Η δύσκολη εξίσωση του χρέους και τα ρίσκα για την Ελλάδα (άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Σε διαπραγμάτευση “για εμάς, χωρίς εμάς”, παραπέμπουν οι συζητήσεις που θα ξεκινήσουν για το χρέος, εφόσον πρώτα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και έχουν ψηφιστεί τα μέτρα.
Θεωρητικά, τα μέτρα που συζητούνται μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών αποτελούν ένα “πακέτο” με το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους και το ύψος των πλεονασμάτων που θα πρέπει να επιτυγχάνει ο κρατικός προϋπολογισμός μετά το 2018.

Αυτό

άλλωστε επισήμανε και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με δήλωση του στο “Έθνος της Κυριακής” όπου υπογραμμίζει ότι “θα κλείσει η συμφωνία, θα ψηφίσουμε μέτρα και αντίμετρα, τα οποία θα εφαρμοστούν μετά το 2019 και αυτό μόνο εάν, εν τω μεταξύ, υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα για το χρέος και έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται».
Στην πραγματικότητα, όμως, η διαπραγμάτευση για το χρέος και τα πλεονάσματα γίνεται μεταξύ του ΔΝΤ και της Γερμανίας, σε ένα πλαίσιο που δημιουργεί ορισμένες αντιθέσεις.
Το ΔΝΤ απαιτεί δραστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους προκειμένου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση.

Η Γερμανία δεν δέχεται τη δραστική ελάφρυνση του χρέους, αλλά θεωρεί απαραίτητη την παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Επειδή, λοιπόν, το ΔΝΤ απειλεί να φύγει εάν δεν υποχωρήσει το Βερολίνο στο ζήτημα του χρέους, η γερμανική πλευρά επιδιώκει να πετύχει έναν συμβιβασμό με το ΔΝΤ, έτσι ώστε το τελευταίο να δεχθεί μικρότερη ελάφρυνση του χρέους αλλά και να μεταθέσει τις αποφάσεις στο μέλλον, σε κάθε περίπτωση μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.

Στο πλαίσιο αυτό προωθεί ευρωπαϊκή πρόταση προς το ΔΝΤ, η οποία θα προβλέπει ότι το μεν eurogroup θα δεσμευτεί ότι θα προχωρήσει μετά το τέλος του προγράμματος το 2018 σε αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους περιγράφοντας το είδος των μέτρων που θα λάβει, χωρίς όμως να τα ποσοτικοποιήσει αλλά και ότι όταν έρθει η ώρα να εφαρμοστούν τα μέτρα θα ληφθεί υπ’ όψιν η ανάλυση βιωσιμότητας του ΔΝΤ.

Οι κρίσιμες συζητήσεις θα διεξαχθούν στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στις 21-23 Απριλίου και προς το παρόν το τοπίο είναι θολό, καθώς το ΔΝΤ δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Με δεδομένο, πάντως, ότι στην ανάλυση βιωσιμότητας που είχε πραγματοποιήσει τον περασμένο Φεβρουάριο το Ταμείο είχε χαρακτηρίσει “εξαιρετικά μη βιώσιμο” το ελληνικό χρέος, η απόστασή του από τις γερμανικές θέσεις είναι πολύ μεγάλη.

Το ζήτημα είναι ότι με τα δεδομένα αυτά, οι συσχετισμοί αναδεικνύουν την πιθανότητα η ουσιαστική και συγκεκριμένη συζήτηση για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους -πέρα από τις όποιες γενικές πολιτικές δεσμεύσεις και περιγραφές- να παραπεμφθεί και πάλι για το μέλλον, ενώ η ελληνική πλευρά θα έχει εκ των προτέρων δεσμευθεί με τη λήψη των επώδυνων μέτρων.

Εάν πάλι το ΔΝΤ επιμείνει τελικά στη σκληρή στάση και αποφασίσει να μην συμμετάσχει στο πρόγραμμα, θα φύγει από την εξίσωση ο παράγοντας που επιμένει στην ελάφρυνση του χρέους, αλλά η κυβέρνηση θα έχει δεχθεί τα περισσότερα από τα μέτρα που το Ταμείο απαιτεί.