«ἐρᾶν-Βυζαντινά αμαρτήματα»: γράφει ο Γιάννης Καλπούζος
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα
ἐρᾶν-Βυζαντινά αμαρτήματα
Το κόσκινο με το οποίο κοσκινίζεις το καλό και το κακό δεν το έφτιαξες μονάχος σου.
Συμβαίνει ορισμένες φορές τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται ένα βιβλίο να μένουν στη σκιά της μυθοπλασίας, να τα εκτοπίζει η ένταση του μύθου. Γι’ αυτό επέλεξα να παραθέσω λίγα λόγια για δύο από τα πολλά θέματα που πραγματεύεται το νέο μου μυθιστόρημα με τίτλο «ἐρᾶν» και υπότιτλο «Βυζαντινά αμαρτήματα».
Ασχολείται το «ἐρᾶν» με τις πολλές πτυχές της ήττας. Η πιο δεινή ήττα που υφιστάμεθα, αφανίζει τις υπόλοιπες.
Η ήττα που μεταβολίζεται σε γνώση και αφορμή για επανεξέταση των πεπραγμένων μας και νέα σχεδίαση της περαιτέρω πορείας μας, μαζί με τον έρωτα και το χρέος ν’ αγαπήσουμε και ν’ αφιερωθούμε σε έναν σκοπό, είναι τα μόνα που μπορούν να μας δώσουν τη δύναμη να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας και να ζητήσουμε μετά συγχώρεση από τους άλλους.
Το δεύτερο θέμα είναι η εικόνα μας, η οποία βρίσκεται στο προσκήνιο της θεματολογίας. Ένα ζήτημα πολυσχιδές, λαβυρινθώδες και κεφαλαιώδες. Η εικόνα με την έννοια της μορφής και η εικόνα με την έννοια της άποψης που έχουμε γενικότερα για τον εαυτό μας.
Όσα λέγονται στο μυθιστόρημα για την εικόνα μας, απηχούν και στο σήμερα. Με πόση φροντίδα ασχολούμαστε με την εμφάνισή μας και τον καλλωπισμό μας; Πόση προσπάθεια καταναλώνουμε για να καθυστερήσουμε την αναπόφευκτη φθορά; Όταν, μάλιστα, την ίδια στιγμή άλλοι πεθαίνουν απ’ την πείνα ή βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου ή ταλανίζονται από μύρια κακά; Κι όταν έρθει η φθορά, εξαιτίας του αμείλικτου χρόνου, καταστρεφόμαστε μέσα μας;
Ζούμε στις μέρες μας υπό το καθεστώς της κυριαρχίας της διαφήμισης και των μέσων πληροφορίας. Το μοντέλο ζωής που προάγουν εστιάζεται στη δημιουργία επίπλαστων αναγκών μέσω των πάσης φύσεως καταναλωτικών προϊόντων. Προκειμένου, δε, να πετύχουν τον στόχο τους προβάλουν ως πρότυπα ωραίους άντρες και γυναίκες, με αψεγάδιαστα πρόσωπα και ζηλευτές καμπύλες, ενώ εμφυσούν στον πληθυσμό ότι για να είναι κανείς ευτυχισμένος πρέπει να τους μοιάσει. Να μην είσαι χοντρός, να βάφεσαι με χίλια δυο μασκαραλίκια, να έχεις σώμα με γραμμώσεις, τα στήθη σου να είναι στητά, να μην έχεις ανισομεγέθη δόντια, η μύτη σου να μην είναι στραβή, έτσι να ντύνεσαι, έτσι να γδύνεσαι, ν’ ασχολείσαι με την κρεβατοκάμαρα και τα φορέματα όσων ανέβασαν στο βάθρο των αναγνωρίσιμων κι εν τέλει να πασχίζεις να μιμηθείς όλες και όλους αυτούς που ανήγαγαν το ασήμαντο σε σημαντικό. Και το τραγικό είναι, όταν αδυνατούμε να τους μιμηθούμε, είτε λόγω σωματικής διάπλασης είτε οικονομικής δυσπραγίας, να νιώθουμε δυστυχείς.
Σχετικό με το θέμα της εικόνας μας είναι και το απόσπασμα από το ἐρᾶν που ακολουθεί:
«Όταν λες είμαι γεννήτορας να μην ξεχνάς πως είσαι και γέννημα. Κτίζεσαι και σε κτίζουν. Βυζαίνεις το γάλα της μάνας σου και τον ιδρώτα του πατέρα σου και μαζί τα κουβαλήματα του μυαλού τους και όσα ονομάζονται πάθη, καημοί, ονείρατα, συμπεριφορά, χαρακτήρας και αντίληψη για ό,τι συμβαίνει και υπάρχει. Παραπλεύρως ζώνεται ο αδελφός, η αδελφή, ο πάππος, η βάβω, οι μακρύτεροι συγγενείς, ο γείτονας, οι φίλοι, ο άρχοντας και ο δούλος, ο βασιλέας και ο στρατιώτης και καθείς που διασταυρώνεται με τη ζωή σου. Κι όλοι, ποτισμένοι κι απ’ τους νόμους της πολιτείας και της θρησκείας, μεταφέρουν στο δισάκι τους σπόρους γενιών και γενιών πρωτύτερων. Τούτοι βλασταίνουν επάνω σου χωρίς να σε ρωτούν και δίχως πάντα να το υποψιάζεσαι. Κι όταν θαρρείς πως κοσκινίζεις τους σπόρους, τον καλό και τον κακό, συνήθως λησμονείς ότι το κόσκινο δεν το έφτιαξες μονάχος σου.
»Βλέπεις και σε βλέπουν. Προσέχεις κι εξετάζεις και με ποιον τρόπο σε βλέπουν. Λούζεσαι στον ήλιο μύριων ματιών και ποτίζεσαι στις βροχές τους. Χορεύεις καταπώς διδάχτηκες τον χορό κι ας προσθέτεις δικά σου πατήματα. Σε μπολιάζουν κι όσοι δεν τους θωρείς. Υψώνονται σαν ένα δίχτυ στη στράτα σου οι κοινές αλήθειες ή τα ψέματα, τι είναι σωστό ή λάθος, τι σπουδαίο και τι φθηνό, τι ιερό και τι ανίερο, τι άξιο και τι ανάξιο, τι συνιστά τιμή και ατιμία, ο δρόμος για την ευτυχία και τη δυστυχία, το αδράχτι των ηθών, τα φτερά της ελευθερίας και κάθε τι που υφαίνει τη συλλογική μνήμη. Και σ’ αυτό το δίχτυ πιάνεται η ψυχή κι ο λογισμός.
»Η εικόνα σου, όπως την αντικρίζεις, αποτελεί κέντημα και ψηφιδωτό για το οποίο εργάστηκαν και συνεχίζουν να εργάζονται αμέτρητες υφάντριες και μαστόροι, ικανοί και ανίκανοι. Η εικόνα σου, είτε το ‘χεις είτε σου γίνεται ανάγκη, προσκυνά στα εικονίσματα του ναού ολάκερης της πλάσης. Ονειρεύεσαι κοιτάζοντας μες στον καθρέφτη των ονείρων του κόσμου.
»Για όσο ονειρεύεσαι κοιτώντας μες στον καθρέφτη των ονείρων του κόσμου, θα είσαι καταδικασμένος. Θέλεις να λευτερωθείς; Σπάσε τον και θ’ ανακαλύψεις τη χαρά και την ομορφιά που τώρα δε βλέπεις».
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
ἐρᾶν: το να ερωτεύεσαι, το να αγαπάς.
Η Λυγινή και ο Υάκινθος σύρονται το 766 μ. Χ. μαζί με πλειάδα μοναχών στον Ιππόδρομο, διαπομπεύονται και τους παντρεύουν με τη βία. Κρύβουν και οι δύο επτασφράγιστα μυστικά, τα οποία θα σημαδέψουν τις ζωές τους κι εν πολλοίς θα τις καθορίσουν κατά την οδύσσειά τους.
Ο Ροδανός, αγγελοπρόσωπος, ριψοκίνδυνος, θηρευτής των ηδονών, μα και με φοβερά μυστικά να τον σφιχτοδένουν, είναι συνάμα προσηλωμένος σε ό,τι θεωρεί χρέος.
Γύρω από αυτούς τους τρεις ήρωες και το μυστήριο του Ιερού Στιχαρίου, το οποίο θα μπορούσε ν’ ανατρέψει αυτοκράτορες και πολιτικές δεκαετιών, κινείται η μυθοπλασία κατά το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα με φόντο την Εικονομαχία και την καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη, στην Αθήνα και στη Θράκη. Σε μια μοναδική εποχή, άγνωστη και μυθώδη. Τους πλαισιώνουν αρκετοί δευτεραγωνιστές, όπως ο μοχθηρός Ερμάς, ο καλλιεργημένος δούλος Κιτίν, ο Αρκάδιος που τον μεγάλωσε στο δάσος μια αρκούδα, η θεατρίνα Γοργονία, ο πατρίκιος Φωκάς με την ομάδα των Λεόντων του, ο μαύρος ευνούχος Αράν και άλλοι.
Οι πρωταγωνιστές φτάνουν στα άκρα, ερωτεύονται παράφορα, ζουν ανέμελα, δίνονται στη ζωή και τους δίνεται, ταπεινώνονται, συνθλίβονται, ανακάμπτουν, ξαναπέφτουν στον βούρκο, καταρρέουν, αφιερώνονται στον Θεό ή Τον απαρνούνται, γίνονται θύματα της εικόνας τους ή οδηγούνται στο εράν διά του οράν της ψυχής. Έχουν ν’ αντιμετωπίσουν συκοφαντίες, πολέμους, ραδιουργίες, θανάσιμους εχθρούς, έναν έρωτα-σφαγή, εφιάλτη και όνειρο και, πάνω απ’ όλα, τον ίδιο τους τον εαυτό.
Γιάννης Καλπούζος
photo credit: ©Βαγγέλης Τάτσης
Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε το 1960 στο χωριό Μελάτες της Άρτας και ζει μόνιμα από το 1983 στην Αθήνα.
Στα ελληνικά γράμματα εμφανίζεται το 2000 με την ποιητική συλλογή Το νερό των ονείρων και το μυθιστόρημα Μεθυσμένος δρόμος.
Ακολουθεί η συλλογή διηγημάτων Μόνο να τους άγγιζα, η οποία επανεκδόθηκε εμπλουτισμένη το 2017 με τον νέο τίτλο: Κάποιοι δεν ξεχνούν ποτέ, καθώς και οι ποιητικές του συλλογές: Το παραμιλητό των σκοτεινών Θεών και Έρωτας νυν και αεί. Με τη δεύτερη ήταν υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το κρατικό βραβείο ποίησης, ενώ η παραλογή «Ο λύκος» που εμπεριέχεται στη συλλογή διηγημάτων βραβεύτηκε στον Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης και Διηγήματος “Γιώργος Σεφέρης” του πανεπιστημίου του Παλέρμο Ιταλίας.
Όλες οι ποιητικές του συλλογές κυκλοφόρησαν μαζί με πενήντα ανέκδοτα ποιήματα σε έναν τόμο το 2107 με τίτλο Ποίηση 2000-2017.
Ευρύτερα γνωστός στο αναγνωστικό κοινό έγινε με το μυθιστόρημά του Ιμαρέτ, το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Το Ιμαρέτ μεταφράστηκε στα πολωνικά, στα τουρκικά, στα αραβικά και στα αγγλικά. Το Ιμαρέτ κυκλοφορεί και σε εφηβικό μυθιστόρημα σε δύο τόμους (για παιδιά άνω των 10 ετών), με εικονογράφηση του σκηνογράφου Αντώνη Χαλκιά.
Επίσης, έχει γράψει τα μυθιστορήματα: Σάος-Παντομίμα Φαντασμάτων, Άγιοι και δαίμονες-Εις ταν Πόλιν, Ουρανόπετρα-Όπου πατώ είναι δικός μου δρόμος, Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου, σέρρα-Η ψυχή του Πόντου, το οποίο μεταφράστηκε στα αλβανικά και έχει τιμηθεί με το πρώτο βραβείο μυθιστορήματος Μικρασιατικού περιεχομένου για τα έτη 2016-2018, και γινάτι-Ο σοφός της λίμνης, το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public 2019.
Ο Γιάννης Καλπούζος συμμετείχε σε συλλογικά έργα, διασκεύασε σε θεατρικό σενάριο το μυθιστόρημά του σέρρα-Η ψυχή του Πόντου − το οποίο ανέβηκε πρόσφατα στη σκηνή του θεάτρου Πόλη, και έχει γράψει τους στίχους 80 τραγουδιών, όπως τα: «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Δέκα μάγισσες», «Να ‘σουν θάλασσα», «Τι μου ‘χει φταίξει τι μου ‘χει λείψει», «Γιατί πολύ σ’ αγάπησα» και άλλα.
Στις 19 Μαρτίου 2020 κυκλοφόρησε το νέο του μυθιστόρημα με τίτλο ἐρᾶν και υπότιτλο Βυζαντινά αμαρτήματα που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός (σελ.: 608, τιμή: €19,90).
Πλέον όλα τα βιβλία του κυκλοφορούν από τις Eκδόσεις Ψυχογιός.
Προσωπική ιστοσελίδα συγγραφέα: />
www.ert.gr
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Ποιο είναι το κοινό σύμπτωμα όσων έχουν προσβληθεί από τον κορονοϊό (και δεν είναι ο πυρετός)
- «Μαύρο» Σαββατοκύριακο ξημέρωσε για τον πλανήτη! Ανεξέλεγκτη η κατάσταση σε ΗΠΑ, Ιταλία και Βρετανία
- Κορονοϊός - Σούπερ μάρκετ: Δείτε τις νέες αλλαγές που έρχονται
- Μέσα από την ΕΡΤ2 τα μαθήματα του Δημοτικού - Η ανακοίνωση και το πρόγραμμα
- Ένας 40χρονος το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού στην Κεφαλλονιά
- Κοροναϊός : Μονοδρόμηση στα… σούπερ μάρκετ – Οι αλλαγές
- Μπορεί να αφήσει καρδιολογικά προβλήματα μετά την αποθεραπεία ο κοροναϊός
- Κορωνοϊός - Γαλλία: Η 16χρονη που έχασε τη ζωή της είχε κάνει 3 τεστ και τα 2 την είχαν βγάλει αρνητική!
- 13033 Κωδικοί: sms μετακίνησης - Φόρμα gov gr
- Έκτακτη συνεδρίαση της Εκκλησίας της Ελλάδος για το Πάσχα - Πότε θα γίνει
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις ΕΡΤ
- Αργολίδα: Εξιχνιάσεις και συλλήψεις αλλοδαπών
- «Μαθαίνουμε στο σπίτι»-Από τη Δευτέρα στην ΕΡΤ2 (video)
- «ἐρᾶν-Βυζαντινά αμαρτήματα»: γράφει ο Γιάννης Καλπούζος
- Κατέληξε 89 χρονος στην Καστοριά -Στα 966 τα κρούσματα (video)
- Έκτακτη χρηματοδότηση ζητάει ο Π. Νίκας
- ΕΡΤ1 – Ο Χρήστος Νικολόπουλος στην εκπομπή «Στα τραγούδια λέμε ΝΑΙ»
- Αρκαδία: Τροποποίηση ωραρίου φαρμακείων
- «Αγκάθι» – Η βραβευμένη ταινία του Γαβριήλ Τζάφκα στην ΕΡΤ2
- Διπλασιάστηκε σε μία εβδομάδα ο παγκόσμιος απολογισμός θυμάτων-«Ξεπέρασαν» την Ιταλία οι ΗΠΑ (video)
- Αντιπολίτευση: ‘Αμεση στήριξη του ΕΣΥ-Τηλεδιασκέψεις με τους προέδρους των Δικηγορικών Συλλόγων
- Τελευταία Νέα ΕΡΤ
- «ἐρᾶν-Βυζαντινά αμαρτήματα»: γράφει ο Γιάννης Καλπούζος
- Αργολίδα: Εξιχνιάσεις και συλλήψεις αλλοδαπών
- Έκτακτη χρηματοδότηση ζητάει ο Π. Νίκας
- Κατέληξε 89 χρονος στην Καστοριά -Στα 966 τα κρούσματα (video)
- Αρκαδία: Τροποποίηση ωραρίου φαρμακείων
- «Αγκάθι» – Η βραβευμένη ταινία του Γαβριήλ Τζάφκα στην ΕΡΤ2
- Αντιπολίτευση: ‘Αμεση στήριξη του ΕΣΥ-Τηλεδιασκέψεις με τους προέδρους των Δικηγορικών Συλλόγων
- ΕΡΤ1 – Ο Χρήστος Νικολόπουλος στην εκπομπή «Στα τραγούδια λέμε ΝΑΙ»
- Διπλασιάστηκε σε μία εβδομάδα ο παγκόσμιος απολογισμός θυμάτων-«Ξεπέρασαν» την Ιταλία οι ΗΠΑ (video)
- «Μαθαίνουμε στο σπίτι»-Από τη Δευτέρα στην ΕΡΤ2 (video)
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Ζακ Ντελόρ: Η έλλειψη αλληλεγγύης αποτελεί «θανάσιμο κίνδυνο» για την Ευρώπη
- Οι δήμοι συνεχίζουν τη «μάχη» της αιμοδοσίας
- Πασίγνωστος σεφ απέλυσε εκατοντάδες υπαλλήλους τους λόγω… κορονοϊού (photos)
- Νικολέττα Ράλλη: Η όμορφη εγκυμονούσα μένει σπίτι και δεν φαντάζεστε τι κάνει στην ταράτσα της!
- Κριέ, να τι πρέπει να κάνεις για να γίνεις κυρίαρχος της ζωής σου!
- Ένα ξυραφάκι-τσεκούρι για κάθε ορκισμένο φαν των Βίκινγκς
- Σκάνδαλο: Διέρρευσαν φωτογραφίες - Σύζυγος πασίγνωστου ηθοποιού με τον εραστή της σε ασανσέρ
- Κορονοϊός: Παράταση για τις φορολογικές δηλώσεις - Δείτε αναλυτικά τις νέες ημερομηνίες
- Κορονοϊός: Ενισχύεται με γιατρούς και υλικό το Νοσοκομείο Καστοριάς
- Αχτσιόγλου: Κοστολογημένα και εφικτά τα μέτρα του ΣΥΡΙΖΑ για εργαζόμενους και ελεύθερους επαγγελματίες (Video)