Οι πολλές αγκαλιές κάνουν τα παιδιά κακομαθημένα; Συνέντευξη με την ψυχοθεραπεύτρια Αμαλία Ατσαλάκη

Μήπως οι πολλές αγκαλιές κάνουν τα παιδιά κακομαθημένα; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα που προβληματίζει πολλούς γονείς δίνει στη «Ραδιοτηλεόραση» η Αμαλία Ατσαλάκη, δρ κλινικής ψυχολογίας–ψυχοθεραπεύτρια και μέλος του θεραπευτικού προσωπικού της Μονάδας Εφήβων-Νέων Αθήνας του ΟΚΑΝΑ «Ατραπός».

Η κ. Ατσαλάκη μιλάει στη «Ραδιοτηλεόραση» για τη σπουδαιότητα της σωματικής επαφής όσον αφορά την ψυχοσυναισθηματική μας ανάπτυξη, για την αγχολυτική

δράση της, τις νεότερες έρευνες που αποδεικνύουν τα πολλαπλά οφέλη της, αλλά και για τη σχέση των εφήβων με την αγκαλιά στην εποχή της τεχνολογίας.

-κ. Ατσαλάκη, όλοι οι γονείς σε κάποια φάση της ζωής τους, αναζητώντας τους μύθους και τις αλήθειες που κρύβονται πίσω από παγιωμένες κοινωνικές αντιλήψεις, αναρωτιούνται μήπως οι πολλές αγκαλιές και τα χάδια κάνουν τα παιδιά «κακομαθημένα». Τελικά, τι ισχύει;

Εγώ θα ξεκινήσω από πολύ… νωρίς, από τη βρεφική ηλικία, και θα σας πω ότι πρακτικές που αποτελούν μέρος της γονικής φροντίδας πολλών μη δυτικών κοινωνιών, όπως ο ύπνος σε κοινό κρεβάτι με τους γονείς το πρώτο διάστημα της ζωής ενός βρέφους ή η μεταφορά σε μάρσιπο, που επιτρέπει τη σωματική εγγύτητα γονέα-βρέφους για μεγάλο μέρος της μέρας, όταν ο γονέας είναι απασχολημένος, έχουν αρχίσει τελευταία να αναγνωρίζονται για τη θετική τους επίδραση στην ομαλή ψυχική και συναισθηματική εξέλιξη των παιδιών.

Η μεταστροφή αυτή στις συνήθειες ανατροφής της κοινωνίας μας διαδέχθηκε τη δυσπιστία των προηγούμενων δεκαετιών προς τις «πολλές αγκαλιές που κακομαθαίνουν τα παιδιά», η οποία αντανακλάτο και σε ορισμένες ακραίες ρυθμίσεις που απέτρεπαν τη σωματική επαφή μεταξύ ενηλίκων και παιδιών σε παιδαγωγικά περιβάλλοντα, ιδιαίτερα στην πουριτανική Αμερική της «πολιτικής ορθότητας», με πρόσχημα ότι μπορεί να ευνοήσουν φαινόμενα παιδοφιλίας.

-Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτή η στάση της πρόωρης απομάκρυνσης, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, της δυσπιστίας σε ό,τι αφορά τη σωματική επαφή γονέων-παιδιών;

Η δυσπιστία αυτή απηχεί τις αξίες και τις πεποιθήσεις ενός πολιτισμού που διέπεται από τον ατομικισμό, προσανατολισμένου στην πρόωρη και με κάθε κόστος αυτονόμηση των μελών του. Στη συνέχεια, όμως, τα μέλη ενός τέτοιου πολιτισμού, που εστιάζει περισσότερο στον έλεγχο και στην «πειθαρχία» της σωματοψυχικής ολότητας και όχι στην ευχαρίστηση και στην ευεξία, εκδηλώνουν ποικίλες μορφές συμπεριφορών εξάρτησης, καθώς δεν διήλθαν φυσιολογικά από αυτό το απαραίτητο στάδιο της ανάπτυξης, αλλά χρειάστηκε να το αφήσουν πίσω τους εσπευσμένα. Αντίθετα, τα βρέφη που περνούν τους πρώτους μήνες της ζωής τους απολαμβάνοντας τη σωματική εγγύτητα με τη μητέρα ή και τους δύο γονείς τους έχουν τη δυνατότητα να επιτελέσουν με μη τραυματικό τρόπο τη μετάβαση από το ενδομήτριο περιβάλλον, όπου μια ζεστή αγκαλιά τα εμπεριέχει αδιάλειπτα, ικανοποιώντας κάθε τους ανάγκη πριν αυτή διατυπωθεί, στη «μοναξιά» της αυτόνομης ύπαρξης στον εξωτερικό κόσμο.