Χανιά: «Εμπαθείς και ανιστόρητες αναφορές για τον Ελ. Βενιζέλο»

Την έντονη αντίδραση του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», προκάλεσε το άρθρο του Χρ. Γιανναρά στην εφημερίδα «Καθημερινή» της 12 Φεβρουαρίου, σχετικά με την προσωπικότητα του Ελευθέριου Βενιζέλου.

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι: «Είναι σταθερή θέση του Ιδρύματος, από την ίδρυσή του, ότι η καλοπροαίρετη και τεκμηριωμένη κριτική σε συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές ιστορικών προσωπικοτήτων είναι ασφαλώς σεβαστή και αναγκαία στον δημόσιο διάλογο. Ωστόσο, το συγκεκριμένο

άρθρο προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις αναγνωστών της εφημερίδας σε ολόκληρη τη χώρα, δέκτης των οποίων έγινε και το Ίδρυμα, το οποίο έκρινε σκόπιμο να απαντήσει διά του Γενικού Διευθυντή του κ. Νικολάου Παπαδάκη».

Αναλυτικά η ανακοίνωση

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» γνωστοποιεί στους φίλους του ότι πρόσφατα δημοσιεύθηκε άρθρο του κ. Χρ. Γιανναρά (στην εφημερίδα «Καθημερινή» της 12/2/2017), το οποίο περιελάμβανε ύβρεις και ακραίους μειωτικούς χαρακτηρισμούς για την προσωπικότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Είναι σταθερή θέση του Ιδρύματος, από την ίδρυσή του, ότι η καλοπροαίρετη και τεκμηριωμένη κριτική σε συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές ιστορικών προσωπικοτήτων είναι ασφαλώς σεβαστή και αναγκαία στον δημόσιο διάλογο. Ωστόσο, το συγκεκριμένο άρθρο προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις αναγνωστών της εφημερίδας σε ολόκληρη τη χώρα, δέκτης των οποίων έγινε και το Ίδρυμα, το οποίο έκρινε σκόπιμο να απαντήσει διά του Γενικού Διευθυντή του κ. Νικολάου Παπαδάκη. Η απάντηση δημοσιεύθηκε στο αμέσως επόμενο φύλλο της «Καθημερινής» της Κυριακής (19/2/2017) ως άρθρο με τον τίτλο «Αναγκαία η ψύχραιμη αποτίμηση μιας μεγάλης ιστορικής διαδρομής» (Αναδημοσιεύθηκε και στα «Χανιώτικα Νέα» την 1η Μαρτίου):
«Το άρθρο του κ. Γιανναρά προκαλεί θλίψη και απογοήτευση και κατά τη γνώμη μας προσβάλλει την αισθητική αντίληψη του απαιτητικού αναγνωστικού κοινού της “Καθημερινής”, καθώς περιέχει βαρύτατες εκφράσεις και ανιστόρητες αναφορές, φθάνει μάλιστα να υιοθετεί, έναν αιώνα αργότερα, την εμπαθή φρασεολογία που χρησιμοποιούσαν στις χειρότερες στιγμές του Εθνικού Διχασμού φανατικά έντυπα του περιθωρίου.
Δεν κρίνουμε σκόπιμο να ασχοληθούμε διεξοδικά με τα ζητήματα που θίγονται στο άρθρο, αλλά θα αναφερθούμε επιγραμματικά σε κάποια σημεία όπου επιχειρείται παραποίηση των ιστορικών γεγονότων. Ο Βενιζέλος όταν εγκατέλειπε την αρχή, έχοντας καταψηφιστεί, πέραν πάσης προσδοκίας μετά τον διπλωματικό θρίαμβο της Συνθήκης των Σεβρών, στις μοιραίες εκλογές του 1920, άφηνε πανίσχυρη την Ελλάδα στη Μικρά Ασία. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και ο Ιωάννης Μεταξάς, που μόνο βενιζελικός δεν ήταν, στο ημερολόγιό του είναι κατηγορηματικός για τις τεράστιες ευθύνες και τις εγκληματικές παραλείψεις των βασιλικών κυβερνήσεων, οι οποίες διαδέχθηκαν τον Βενιζέλο και οδήγησαν στην καταστροφή. Επιπλέον, στο άρθρο χρησιμοποιούνται αφορισμοί που δεν αντέχουν στην κριτική. Ο όρος «στυγνός δικτάτωρ», για παράδειγμα, μας φέρνει αυτομάτως στον νου τον Χίτλερ, τον Μουσολίνι, τον Σαντάμ Χουσεΐν και δεκάδες άλλους, ενώ σκοπίμως δεν λαμβάνονται υπόψη οι έκτακτες συνθήκες της εποχής (1917), όταν ολόκληρη η Ευρώπη βρισκόταν σε πολεμικό αναβρασμό και σε εμπόλεμες χώρες, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, είχε επιβληθεί στρατιωτικός νόμος.
Όσον αφορά τη διασπορά αγαλμάτων του Βενιζέλου σε ολόκληρη την Ελλάδα, που τόσο ενοχλεί τον αρθρογράφο, αυτή αντικατοπτρίζει την πρόσληψη της ιστορικής διαδρομής και των επιτευγμάτων του από τον ελληνικό λαό. Η τοποθέτησή τους έγινε ύστερα από αποφάσεις, κατά κανόνα ομόφωνες, δημοτικών συμβουλίων, που εκφράζουν το λαϊκό αίσθημα.
Τα ίδια ισχύουν και για αντίστοιχες περιπτώσεις στο εξωτερικό (Ουάσιγκτον, Βελιγράδι κ.α.), για τις οδούς σε ολόκληρη την Ελλάδα που φέρουν το όνομά του, καθώς και για τον διεθνή αερολιμένα Αθηνών, έπειτα από σχεδόν ομόφωνη συναίνεση του πολιτικού κόσμου και σύμφωνα με τη διεθνώς καθιερωμένη πρακτική να δίνονται τα ονόματα εμβληματικών προσωπικοτήτων σε αεροδρόμια.
Στις μέρες μας, το παράδειγμα του Βενιζέλου μοιάζει περισσότερο επίκαιρο από ποτέ και εμπνέει ιδιαίτερα τις νεότερες γενιές. Ενδεικτικά, αρκεί να αναφερθούμε στους χιλιάδες Έλληνες και αλλοδαπούς επισκέπτες της οικίας του στη Χαλέπα Χανίων, ενός σύγχρονου μουσείου που εγκαινιάστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο τον Νοέμβριο του 2015, καθώς και στη συμμετοχή χιλιάδων παιδιών κάθε ηλικίας από ολόκληρη την Ελλάδα και την ομογένεια, ακόμη και από την Αιθιοπία, στις πρωτοποριακές εκπαιδευτικές δράσεις του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και στον ετήσιο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Δοκιμίου, που τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων».