Οι δύο Έλληνες Νομπελίστες: Γιώργος Σεφέρης και Οδυσσέας Ελύτης

Στην μακρόχρονη ιστορία των βραβείων Νόμπελ, μόνο δύο Έλληνες κατόρθωσαν να κατακτήσουν την ύψιστη τιμή για το έργο τους, και ήταν και οι δύο ποιητές της Γενιάς του ’30. Ο Γιώργος Σεφέρης και ο Οδυσσέας Ελύτης είναι οι δύο μοναδικοί βραβευμένοι με το Νόμπελ Λογοτεχνίας Έλληνες.

Σχετικό αφιέρωμα στους δύο κορυφαίους δημιουργούς από τη σειρά «ΡΙΜΕΪΚ» της Ρένας Θεολογίδου μπορείτε να παρακολουθήσετε, ψηφιοποιημένο από το Αρχείο της ΕΡΤ, εδώ.

Γιώργος Σεφέρης: Η ζωή και το έργο του πρώτου Έλληνα Νομπελίστα

«Γιατί

πιστεύω πως τούτος ο σύγχρονος κόσμος όπου ζούμε, ο τυραννισμένος από το φόβο και την ανησυχία, τη χρειάζεται την ποίηση. Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε;»
(Γ. Σεφέρης, από την ομιλία του στην απονομή του Νόμπελ)

Ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963, ήταν ο Γιώργος Σεφέρης. Διπλωμάτης και ένας από τους σημαντικότερους ποιητές, εκπρόσωπος της γενιάς του ’30.

Με αφορμή την επέτειο των 120 χρόνων από τη γέννησή του, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε το ακόλουθο απόσπασμα από την εκπομπή «Σαν σήμερα, τον 20ο αιώνα», το οποίο αναφέρεται στη ζωή και το έργο του σπουδαίου ποιητή, με σπάνιο φωτογραφικό υλικό από διάφορες δραστηριότητές του, ένα απόσπασμα από την απονομή του Βραβείου Νόμπελ στον Γιώργο Σεφέρη, ηχητικό ντοκουμέντο, στο οποίο ακούγεται ο ίδιος να απαγγέλλει ένα ποίημα του από τη συλλογή «Μυθιστόρημα», καθώς επίσης και η δήλωση του κατά της χούντας το 1969.

Οδυσσέας Ελύτης: Ο Νομπελίστας ποιητής του Αιγαίου 

«Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους πενιχρούς είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ’ όλ’ αυτά βρίσκεται στα χέρια μας».
(Οδ. Ελύτης, από την ομιλία του στην απονομή του Νόμπελ)

Ο Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911-18 Μαρτίου 1996), φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη, ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του ’30.

@ΑΠΕ/ΥΠΠΟ

Διακρίθηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, «για την ποίησή του, η οποία, με φόντο την ελληνική παράδοση, ζωντανεύει με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα».

Τα ποιητικά έργα του Άξιον Εστί, Ήλιος ο πρώτος, Προσανατολισμοί, Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, Τα Ρω του Έρωτα κ.ά. έχουν μελοποιηθεί και τραγουδηθεί από πολλούς καταξιωμένους καλλιτέχνες και έχουν σφραγίσει την ελληνική ποίηση.

@ΑΠΕ/ΥΠΠΟ

Στο ακόλουθο μοναδικό ντοκουμέντο του 1958 από το αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ο ίδιος ο Οδυσσέας Ελύτης μιλάει για τη βαθύτερη ουσία της ποιητικής του δημιουργίας και τη σύνδεσή του με τον υπερρεαλισμό, την εποχή που ολοκληρωνόταν το εμβληματικό «Άξιον Εστί».

Ο σπουδαίος Έλληνας ποιητής έφυγε από τη ζωή στις 18 Μαρτίου 1996.

Πηγή: ΕΡΤ-Αρχείο, Νobelprize.org

Δείτε περισσότερα στο 

www.ert.gr