Πληρώστε δύο καφέδες, πάρτε τον ένα και αφήστε τον άλλο για ένα άστεγο…

Κουράστηκα. Με όλες αυτές τις κορώνες για το τις πταίει που φτάσαμε ως εδώ. Τις αναλύσεις επί αναλύσεων για το πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί το μέγεθος της καταστροφής της Κύπρου ή της επικείμενης που θα βιώσουμε και στην Ελλάδα.

Τόση ενέργεια αν, τα τελευταία δύο χρόνια της κρίσης, την αναλώναμε στο πώς θα βρούμε νέους τρόπους για να την ξεπεράσουμε , τότε ίσως είχαμε δει κάτι να αλλάζει -ακόμα και αν δεν έχουν περάσει τα δύσκολα..

Μπήκα σε

μία καφετέρια για να παραγγείλω τον καφέ μου. Ζεστό καπουτσίνο με λίγη καστανή ζάχαρη, όπως τον πίνω πάντα. Mπροστά μου ένας κύριος , ντυμένος με καλό κοστούμι και γραβάτα περίμενε τη σειρά του. Δεν θα έδινα σημασία αν δεν τον άκουγα να δίνει την παραγγελία του. Ζήτησε από την υπάλληλο έναν espresso και έναν sospespo.

Γύρισα διακριτικά να τον κοιτάξω με την πρόθεση να τον ρωτήσω τι είδους καφές είναι ο sospeso. Πρώτη φορά τον άκουγα και σίγουρα δε βρισκόταν στον κατάλογο της καφετέριας. Δεν πρόλαβα γιατί έκανε μεταβολή και έφυγε σαν αστραπή. Μόνο με τον καφέ του.

Αν και μου φάνηκε παράξενο πήρα τον δικό μου και έκατσα σε ένα τραπεζάκι. Λίγο μετά μπήκαν άλλοι δύο άνδρες που έμοιαζαν με δικηγόροι. Παραγγέλνουν τρείς, παίρνουν δύο και φεύγουν.

Η περιέργεια μου χτύπησε κόκκινο. Μα τι σύστημα είναι αυτό; Παραγγέλνουν έναν καφέ που δεν πίνουν; Πριν τελειώσω τη σκέψη μου βλέπω έναν πολύ ταλαιπωρημένο άνθρωπο να ανοίγει την πόρτα. Τα μαλλιά του φαίνονταν άλουστα για μέρες. Τα ρούχα του, βρώμικα, είχαν κολλήσει στο δέρμα του. Για παπούτσια φορούσε καλοκαιρινές εσπαντρίγιες που είχαν ξεφτίσει με τον καιρό και στα σημεία που είχαν σκιστεί, είχε τοποθετήσει χοντρό χαρτόνι. Έξω έβρεχε και φυσούσε.

Η καρδιά μου σφίχτηκε γιατί θεώρησα ότι θα τον έδιωχναν από την καφετέρια, όταν διαπιστώνω- προς έκπληξή μου- ότι ο υπάλληλος του προσφέρει καφέ. «Πάρε τον sospeso σου. Σήμερα άφησαν αρκετούς για σένα».

Την ιστορία δεν τη βίωσα εγώ. Τη διάβασα στο διαδίκτυο και αναρωτήθηκα: Πόσα απλά μικρά πράγματα μπορούμε να κάνουμε για όσους έχουν περισσότερη ανάγκη από εμάς. Τα όρια όλων μας, πλέον, είναι πολύ μικρά. Σήμερα ό,τι δίνουμε το προσφέρουμε από το υστέρημα και όχι από το περίσσευμα μας. Τον καφέ που δε θα πιούμε είναι σίγουρο ότι θα τον στερηθούμε αφού πλέον υπολογίζουμε πού θα ξοδέψουμε και το παραμικρό ευρώ. Όμως, η καλή πράξη πάντα γυρίζει σε αυτόν που την κάνει με την καρδιά του.

Και να σκεφτεί κανείς ότι το έθιμο του sospeso, πριν από μερικά χρόνια, βρισκόταν μόνο στα τουριστικά φυλλάδια της Νάπολης ως βασική ατραξιόν της πόλης. Διαβάζω:

“Οι Ιταλοί παραγγέλνουν διάφορα είδη καφέ, ανάλογα με το προσωπικό τους γούστο… Σε μικρό ή μεγάλο φλιτζάνι, με κρύο ή ζεστό γάλα, διπλό, και πάει λέγοντας.
Σε αυτό το σημείο θα αναφέρουμε και τον Caffè sospeso, που έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Πριν από πολλά χρόνια λοιπόν, στη Νάπολη, μπορούσατε να παραγγείλετε έναν Caffè sospeso, στην κυριολεξία έναν «καφέ που εκκρεμούσε». Περιέργως, οι πελάτες συνήθιζαν να πίνουν έναν καφέ, αλλά πολλές φορές πλήρωναν για δύο. Τί συνέβαινε; Όταν κάποιος άστεγος ή λιγότερο τυχερός έμπαινε στο κατάστημα θα μπορούσε να απολαύσει έναν καφέ, κάτι σαν ένδειξη ευγένειας του πρώτου πελάτη”

Στις μέρες μας αυτή η παραδοσιακή συνήθεια δεν είναι πλέον πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. Στην Ιταλία αν και το έθιμο είχε από καιρό ατονήσει αρχίζει πάλι να εφαρμόζεται σταδιακά σε όλες τις πόλεις. Ήδη πολλά καφέ στη γειτονική Βουλγαρία ακολουθούν το παραδοσιακό έθιμο ενώ υπάρχουν αναφορές ακόμα και για την Ουάσιγκτον των ΗΠΑ.

Πολύ σύντομα προβλέπω να έρχεται και στην Ελλάδα. Δεν είναι ζητιανιά και ελεημοσύνη. Είναι μία κίνηση αλληλεγγύης και προσφοράς χωρίς τάση επίδειξης.

Πολύ σπουδαία γιατί, εκτός από ωφέλιμη για κάποιον που έχει ανάγκη, είναι και διακριτική. Ο πελάτης και ο υπάλληλος, γνωρίζουν τον μυστικό κωδικό που είναι ο απόλυτος σεβασμός στην προσωπική ζωή ενός συνανθρώπου μας που περνάει δύσκολες ώρες. Σήμερα είναι αυτός , αύριο εμείς. Δε χρειάζεται να τον δείχνουμε με το δάχτυλο ή να περιαυτολογούμε για την καλή μας καρδιά..

Την επόμενη ιστορία που θα σας διηγηθώ την έζησα εγώ. Αναγκάστηκα να μπω στο Ασκληπιείο Βούλας για μία χειρουργική επέμβαση στο πόδι. Έτυχε να έχει εφημερία και είχε κόσμο. Τα κρεβάτια γεμάτα και οι ασθενείς βίωναν βουβά ή φωναχτά ο καθένας τον δικό του πόνο. Εκείνη τη νύχτα είχαν βάρδια τρείς νοσοκόμες για όλη την πτέρυγα που είχε πάνω από 60 ασθενείς. Παρά την κούραση τους, τόσο την φυσική όσο και την ψυχική, λόγω των απολύσεων, των περικοπών , της έλλειψης αναλώσιμων υλικών αλλά και χρόνου για να ολοκληρώσουν τη δουλειά τους έδιναν τον καλύτερο τους εαυτό.

Έμπαιναν στα δωμάτια, έλεγχαν τη θερμοκρασία, τους ορούς, σημείωναν στις καρτέλες, απαντούσαν σε χιλιοειπωμένες ερωτήσεις, χωρίς να χάσουν ούτε στιγμή τη διάθεση να εξυπηρετήσουν.

Όταν με κατέβασαν στο χειρουργείο, ένα ρεύμα παγωμένου αέρα ανατρίχιασε το κορμί μου. Η αίθουσα έπρεπε να έχει χαμηλή θερμοκρασία για την αποφυγή μικροβίων. Έμεινα σιωπηλή, όχι τόσο από φόβο αλλά από σεβασμό στον πόνο των ασθενών.

Έκλεισα τα μάτια μου για να πάρω θάρρος όταν τα αυτιά μου άγγιξαν λέξεις από συζητήσεις, γέλια, πειράγματα και μουσικές νότες! Αν δεν ήμουν στο χειρουργείο θα ορκιζόμουν ότι βρισκόμουν σε συγκέντρωση φίλων στο σπίτι με ευχάριστο κλίμα. Άνοιξα τα μάτια μου σαστισμένη και τότε ένιωσα ξαφνικά κύμα ζέστης να με αγκαλιάζει και με ανακουφίζει. Μία γλυκιά και πρόσχαρη νοσηλεύτρια, με αστείο σκουφάκι, μού έφερε ένα σωλήνα παροχής θερμού αέρα «για να μην τουρτουρίζω» όπως είπε.. Όταν τη ρώτησα που βρίσκουν τόσο κέφι μου είπε: «Δύσκολα. Αλλά πρέπει να το παλέψουμε. Δεν υπάρχει άλλη λύση».

Η κρίση, είναι αλήθεια, μάς ξεσκέπασε.’ Έβγαλε στην επιφάνεια πράξεις παράνομες, απάνθρωπες, παράλογες αποκαλύπτοντας πόσο αδηφάγα είναι η απληστία του ανθρώπου για το χρήμα. Όμως, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις. Μας έκανε πιο συμπονετικούς και με περισσότερη διάθεση να προσφέρουμε. Τουλάχιστον κάποιους. Είναι σαν να έχει γίνει σεισμός πολλών ρίχτερ σε όλο τον ευρωπαϊκό νότο και κάθε χώρα χρειάζεται βοήθεια. Πρέπει, λοιπόν, να κοιτάξει τους δικούς της ανθρώπους αλλά να βοηθήσει και τους άλλους…

Σε καμία περίπτωση δεν έχω πρόθεση να δικαιολογήσω την πολιτική της Γερμανίας. Το αντίθετο μάλιστα. Τη θεωρώ επιεικώς ψυχρή για να μην πω αδυσώπητη. Θέλει να φορέσει το ίδιο κοστούμι σκληρής και άτεγκτης λιτότητας σε όλες τις χώρες με διαφορετικά προβλήματα. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ύφεση και η επιβράδυνση της ανάπτυξης είχαν δώσει τα σημάδια τους από το 2008. H προηγμένη Τεχνολογία συνέβαλε στην μετεξέλιξη των υποανάπτυκτων χωρών σε αναπτυσσόμενες, αλλά και στη δημιουργία δύο νέων μεγάλων οικονομικών δυνάμεων της Κίνας και της Ρωσίας που απειλούν σοβαρά την κυριαρχία των πάλαι ποτέ οικονομικά ισχυρών ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και της παραδοσιακής υπερδύναμης, των ΗΠΑ.

Είναι σαν όλες οι χώρες της Ευρώπης να βουλιάζουν σε έναν βούρκο και η πιο δυνατή η Γερμανία να προσπαθεί να σωθεί πιάνοντας τα μαλλιά των πιο αδύναμων…

Για αυτό, ίσως , και η σιωπή των χωρών του Νότου αλλά και της Γαλλίας που μέσω του Ολάντ διεμήνυε σε όλους τους τόνους ότι αν χρειαστεί θα συγκρουστεί με την Μέρκελ. Τώρα που χρειάστηκε δεν ήταν εκεί. Τήρησε σιγήν ιχθύος. Και ας περιμέναμε έστω μία δήλωση αλληλεγγύης στην Κύπρο αφού η κρίση χρέους, ό,τι και να λένε οι οικονομικοί ηγέτες της ΕΕ, είναι μεταδοτική.

Επειδή όλοι καταλαβαίνουμε ότι βιώνουμε έναν οικονομικό πόλεμο σε εξέλιξη, όπου το αίμα που ρέει είναι πλέον το χρήμα που χάνεται, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρώτα πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα κατάσταση και μετά να βρούμε τρόπους να βγούμε από αυτήν..

Τον καπετάνιο, που ευθύνεται για το ναυάγιο, δεν τον δικάζουμε πάνω στο κατάστρωμα την ώρα που το πλοίο βουλιάζει…

Περιμένουμε να βγούμε στη στεριά… και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να επιβιώσουμε, γιατί πάνω και πέρα από όλα η ζωή συνεχίζεται…