς με την COSMOTE TV, υπήρχε πρόθεση να δούμε κάτι για τον ελληνικό χώρο. Συνολικά θα έλεγα ότι η όλη διαδικασία, η επεξεργασία σεναρίου, η κινηματογράφηση, μέχρι και το τελικό παραδοτέο υλικό κράτησε γύρω στους 12 μήνες.

Μην ξεχαστείτε, 5 Οκτώβρη ανακαλύπτουμε το μυστήριο της Κέρου στην COSMOTE TV!

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Πηγή φωτογραφιών: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (Ν.3028/2002). Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού – Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων.

Το άρθρο Το μυστήριο της Κέρου λύνουν σε ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ COSMOTE TV και National Geographic εμφανίζεται στο iPop.